sport 135
ii
S
a
n
n
n
schaken
Mr
1
k
SL
1
k
k
A
l
k
A
A
A
A
A
A
JL
0
dammen
m
G
0
m
bridge
vio
N
W O
Z
zaterdag 8 augustus 2009
bhwwi
door Cor Jansen
In het schaakspel is het de algemene op
vatting, dat ruimtelijk overwicht voorde
lig is. Good old Siegbert Tarrasch was
daar lang geleden al van overtuigd. Hij
stond dan ook bekend als 'de patzetter'. Zijn
ideale schaakpartij was een partij waarin de
tegenstander zetje voor zetje steeds meer rui
me werd afgenomen, tot hij uiteindelijk geen
pap meer kon zeggen en dus virtueel 'pat'
stond.
De grote Duitser wist natuurlijk ook wel, dat
je met het ongeremd naar voren smijten van
pionnen voorzichtig moest zijn. Het moest
weloverwogen en planmatig geschieden.
Toch zijn er altijd nog legio schakers die met
hun vingers niet van hun pionnen kunnen af
blijven en ze zonder enige terughoudendheid
vooruit smijten, enorme circustenten opbou
wen of kaartenhuizen in elkaar zetten.
Een van hen was indertijd E.J. Diemer, de gro
te voorvechter van het Blackmar-Diemergam-
biet (i.d4 ds. 2.e4 dxe4 3/3). Ik heb hem in
een paar toernooien meegemaakt, je wist niet
wat je soms zag. Toch zijn er ook grote scha
kers wel eens ten prooi gevallen aan de pion-
nenzettenziekte. Bijvoorbeeld Michail Tal, de
wereldkampioen van i96i-'62.
Tal-Miles. Bugojno, 1984
i.e4 c6 2.d4 ds 3.Pd2 dxe4 4.Pxe4 Lfs 5-Pg3
Lg6 6.h4 h6 7.Pf3 Pd7 8.hs LI17 9-Ld3 Lxd3
io.Dxd3 DC7 n.Ld2 e6 Een heel normale ope
ning met heel normale zetten, voorlopig.
12.0-0-0 Pgf6 13-Pe4 0-0-014.g3 Pes 15.PXC5
Lxc5 16x4 Lb6 17.LC3 The8 i8.Kbi a6 19.DC2
Te7 20.Pe5 Las 2i.b4 Wit begint met de op
bouw van zijn kaartenhuis 2i...Lb6 22.a4 Db8
23T4 Da7 24.Td2 Kb8 25.35 Lc7 26.g4 Ka8ü
Een aanvalszetü Met de bedoeling Db8, Pe8
(retirer pour mieux sauterü) en f6 met sterke
druk op f4. Het is bijna niet te geloven, dat
zwart van deze zeer passieve stelling uit nog
gaat winnen.
Diagram
27.g5 Pe8 28x5? Om Pd6-fs te verhinderen.
Hij had op h6 moeten slaan, met kansen op
tegenspel. 28...Db8 29.g6? f6 30.PC4 Wellicht
had Tal na 30.Pf7 overzien dat zwart dan 30...
Tds!! kon doen. 30...Lxf4 Uit de samengebal
de kracht breekt nu een stormwind los.
3i.Te2 Pc7 32.Lb2 Pbs 33.Thei Pxd4 34.Lxd4
Txd4 35.Txe6 Txe6 36.Txe6 Dd8 37-Tei Ka7!
38.Ka2 Ld2Ü 39-Tbi Dds 40.Kb3 Td3+
Wit gaf het op. Na 4i.Ka4 TC3! 42.Dxd2 Dxc4
is het mat met Dbs.
Een verschrikkelijke nederlaag voor de ex-we
reldkampioen. Een van de meest opzienbaren
de uit zijn hele carrière. In de match om het
wereldkampioenschap in 1962 slaagde hij er
echter wel in om een partij met een kaarten
huisconstructie Botwinnik, die blunderde in
een beter stelling, te verslaan. Dat ruimtelijk
overwicht altijd voordelig zou zijn, is hoe dan
ook een sprookje.
Ook Viktor Kortsjnoi wist wel raad met ten
tenbouwers en fabrikanten van kaartenhui
zen, hoewel hij er geen been in zag om ook
zelf af en toe als een provocateur 'met zijn
pionnen te spelen.' Een van de meest spreken
de voorbeelden hoe hij onvoorzichtige lieden
aanpakt is het volgende spektakelstukje.
Csom-Kortschnoj. Hongarij0,1965.
i.d4 Pf6 2x4 g6 3.d5 Lg7 4.PC3 0-0 5x4 d6
6.Le2 c6 7.Le3 a6 8.a4 as 9.g4 Pa610T4 Pd7
11.I14 Hupla! Wat een moed om dat tegen de
ze tegenstander te spelen. Met volle kracht de
ondergang tegemoet. n...Pdcs Bedreigt pion
e4. i2.Lf3 Db6 Neemt pion b2 onder schot.
