Tibetanen
worstelen met
koers dalai lama
'Twintig dagen
spectrum 18
Kerst in juli
Zaterdag 25 juli 2009
"W" achen toch?!", roept mijn altijd
enthousiaste vriendin Andrea
tegen me. „Ja, eh, zeker", ant-
m J woord ik aarzelend. Het was
vandaag nog heerlijk zonnig, 20 graden,
geen slechte winterdag voor Australische
begrippen. En daar sta ik dan, met een
kerstmuts op mijn kop. Nu gebeurt dit al
niet vaak, maar zeker niet in de maand
juli. Naast me staat een heuse kerstman en
er is zelfs een complete kerstboom opge
tuigd. Ik bevind me op een 'Christmas in
July'-Party.
Juist ja, kerst in juli.
Toen Andrea het idee opperde naar dit
unieke kerstfeest te gaan, stond ik niet
echt te springen. Nu ben ik al geen
groot fan van kerst en om het dan
nog eens te gaan vieren in juli, leek
me wel heel erg overdreven. Maar
onder het motto 'hoe meer zielen,
hoe meer vreugd' heb ik me laten
overhalen.
Aangekomen bij de kroeg blijkt dat
aantal zielen ruim honderd man te
zijn. Wat bezielt die mensen toch,
vraag ik me af. In de rij voor de deur
staan vrouwen verkleed als Santa's
hulpjes, een rendier en zelfs een
kgrstboom.
„Merry Christmas", zegt de uitsmij
ter als ik naar binnen loop. Wow,
een uitsmijter die eens aardig is, mis
schien is dit kerstfeest toch nog niet
zo gek. Binnen schalt Jingle Bells uit
de boxen en onder enkele kerstbo
men liggen stapels cadeautjes. Aan
de gasten is vooraf gevraagd voor on
geveer 5 euro aan geinige cadeautjes
te kopen, die in een tombola worden ver
loot.
Aan de opkomst is duidelijk te zien dat het
(verkleed)feest een kolfje naar de hand
van Australiërs is. In dit land is een feest
pas écht geslaagd als je er een leuk thema
aan vastplakt, waarbij je je kunt verkleden.
Moe word je ervan iedere keer weer na te
moeten denken over een outfit als je naar
een verjaardag gaat. Gelukkig is de com
mercie inmiddels ook op het 'Christmas in
July'-thema gedoken en was in hartje
zomer een kerstmuts zo gevonden.
Het is verwarrend voor een Hollander.
Aangezien het hier in december zomer is,
vier je kerst op het strand. Barbecue, 30 gra
den, biertje in de hand. Er zijn mindere da
gen te bedenken. Toch hunker ik wel eens
naar een goede winterdag voor de open
haard, terwijl buiten de sneeuw uit de he
mel komt.
Dat gevoel hadden enkele Ierse toeristen
ook toen ze in 1980 in een hotel in de Blue
Mountains verbleven. Het was een extre
me winterdag en er kwam zelfs wat
sneeuw uit de hemel. De Ieren vroegen uit
baldadigheid of de hoteleigenaar geen
kerstfeest kon organiseren'en 'Christmas
in July' was geboren. Bijna dertig jaar later
is het een ware rage geworden.
Vanavond heeft kroegeigenaar Mitch al
weer voor de zesde keer zijn kerstparty ge
organiseerd. Zwetend in zijn kerstmannen
pak overhandigt hij mij tijdens de tombola
een drinkbeker met daarop Santa en zijn
hulpjes. „Het is voor veel mensen weer
een reden voor een feestje. Maar het
wordt iedere jaar drukker en serieuzer. Ei
genlijk hoort kerst natuurlijk ook gewoon
een winterfeest te zijn."
Eigenlijk heeft Mitch helemaal gelijk en uit
eindelijk blijkt het best grappig net te
doen alsof het kerst is. Als ik na een paar
uur de kerstsfeer achter me laat en de don
kere Australische winteravond instap, lijkt
het net echt. Jammer dat een klok op een
gebouw de buitentemperatuur aangeeft: 12
graden. Een witte kerst zit er niet in.
Het is 'Koninginne
dag' in McLeod
Ganj. De dalai la
ma is jarig en in
en om het
Tsuglagkhang-tempelcomplex is
van alles te doen. Hindoes,
sikhs, Tibetanen en buitenland
se toeristen slenteren ontspan
nen langs kraampjes en winkel
tjes aan de Tempelstraat van
McLeod Ganj, het dorp - op zo'n
10 kilometer van Dharamsala -
waar de dalai lama en zijn rege
ring in ballingschap hun hoofd
kwartier hebben. Witte wolken
drijven voorbij aan een strak
blauwe lucht. Op de achter
grond tekenen zich de uitlopers
af van de Himalaya. Vanaf de
groene bergruggen lijken de den
nen- en loofbomen zich naar be
neden te storten. Daarachter de
hogere toppen, deels bedekt met
sneeuw.
Achter deze idylle gaat groot
leed schuil. Veel van de Tibetaan
se vluchtelingen zouden hier he
lemaal niet willen zijn. Voor de
jongeren die hier geboren zijn, is
de situatie weinig rooskleurig.
