BIJBEL UITLEGGEN IS SAAI
ii spectrum
Zaterdag 1 augustus 2009
Klaas Hendrikse
„Geen moment, terwijl het een prachtig
beroep is. Ook mijn twee broers gingen
een andere kant op. Mijn vader was zoon
en kleinzoon van een dierenarts, maar hij
had niet veel met tradities. Hij liet ons vrij.
Na de hbs heb ik Nijenrode gedaan en
daarna heb ik een jaar in de VS gestu
deerd. Nijenrode was ontspannen, in Ame
rika heb ik leren werken. Het heeft me een
baan bij Xerox opgeleverd. Daar had ik het
best naar mijn zin, maar ik weet nog goed
dat ik een keer Amsterdam binnenreed en
mezelf afvroeg: stel dat dit kantoor er niet
meer staat... Dat zou me niets gedaan heb
ben. Ik was 24, 25 jaar. In die tijd ontmoet
te ik Dea, mijn latere vrouw, die directiese
cretaresse was bij Mercedes-Benz. Ook zij
was niet van plan dat werk nog lang te
doen. We wilden allebei iets anders en dat
werd uiteindelijk een studie theologie.
Eerst twee jaar vooropleiding Grieks en La
tijn, daarna zes jaar theologie. Acht jaar
lang stonden we elke dag met het grootste
plezier om vijf uur op."
En toen wist u het: ik word predikant.
„Ik zag dat niet zitten, omdat ik me niet
kon voorstellen dat er een gemeente was
waar ik met mijn denkbeelden terecht
kon. Ik had nog nooit van een vrijzinnige
gemeente gehoord. Tot we een keer bij de
Remonstrantse kerk in Utrecht waren.
Daar hebben ze ons op het spoor van Zee
land gezet. In het sollicitatiegesprek heb ik
mijn twijfels toen maar niet op scherp ge
zet. Ik zit er nu al 25 jaar en snap soms niet
dat ze het zo lang met mij hebben volge
houden."
Zeker voor een dominee die vindt dat de Bij
bel helemaal niet Gods woord is?
„De Bijbel is het woord van mensen. Later
heeft de kerk daar het woord van God van
gemaakt, maar ik lees het als de woorden
van mensen. Of zo je wilt: Gods woord in
mensenwoorden. Ik sla ook hele stukken
over waar ik niks mee heb. Openbaringen,
daar snap ik niks van, dus daar zul je mij
niet over horen preken. En zo'n Paulus,
die moet je maar voor de helft serieus ne
men. Wat een warhoofd soms! Maar hij
heeft ook prachtige dingen geschreven. Als
Paulus beter was begrepen, zouden kerk
gangers er ook niet zo moeilijk over doen
dat hun kinderen weinig of niets van de
kerk moeten hebben. Mijn kinderen gin
gen tot en met de lagere school braaf mee,
daarna nooit meer. Als ik zondag thuis
kwam van de dienst, lagen zij vaak nog be
wusteloos in bed. Ik moet er niet aan den
ken dat mijn dochter destijds om negen
uur klaar had gestaan in haar jurkje. Dan
had ik gezegd: Kind, ben je wel helemaal
in orde?"
Zo preekt u ook?
„Het gaat over wat ik zelf en met anderen
meemaak, over het leven. Het moet over
jou en mij gaan. Anders kan het ook niet
over God gaan. In de winter ga ik naar
Spanje en daar werk ik het thema voor het
komende jaar uit. Bijvoorbeeld God als
werkwoord, leven en dood, wijze en on
wijze woorden. Ik ben parttime dominee
in zowel Middelburg als Zierikzee, voor
beide gemeenten maak ik zo'n twintig pre
ken. Meestal kómt daar dan een bijbelver
haal bij. Een bijbelverhaal leg ik meestal
niet uit. Dat vind ik niet zo boeiend. Of ei
genlijk gewoon saai."
Bent u door alles eenzamer geworden?
„Ik heb niet één vriend verloren en heb er
veel nieuwe contacten aan over gehouden.
Al ben ik in de kerk altijd eenzaam ge
weest."
En u leeft alleen.
„Ik woon alleen. Maar er zijn schatten van
mensen in mijn leven. Sinds kort trek ik
weer op met de vrouw van wie ik twintig
jaar terug ben gescheiden. Het doet aan
die ketchupreclame denken: Welke ande
re?"
Gelooft u ook niet in wonderen?
„Jezus kon niks wat jij en ik ook niet kun
nen. Alles wat Jezus heeft gedaan was vóór
hem al door anderen gedaan. Dat zijn alle
maal oerlegenden, die terugkeren in het
Nieuwe Testament, dat is geschreven na
dat Jezus al lang dood was. Omdat Jezus de
messias was, moest-ie wel wonderen ver
richten. En wat al die anderen voor hem
konden, kon Jezus als de beste, hij was ie
dereen de baas. Maar iets als over water lo
pen, is niets anders dan een oerbeeld voor
de strijd tegen bedreigingen, de onderwe
reld, de dood. In de bijbel staat maar heel
weinig origineels. Je hoeft je verstand niet
opzij te zetten om in wonderen te gelo
ven. Het opwekken van doden bijvoor
beeld hoefje echt niet letterlijk te nemen."
Leven na de dood is toch de essentie van het
geloof?
„Dat is er van gemaakt. Maar geloven heeft
oorspronkelijk te maken met wat er met
jou en mij gebeurt tussen geboorte en
dood. Gaandeweg is de belangstelling ver
schoven naar voor de geboorte en na de
dood. Kijk naar al die verhalen van men
sen met hun bijna-doodetvaring. Maar
bijna dood is niet dood. Dood is dood."
reageren?
spectrum@wegener.nl
1947: Geboren in Groot Ammers.
1961-1966: Hbs-b in Gorinchem.
1968-1970: Studie Nijenrode.
1971-1972: Studie Michigan State
University.
1972-1983: Werkt bij Xerox.
1977-1983: Studie theologie aan
Rijksuniversiteit Utrecht.
1983-heden: Predikant in
Middelburg en Zierikzee.
2007: Publicatie Geloven in een God
die niet bestaat.