'Aarde is kwetsbaar bolletje' 'Je ziet steeds mooie zonsondergangen. Maar we hebben het druk donderdag augustus 2009 dus we kijken niet zo veel naar buiten' 11 totoV'- Russische module Zarya P- (ochtendgloren) koppelt met Amerikaanse module Unity André Kuipers Internationaal ruimtestation ISS Start bouw Europees ruimtelab bewoonbare ruimte 360 m3; vergelijkbaar met een rede lijk ruim appartement 1,5 x grootste dier op aarde ISS heeft 177 mensen over de vloer gehad, onder wie zes ruimtetoeristen, die enkele miljoenen euro's betaalden voor hun bezoek. Omdat het ISS in een baan om de aarde draait, ziet de bemanning de zon vijftien keer per dag opkomen. Soep en drinken zitten in plastic zakjes en worden met rietjes genuttigd. Vast eten is mogelijk, maar het bestek moet wel met een magneet aan de eettafel worden vastgemaakt. De urine van de bemanning wordt gefilterd, zodat het daarna als water gedronken kan worden. Vanaf de aarde is het station soms zichtbaar. infographic- AA/ANP 'P ft Tijdens zijn tweede be zoek aan het ruimtesta tion ISS, eind 2011, wacht Kuipers lange werkdagen. Hij verheugt zich erop. door Lianne Sleutjes Waarom bent u weer uitverkoren? „Ik was gewoon aan de beurt. We hebben niet zo veel astronauten." Wat gaat u doen tijdens uw trip? Kuipers: „We gaan heen en terug met het Russische Soyoezruimte- schip en daarvan ben ik co-piloot. Ik moet dat kunnen besturen. Aan boord van het ruimtestation ISS doe ik biologische onderzoeken en voer ik experimenten uit met ma terialen als kristallen. Ik ben ook verantwoordelijk voor onderhoud aan het station, zoals het schoon maken van filters, en voor repara ties. Ook krijg ik er operationele ta ken bij zoals het werken met robot armen. Ik moet me nu ook trai nen in het maken van ruimtewan delingen om bijvoorbeeld repara ties uit te voeren-als dat nodig is. Dat lijkt me spectaculair, ik heb dat nog niet eerder gedaan." U bent arts. Komt dat nog van pas? „Er moeten altijd twee astronau- Ahdré Kuipers André Kuipers (Amsterdam, 1958) gaat een halfjaar aan boord van ISS. De medisch op geleide Kuipers is hoogleraar ruimtevaart en geneeskunde. Hij doet onderzoek naar ge wichtsloosheid. (foto ANP) ten zijn die de medische appara tuur kunnen bedienen. Daar ben ik er een van. Als astronauten wor den we streng gekeurd, we gaan twee weken van tevoren in quaran taine. Alleen mensen die niets on der de leden hebben, mogen dan nog bij ons. Dat geldt ook voor mijn gezin." In het ruimtestation ziet u om de ha verklap de zon opkomen en onder gaan. „Je ziet steeds mooie zonsonder gangen. Maar we hebben het druk dus we kijken niet zo veel naar bui ten. Bovendien hebben we slechts kleine raampjes. Grote wil je niet hebben: een raam is een zwakke plek omdat de luchtdruk ont breekt. We vliegen met 28.000 kilo meter per uur. In anderhalf uur zijn we rond de aarde geweest." Wat doet een verblijf in de ruimte met een mens fysiek en mentaal? „Spieren en botten gebruik je nau welijks in de ruimte. En wat je niet gebruikt, vermindert. Daarom sporten we ook veel, er is allerlei fitnessapparatuur aan boord." Sommige astronauten werden na het zien van die machtige ruimte erg reli gieus. U ook? „Ach, in een groep wordt altijd wel iemand gelovig of raakt er een tje aan de drank. Dat is niet ty pisch iets voor astronauten. Ik heb niet het idee dat ik dichter bij God ben. Ik was wel onder de indruk van de aarde. Dat bolletje hangt daar in het zwarte niets. Het is zo kwetsbaar. Dat dunne schilletje, de dampkring. Dat beperkte aantal vruchtbare gebieden. Je ziet vooral veel water, bergen. Je ziet de bos kap, de oerwouden die in brand staan, de luchtvervuiling. En dan denk je: 'O jee we zijn de planeet aan het stukmaken'." Is het niet saai, voor de tweede keer? „Ik blijf er nu veel langer, de eerste keer, in 2004, zat ik er elf dagen. Als je iets moois meemaakt, is dat nooit saai." Lodewijk van den Berg De eerste geboren Neder lander die de ruimte inging was Lodewijk van den Berg (Sluiskil, maart 1932). In Nederland is hij, op delen van Zeeland na, een grote onbekende gebleven. Hij heeft zich altijd Nederlan der gevoeld, maar toen hij in april 1985 de ruimte werd ingeschoten had hij al een decennium alleen nog maar de Amerikaanse natio naliteit. Van den Berg stu deerde chemische technolo gie in Delft en verhuisde in de jaren zestig naar de VS waar hij zich specialiseerde in het 'kweken' van kristal len. Aan boord van de Spa ce Shuttle Challenger ver bleef hij 168 uur in de ruim te. Van den Berg is altijd be scheiden gebleven. In 2005 zei hij in het blad Delft Inte graal: „Een ruimtevlucht is een bepaald soort werk. Bij zonder, maar vergelijkbaar met iemand die een test vaart maakt met een nieuw schip." (foto NASA) Wubbo Ockels Zo'n halfjaar na Van den Berg ging Wubbo Ockels (Almelo, 1946) op ruimte missie. De natuur- en wis kundige, die een astronau tenopleiding volgde aan het Lyndon B. Johnson Space Ceoter in Texas, maakte zijn vlucht met de Challen ger. Hij was verantwoorde lijk voor meetapparatuur waarmee proeven werden uitgevoerd. Ockels geldt nog altijd als boegbeeld van de ruimtevaart in Neder land. Hij is verbonden aan de TU Delft als hoogleraar duurzame technologie, (fo to ANP) 2004: De raket met aan boord de Nederlandse astronaut André Kui pers stijgt op vanaf een basis in Kazachstan. foto CPD

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2009 | | pagina 11