binnenland 17
Bomaanslag dreunt na in Oosterland
Achterstandswijk in Enschede met
inspraak bewoners herbouwd
Navo-medewerker
blijkt veiligheidsrisico
Veel klachten over
ov-chipkaart Amsterdam
JAKARTA Schouws Bos van de Toekomst herbergt monument voor Nederlandse slachtoffers eerder extremistisch geweld
vrijdag 24 juli 2009
De bomaanslagen in Indone
sië vorige week zijn een déja
vu voor Henk Freriks uit
Oosterland, Hij verloor in
2002 zijn zoon bij de nog
zwaardere aanslag op Bali.
door Marcel Modde
Met twee daverende
klappen vorige week
zag Henk Freriks de
puinhoop weer leven
dig voor zich. Een krater op de
plek waar zijn zoon Norbert (34)
kort daarvoor nog onbezorgd aan
de bar had staan praten met een
groep Australiërs. De zware bom
maakte op 12 oktober 2002 abrupt
een einde aan Norberts leven, en
dat van 201 andere bezoekers van
de discotheek in Kuta op het Indo
nesische eiland Bali.
De aanslagen afgelopen vrijdag in
het Ritz-Carlton en het Marriott
hotel in Jakarta roepen de donkere
kant van het land, dat de inmid
dels 81-jarige inwoner van Ooster
land in zijn hart draagt, weer naar
boven. Hij volgt het laatste nieuws
op de voet, via de Jakarta Post op
internet. „Weet je wat het is: dit
past niet bij de oorspronkelijke
aard. Vroeger had je er óók allerlei
verschillende godsdiensten, maar
leefden de mensen in pais en vree
naast elkaar. Die samenleving
wordt nu op een verschrikkelijke
manier verscheurd door een stelle
tje extremisten."
Freriks voelt intens mee met de fa
milie van een Nederlands echt
paar, dat na de aanslag vermist
raakte. Het ministerie van Buiten
landse Zaken bevestigde gisteren
dat een Nederlandse vrouw één
van de zeven doden is. Over het
lot van de man kon het departe
ment nog niets zeggen. „Maar wij
zijn erg bezorgd om hem", aldus
een woordvoerder. De identificatie
van lichamen verloopt moeizaam
en de onzekerheid tot dat mo
ment 'is een hel', vergeet de Oos-
terlander nooit meer. Maar liefst
66 dagen duurde het tot de forme
le bevestiging kwam dat Norbert
in die Balinese discotheek de dood
vond.
Drie eiken in het Bos van de Toe
komst in Schuddebeurs symbolise
ren het verdriet om het extremis
tisch geweld. 'Bomaanslag op Bali.
Kuta, 12 oktober 2002', luidt de kil
le tekst op het bordje bij de stam.
Drie eiken als stille getuigenis van
de Nederlandse slachtoffers: Nor
bert, Sander (23) en het koppel
Marjanne (27) en Mark (25). Fre
riks nam in 2003 het initiatief voor
de aanplant tussen de ruim 160 an
dere bomen met een verhaal, op
Drie jonge eiken in het Schouwse Bos van de Toekomst bij Schuddebeurs herinneren aan de Nederlandse slachtof
fers van de bomaanslag op Bali. Onder hen Norbert, zoon van Henk Freriks uit Oosterland. foto Ronald den Dekker
het landgoed Mon Plaisir. Als het
weer het toelaat en het schelpen
paadje dwars door het bos begaan
baar is voor zijn scootmobiel, over
peinst hij bij het bomenmonu-
ment de situatie in het land waar
zijn wortels liggen (Celebes) en hij
twintig jaar woonde (Java). „Voor
Indonesië is deze toestand ge
woon een ramp! Ik vergeet nooit
dat we een keer op Bali waren en
daar op straat een prulletje koch
ten van een vrouw. ,Dat mensje be
gon te huilen. Ze zei: ik sta hier al
de hele dag, u bent de eerste die
iets koopt." De herdenkingsdienst
eind 2002 op de onheilsplek in Ku
ta was de laatste keer dat Freriks
voet zette in Indonesië. „Ik ga er
niet meer heen. Er is een Freriks
geboren en er is er één gestorven."
lllilMllli liHHHI I IIII lil III IIIWIII 'I iHMMBM HWI'I ii lllll lUI I'll I 'li 'ilUMWii'll Willi
door Gert van Harskamp
Robert van den Brand
bouwt zijn eigen rijtjeswo
ning in Enschede. Óm zijn
droom waar te maken, heeft hij
zelfs zijn baan opgezegd. Het huis
van de buren is al klaar, Van den
Brand mag er tegenaan bouwen.
„Ik hoop dat voor de kerst het dak
erop zit en dat het binnen een jaar
echt klaar is."
Roombeek in Enschede was een
achterstandswijk, hoge werkloos
heid en veel gezinnen met so
ciaal-maatschappelijke problemen,
die in mei 2000 ook nog eens ge
troffen door de vuurwerkramp.
Na negen jaar is Roombeek nage
noeg herbouwd. Alle bewoners
moesten terug kunnen. Zij kregen
volledig inspraak bij de inrichting
van het nieuwe Roombeek.
