321 opvoeding
sportend kind
Lekker naar buiten
OPVOEDEN
maandag 17 augustus 2009
door Ingrid Beckers
Als Kevin Wolters (14) een belang
rijke wedstrijd zwemt, staat vader
René aan de kant te schreeuwen
van enthousiasme. Zijn zoon was
dit jaar tijdens het NK junioren
goed voor twee gouden en één
bronzen plak. „Dan sta je daar als
volwassene met de tranen in de
ogen", vertelt René Wolters. Die
triomfen compenseren de opoffe
ringen die het gezin zich moet ge
troosten voor de zwemsport van
zoonlief. Neem de keukentafel
met stoelen, die deze zomer dienst
doet als tuinset. Geld om een leuk
setje te kopen, heeft de familie
niet. „Nieuwe meubels schieten er
bij in", zegt moeder Carla Wolters.
„Een kind dat aan topsport doet,
kost veel geld. Alleen al aan kilo
meters die je naar trainingen en
wedstrijden rijdt. Een beurs krijg
je niet, dus wijken andere dingen."
Een paar duizend tieners in Neder
land sporten op hoog niveau. Om
hun droom waar te maken - een
gouden plak op de Olympische
Spelen - moeten ze minstens vier,
vijf keer per week trainen en elk
weekend het land in voor wedstrij
den. Ouders zijn uiteraard trots als
blijkt dat hun kind uitblinkt. Maar
een talentvolle sporter zet wel het
hele gezin op zijn kop. Hoe ga je
daar mee om? En is het wel altijd
even leuk? Carla Wolters: „Eerlijk
gezegd draait binnen ons huishou
den echt alles om Kevin. Je moet
er vooral op letten, dat de andere
kinderen niet in de knel komen.
Onze jongste zoon Dylan zwemt
ook, maar is minder gedreven. Het
moet niet zo zijn dat hij aandacht
tekortkomt of niet met een vriend
je kan afspreken omdat wij hem
meeslepen naar Kevins trainingen.
Voorheen was dat wel eens het ge
val, omdat mijn man en ik altijd sa
men met Kevin naar het zwembad
gingen. Daar hebben we een eind
aan gemaakt. Ook proberen we
thuis echt bewust over andere din
gen dan zwemmen te praten."
Het gezin Vinken is in de greep
van de talentvolle judoka's Laura
(14) en Yaël (13). Beide ouders ver
gezellen de zusjes altijd. Moeder
Leuk hoor, als je hoort dat je kind een talentvol sporter
is. Maar wat zijn de consequenties voor de rest van het
gezin zodra het écht serieus wordt? „Als we op zondag
naar een wedstrijd gaan, blijft de oudste alleen thuis.
Dat wringt wel eens."
Wilma: „Levi, onze oudste zoon
van 16, is daardoor veel alleen. Re
gelmatig op zondag, soms een heel
weekend. Dat wringt wel eens. Je
voelt je schuldig. Maar je kunt niet
iedereen gelijk trekken, denken
wij. Als compensatie mag Levi va
ker met zijn vader naar de film."
Een belangrijke voorwaarde die
veel ouders aan hun topsportende
kinderen stellen: school mag er
niet onder lijden. Uitzondering
vormt de familie Vinken. Laura
verruilt komend schooljaar de ha
vo voor vmbo-T, omdat een lagere
opleiding makkelijker te combine
ren is met sport. „Geeft niks, havo
kun je op je 40ste nog doen, judo
niet", redeneert vader Mattie, te
vens trainer van zijn dochter.
Zwemmer Kevin zit op het gymna
sium van een speciale school voor
topsporters. Carla Wolters: „Bij
ons is het niet echt een onder
werp omdat het goed gaat. Wel
moet Kevin zichzelf veel ontzeg
gen. Geen slaapfeestjes. En elke
avond om half tien naar bed, an
ders raakt hij oververmoeid."
„Veel tijd voor een sociaal leven
hebben onze kinderen niet, dat
vind ik wel eens jammer", zegt
Francoise de Goeijen. Haar doch
ters Nikki (15) en Nouschka (16)
Snijders hockeyen op hoog niveau.
„Om het vol te houden, moeten
de kinderen goed en de ouders
gek zijn", zegt de moeder, die zelf
fulltime werkt. „Mijn man rijdt de
kinderen vier keer per week naar
Eindhoven. Hij is huisman, anders
zou het onmogelijk zijn. De meis
jes doen atheneum en gymna
sium. Huiswerk maken ze op hun
laptop in de auto. Maar soms krui
pen ze ook na elf uur 's avonds
nog achter hun bureau. Makkelijk
is dat niet. Ze moeten al jong leren
goed te plannen. Voor vriendin
nen is nauwelijks tijd."