13.Dd2 Alles keurig gedekt toch? i3...Dxb2Ü
14.Dxb2 Pd3+ 15-Kd2 Pxb2 i6.Le2 Zit zwarts
paard nu niet in de val? i6...Lxg4Ü Geweldig!
Op 17-Lxg4 volgt Pxc4 en vervolgens Pxe3 en
Lxc3. Een bijzonder vermakelijke partij, maar
niet voor de verliezer. Wit geeft op.
BH
Q
HM
«mKmmmmammmmammmmmmm
door Daaf Kasse
Met 136 deelnemers was het
DNC Open in Den Haag dit
jaar het grootste zomertoer-
nooi. Onder de ruim zeshon
derd partijen die in de Hofstad gespeeld
zijn, ontdekte ik er twee die ik u niet wil
onthouden. Om te beginnen het duel tus
sen Cor van Dusseldorp, al jaren de grote
man bij de Rijnsburgse Damclub, en
DUO-speler Bert Woolschot. Ondanks (of
misschien juist dankzij) enkele gemiste
kansen maakten de twee er een fascine
rend spektakel van.
Bert Woolschot-Cor van Dusseldorp:
1.31-2718-23 2.33-28 20-24 3-39-3317-21
4.34-29 23x34 5.40x2015x24 6.37-3121-26
7.45-40 26x37 8.42x3114-20 9.40-34 20-25
10.47-4211-17 11.44-39 6-1112.41-3710-14
13.31-26 5-10 14-49-44 24-30 15 35x24
19x30 16.46-4113-19 17.27-2116x27
18.32x219-13 19.37-3113-18 20.31-27 8-13
21.21-16 4-9 22.27-212-8 23.42-3710-15
24.48-42 14-20 25.36-31?! Gevaarlijk, maar
de slappe ruil 28-22 lag in deze ambitieus
opgezette partij niet voor de hand. 18-22!
26.38-32? (zie diagram) Deze zet veran
dert de witte stand in een gatenkaas, al zal
zwart hier niet van profiteren. Met het ver
rassende 19-23!! 28x19 13x24 kan hij name
lijk winst forceren. Wit zal eerst iets moe
ten doen aan de dreiging 22-27 en 12-17.
Op 32-28 volgt 12-18 21x23 30-35 28x6 24-29
33x24 20x27!, en iets dergelijks volgt ook
op 32-27 of het offer 31-27 22x3141-36. Ook
34-29 valt af wegens de damcombinatie
30-34 en 22-27. Op 43-38 combineert
zwart met 24-29 33x35 22-27 31x2217x28
32x23 12-17 21x12 7x49 naar dam. De enige
zet voor wit is dus 42-38. De dam met
24-29 etc. is nu niet goed, maar zwart
speelt 30-35!! en stelt daarmee de dreiging
22-28 aan de orde. 32-28 en 32-27 baten nu
niet wegens de inmiddels bekende afwik
keling met 12-18 en 24-29. Dus moet wit
wel 34-29 spelen, waarop zwart met het
fraaie 35-40! 44x35 12-18 21x23 22-28 33x22
24x44 50x39 25-30 35x24 20x47! naar dam
combineert. 30-35? 27.43-38 19-24 28.34-29
24-30 29.50-45 13-18 30.41-36? 8-13? Op
nieuw mist zwart een opgelegde kans. De
dam met 30-34! 29x40 18-23 28x19 20-24
19x30 25x43 38x49 22-27 31x22 17x50 wint
ruimschoots. 31.44-40 35x44 32.39x50
30-35 33-50-44 25-30 34-44-39 20-25
35.45-40 35x44 36.39x50 30-35 37-32-27
35-40 38.29-24 Nu kan zwart eindelijk toe
slaan. De witte stand was overigens toch
al ten dode opgeschreven. Op 37-32 is het
offer 40-44! 50X39 25-30 42-37 30-35 39-34
15-20 de snelste weg naar winst. 13-19!
39.24x4 40-44 40.50x39 3-9 41.4x13 18x9
42.27x18 12x34 43.21x12 7x18 44.16x71x12
45.33-28 18-23 46.28x19 34-39 47-31-27
39-44 48.37-32 44-49 49-26-21 49-44
50.21-16 44-6 51.42-38 12-17 52.32-28 17-21
53.19-13 21X43 5413X4 6x50 55-4-13 43-49
56.13-19 49-40 57.36-31 40-1 58.31-26 50-11
en wit gaf het op.
De winnaar van het tweede duel, een
voormalige Europese jeugdkampioen,
heeft het dammen op een lager pitje ge
zet, ten gunste van een carrière als hand
balkeeper. Voor het DNC Open gingen de
handschoenen een weekje uit.