Ze zijn overwegend hoogopge
leid, maar de werkloosheid is
hoog. De meesten hebben klei
ne, minderwaardige baantjes.
Hun optimisme dat ze op een
dag naar Tibet (terug) kunnen,
is echter groot. „Ongelooflijk
hoezeer jongeren zich gepassio
neerd inzetten voor de Tibetaan
se zaak. Zelfs vanuit de Verenig
de Staten en Canada komen ze
naar Dharamsala. Ze geven hun
makkelijke leventje ervoor op
om hier te komen helpen", ver
telt Konchok Yangphel (31) van
het Tibetaanse Jeugd Congres
(TYC), dat zich inzet voor de be
vrijding van Tibet.
Maar de manier waarop dat
Vijftig jaar geleden
volgden ze de dalai lama
op zijn vlucht naar het
Noord-Indiase
Dharamsala. Maar de
Tibetanen in
ballingschap worstelen
met de geweldloze koers
van hun geestelijk leider.
„Geweld of geen geweld?
Alles hangt af van de
situatie in Tibet zelf."
tekst en foto's Joost Bosman
moet gebeuren en het uiteinde
lijke doel, dreigt de Tibetanen in
ballingschap te verdelen. Steeds
meer jongeren zouden niet lan
ger de weg van de geweldloos
heid willen bewandelen, die de
dalai lama en de regering in bal
lingschap prediken. Ze stellen
dat die de dalai lama en het Tibe
taanse volk weliswaar wereldwij
de sympathie opleverden, maar
dat het tot niets heeft geleid.
Hoewel maar weinig Tibetanen
de dalai lama openlijk zullen af
vallen, kwam de dreigende twee
spalt aan de oppervlakte toen
vijf organisaties van ballingen be-
gjn 2008 een (niet gewelddadi
ge) mars van Dharamsala naar
de grens met Tibet organiseer
den. De dalai lama waarschuw
de ervoor dat elk grensincident
als gevolg van de manifestatie de
Chinezen in de kaart zou spelen.
„Maar ik ontbeer de autoriteit
om tegen hen te zeggen: kop
dicht! En dat wil ik ook niet",
zei de geestelijk leider destijds.
Yangphel erkent dat er tussen
de TYC (die volledige onafhanke
lijkheid van Tibet nastreeft) en
de regering in ballingschap (die
genoegen neemt met verregaan
de autonomie) verschil van me
ning bestaat. En dat het aantal
Tibetaanse jongeren dat de ge
weldloze weg wil verlaten,
groeit. Staat de TYC daarachter?
Yangphel diplomatiek: „De TYC
heeft zich aan de geweldloze
koers gecommitteerd. Maar het
staat voor ons niet in steen gebei
teld dat we in de toekomst geen
geweld steunen. Alles hangt af
van de situatie in Tibet zelf"
Thubten Samphel, woordvoer
der van de Tibetaanse regering
in ballingschap, denkt dat het
met de toenemende radicalise
ring van de jongeren wel mee
valt. „Dat wordt vaak gezegd,
maar waar is het geweld? En
waar zijn de cijfers over de
groeiende bereidheid de wapens
op te nemen?", vraagt Samphel
zich retorisch af
Volgens hem heeft de regering
in ballingschap de afgelopen vijf
tig jaar veel bereikt, al is het niet
in Tibet zelf „Maar Tibet is meer
dan alleen het land. In balling
schap hebben we alle belangrij
ke componenten van de Ti
betaanse beschaving kunnen
conserveren, zoals de religie en
de taal. Vanuit de hele wereld
komen studenten over het boed
dhisme leren. En de Tibetanen
zijn een hechte en productieve
gemeenschap gebleven, in plaats
van- 'weg te zinken' in India."
Yangphel van de TYC wuift het
beeld van een 'sterk Tibet b.uiten
Tibet' echter weg. „Wat heb je
daaraan als 98 procent van de Ti
betanen nog altijd in een hel
leeft?" Hij verwacht spoedig
nieuwe opstand in Tibet. Zou de
T sering (36) ontvluchtte Ti
bet in 2006. Hij moest
wel, want als voormalig
politiek gevangene hadden de
Chinezen hem in zijn vaderland
.al zijn rechten ontnomen.
De nachtmerrie voor de voorma
lige monnik begon in maart
1995, toen hij naar de hoofdstad
Lhasa reisde om te demonstre
ren tegen de Chinese bezetting
van Tibet. „Het duurde geen
drie minuten of de Chinezen ar
resteerden ons al", vertelt Tse-
ring. „Twintig dagen lang wer
den we in een detentiecentrum
gemarteld en ondervraagd: wie
zijn jullie leiders, waarom doen
jullie dit?"
Uiteindelijk werd Tsering tot
vijfjaar cel veroordeeld. De mar
telingen bleven doorgaan omdat
Tsering weigerde te erkennen
dat Tibet deel van China is.
Gummiknuppels, elektroshocks,
ophanging aan een touw: alles
kreeg hij te verduren. „Nee, ik
heb geen littekens, ze passen er
KAZACHSTAN
XINJIANG
Dharamsala
f QINGHAI
INDIA TIBET
500 km
infographic-RV/bron ANP