Dat is de keerzijde, zegt ook Carla
Wolters: „Als je niet oppast, komt
je kind in een sociaal isolement.
Bij medescholieren is voor topspor
ters weinig begrip. Buiten de sport
Omwille van haar zoon Kevin is Car
la Wolters zeven dagen per week bij
het zwembad te vinden.
foto Rob Oostwegel/GPD
heeft Kevin geen vrienden. Al
vindt hij dat zelf geen probleem."
Ouders moeten vaak afhaken op
verjaardagen en partijen. Hun so
ciale leven speelt zich grotendeels
af bij de sportclub van de kinde
ren. Dat wordt door familie en
vrienden zeker niet altijd gewaar
deerd. 'Alweer een wedstrijd!',
luidt de standaardklacht. 'Kunnen
jullie er niet eens een overslaan?'
Is de sport al die opofferingen
waard? „Ja, het is geweldig", vindt
Francoise de Goeijen. „De meiden
zijn zo ontzettend gek van hockey
en zo verschrikkelijk goed. Daar ge
niet ik enorm van." Vader René
Wolters: „Ook al haalt Kevin de
top niet, zijn toewijding is nooit
voor niks geweest. Hij maakt nu
dingen mee waar ik als kind alleen
maar van kon dromen."
reageren?
gezondheid@wegener.nl
door Annie de Vreugd
Papa, ik wil mijn fiets. Yoeri is ook
buiten, we gaan rondjes fietsen." De
zomer is voor veel kinderen het sein
om buiten te gaan spelen. Als ze dat
niet uit zichzelf doen, sturen verstandige
ouders hen de deur uit. „Vort, achter die te
levisie vandaan. Buiten schijnt de zon."
Bal, fiets, bellenblaas of stoepkrijt: wan
neer ouders het liefste met een koel glas in
de hand wachten tot de hitte is overgedre
ven, zijn kinderen ijverig in de weer. Bui
len, schrammen en kapotte knieën getui
gen van de hoogmoed die voor de val
kwam. Kinderen zijn in hun spel niet bezig
bewust iets te leren. Spelen is voor hen
geen tijdverdrijf omdat ze niets beters te
doen hebben, ze doen het van binnenuit.
Voor hun plezier. En met hart en ziel.
Buiten spelen is gezond voor kinderen.
Voor longen en motoriek. En tegen overge
wicht. Speelgoedwinkels willen ouders er
graag bij helpen. Overvolle folders met aan
biedingen vallen wekelijks op de deurmat.
Daarin staat prachtig buitenspeelgoed,
maar vaak peperduur. We geven kinderen
in de vakantie met liefde een nieuwe im
puls uit de winkel om buiten te kunnen
spelen, al is dat wel een rib uit het lijf. Ter
wijl Moeder Natuur juist in de zomer een
schat aan gratis speelgoed biedt. Water,
zand, stenen, takken: ze prikkelen de kin
derfantasie. En je kunt er alle kanten mee
op. Van een droogrek, oude doeken en knij
pers bouwt het kind zo een mooie tent. En
een emmer water, de tuinslang en een paar
plastic zakjes doen niet onder voor het
luxe bad uit de folder. Grote kartonnen do
zen, oude kleding van vader en moeder:
geef ze aan de kinderen. In lange jurken en
op hoge hakken paraderen ze door de
straat, van de dozen bouwen ze een huis.
De hele vriendenschaar kan meedoen, het
wordt een sociaal gebeuren in tuin of plant
soen. En helemaal gratis.
Belangrijker dan speelgoed is speelruimte.
Waar zie je nog braakliggende trapveldjes,
een grote bloemenwei waar je kan vliege
ren of een ouderwets grote zandbak, waar
een groot zandkasteel in past. Op gemeente
lijke speelterreinen zijn zandbakken ver
dwenen. Honden en katten poepen erin,
dus moesten ze uit hygiënisch oogpunt
weg. Gemeenten zouden er goed aan doen
speelveldjes bewust en vaker op de politie
ke agenda te zetten.
Kinderen die naar hartelust buiten kunnen
spelen, groeien op tot evenwichtige volwas
senen. Alle ontwikkelingsgebieden wor
den gestimuleerd. De zintuigen worden ge
prikkeld: ze voelen zand tussen hun vin
gers, horen de vogels, zien de vlinders en
ruiken het gras. Kinderen die buiten spe
len, leren spelenderwijs sociale omgangs
vormen. Je houden aan de spelregels, el
kaar helpen, doen wat je afspreekt. Ze leren
veel nieuwe woorden: slakken, kevertjes.
Door het klimmen, klauteren en rennen
gaat de motoriek met sprongen vooruit. Er
is voor gemeenten geen betere investering
in de toekomst denkbaar.