Stefan Stapper-Aisen Andreev:
1.33-29 19-23 2.35-30 20-25 3-40-35 17-22
4.45-40 14-19 5.30-2419x30 6.35x2410-14
7.24-1913x33 8.39x10 5x14 9.31-2614-19
10.36-3111-1711.41-3618-2312.46-4112-18
13-43-39 7-1214-38-33 9-1415 48-43 8-13
16.42-38 6-1117.32-28 23x3218.37x28 1-6
19 41-37 2-8 20.37-32 4-9 21.47-4214-20
22.50-45 19-24? Na deze zet, waarmee
Andreev de opstoot 22-27 mogelijk wil ma
ken, forceert wit de winst. 23.32-27! 17-21
Zwart heeft niet beter, want op 13-19 volgt
dam met 27-21 en 33-29. 24.28x17 21x32
25.38x27 12x32 26.33-28! 32x23 27.34-29
23x34 28.39x19 13x24 29.26-2116x27
30.31x2 en wit won.
HU
1—
door Ruud van den Bergh
Met het mes op tafel' is een al
om gewaardeerd televisiepro
gramma. lammer dat die
term ook in bridgekringen ge
bruikt gaat worden. Er wordt dan gesugge
reerd dat als spelers zich aan de spelregels
willen houden, zij met het mes op tafel
spelen. Maar juist die spelregels zorgen er
voor dat bridge pas mooi wordt als je je
aan de spelregels houdt. Doe je dat niet
dan leidt dat in bridge tot eindeloze, felle
discussies achteraf.
Op een zomeravondbridgedrive gebeurde
het volgende: Er waren nog zes slagen te
gaan, harten was troef en de leider had on
der andere nog A-10-9 van troef in han
den. Zijn linker tegenstander had nog H-7
van troef. Er werd een ruitentje uit de
dummy gespeeld en de leider troefde met
de 10. De linker tegenstander troefde over
met de heer (kaart was op tafel) en wilde
die kaart terug nemen omdat ze nog een
ruitentje had.
De leider riep de arbiter, die besliste dat
de gespeelde troefheer een strafkaart werd
en dat als er harten gespeeld zou worden
ze die kaart moest bijspelen. Een volko
men correcte beslissing. Natuurlijk speel
de de leider hartenaas en zijn linkertegen
stander maakte geen hartenslag meer.
De verzakende mevrouw maakte na af
loop veel ophef en de term 'met het mes
op tafel' gebruikte ze een paar keer. Jam
mer dat er bridgers zijn die zich niet aan
de spelregels willen houden, was de meer
derheid geneigd te denken.
Maar de term 'niet met het mes op tafel'
liet de NBB onlangs door een hotelketen
gebruiken dat ook bridgeweekends wil or
ganiseren. De NBB verleende medewer
king aan reclame van deze keten en als de
NBB hier achter staat: waarheen leidt dit?
Natuurlijk kwam er die avond ook een in
teressant spel op tafel (zie diagram),
Noord opende met ïKl na de pas van
west, oost bood tSch en zuid 2Ha. West
bood 2Sch, noord paste en oost 3Rui. Zuid
doubleerde, west bood 3Sch waarna noord
4Ha bood dat door west werd gedou
bleerd.
West kwam uit met ruitenvrouw die in
oost werd overgenomen met het aas en
het ruitenvervolg was voor de boer van
zuid. Hartennegen werd in west niet geno
men en daarmee liet west de kans glippen
het contract down te spelen. De volgende
harten werd wel in west genomen, maar
nu kwam het schoppenvervolg te laat. De
slag werd met het aas genomen en een kla
vertje ging naar de heer.
De leider speelde nu ruitenheer die west
met de zes troefde, maar hij was te laat. In
de dummy werd met de vrouw overge-
troefd. Met een klaveren naar de vrouw
kwam de leider terug in zijn hand waarna
dit nog over was:
Noord: Sch: 6 KI: A1097
Oost: Sch: HB8 Rui: 98
Zuid: Sch: V Ha: B107 KI: 5
West: Sch: 1074 Ha: A KI: 8
Het laatste klavertje van zuid ging naar
het aas van de dummy en op klaverentien
van de dummy gooide de leider schoppen
vrouw af Nu was het gebeurd met de plan
nen van west om dit contract down te spe
len. Hij mocht troeven met troefaas, maar
had geen andere keus dan de leider weer
met troef aan slag te brengen die dan de
resterende slagen zou maken.
Als west de eerste hartenslag had geno
men en dan schoppen had gespeeld, had
zijn partner met schoppenheer voor de
downslag kunnen zorgen. Hij deed dat
niet en gaf daarmee de leider de kans zijn
contract te maken.
k A6
V52
63
A109743
k 10743
AH64
862
k HB852
8
A98742
b
k V9
B10973
HB5
HV5
West gever, niemand kwetsbaar