Ongeveer de helft van de oor
spronkelijke huurders is
daadwerkelijk teruggekeerd, zegt
programmamanager Ton van Snel
lenberg.
Roombeek is een voorbeeld van
hoe volkshuisvesting in de toe
komst moet worden geregeld, me
nen deskundigen. De wijk is uitge
groeid van probleemwijk tot voor
beeldwij k. Het stratenpatroon van
het oude Roombeek is teruggeko
men, de variatie aan huizen is
groot.
„Het is allemaal te danken aan één
pot geld, ongeveer 150 miljoen eu
ro van het Rijk en een gemeente
die vooral luistert en de bewoners
keuzevrijheid geeft", zegt Peter
van Rooy, onderzoeker gebiedsont-
Adviezen van onderzoekers
Gemeenten mogen financieel niet
langer afhankelijk zijn van grondex
ploitatie. Als compensatie krijgen
ze een grotere bijdrage van het
Rijk.
De rijksoverheid steekt jaarlijks
twee miljard euro in een fonds
voor gebiedsontwikkeling. De bes
te voorstellen worden gehono
reerd.
Ontwikkelaars luisteren naar de
wensen van de bewoners voor zij
werkelijk gaan bouwen.
Woningcorporaties komen weer in
wikkeling bij kenniscentrum Habi-
forum en lid van de Commis
sie-Dekker die voor het kabinet on
derzoek doet naar de regelgeving
in de woningbouw.
De aanpak van het project lijkt
op die van de jaren dertig
toen de bevolking zelf het initia
tief nam bij gebiedsontwikkeling.
Een groot deel van de wijk is opge
zet via het zogeheten particulier
opdrachtgeverschap. Bewoners ko
pen een perceel en mogen binnen
vastgestelde kaders zelf bepalen
overheidshanden en bouwen vraag-
gestuurd. De corporaties dragen al
leen verantwoordelijkheid voor
huisvesting van de laagste inko
mensgroepen.
Koopwoningen worden gebouwd
volgens particulier opdrachtgever
schap.
Geleidelijke afschaffing van hypo
theekrenteaftrek, eigenwoningfor-
fait, overdrachtsbelasting en huur-
toeslag. Die werken prijsopdrijvend
en belemmeren de doorstroming
op de woningmarkt.
wat voor woning zij bouwen, zo
lang zij maar een architect in de
arm nemen.
Bouwen in particulier opdrachtge
verschap is een beproefd recept,
maar betreft meestal dure vrije-sec-
torwoningen.
In Roombeek bouwen ook gewo
ne mensen hun eigen huis. Zelfs
een woningcorporatie heeft die
vrijheid gegeven. „Huurders moch
ten kiezen of zij een hoog of laag
raam wilden, een Frans balkon, de
woonkamer aan de voor of achter
kant", zegt Van Snellenberg.
ZOETERMEER - De geheime dienst
AIVD heeft de zogenoemde Nato
security clearance van een Neder
landse Navo-medewerker dit voor
jaar ingetrokken. Dit betekent dat
de inlichtingendienst de toestem
ming voor een vertrouwensfunctie
van deze persoon intrekt.
Uit onderzoek is gebleken dat er ri
sico's te verwachten zijn voor de
internationale of nationale veilig
heid in relatie tot de functie die de
medewerker vervult.
Een woordvoerster van de AIVD
heeft dit gisteren gezegd. Ze kan
verder niet ingaan op het hoe en
waarom, omdat de dienst niet op
individuele gevallen ingaat.
Wanneer de AIVD een Nato securi
ty clearance intrekt, heeft iemand
het recht om de bezwaar- en be
roepsprocedure te volgen. De rech
ter toetst of het besluit van de in
lichtingendienst rechtmatig is. Het
bezwaarschrift van de betrokkene
is volgens de woordvoerster inmid
dels voor advies bij de onafhanke
lijke Bezwarencommissie Veilig-
heidsonderzoeken voorgelegd.
„Het is niet zo dat de AIVD onder
zoek doet naar de kwaliteit van ie
mands functioneren", benadrukt
de AIVD. „Waar het wel om gaat
is het onderzoeken van kwetsbaar
heden. De veiligheid staat daarbij
voorop."
WKmmmKmmmmmmmmmiBmBmmmmiKmHiatmmmmmmm
AMSTERDAM - De invoering van de
ov-chipkaart is in Amsterdam nog
steeds een bron van problemen.
Reizigers beklagen zich over de
kwaliteit en de prijs van losse
kaartjes, de enige kaartjes die in
bus en tram zelf verkrijgbaar zijn.
Bij reizigersvereniging Rover re
gent het klachten sinds enkele
maanden geleden de ov-kaart van
kracht werd.
Uit onderzoek blijkt dat slechts 39
procent van de Amsterdamse ge
bruikers de kaart als een verbete
ring ziet.
De ov-chipkaart zal 27 augustus de
finitief de strippenkaart vervan
gen. Om reizigers al eerder aan te
sporen over te stappen op de
ov-chipkaart, worden bijna alle au
tomatische metropoortjes begin
augustus in werking gesteld.
Reizigers die weinig reizen met
het openbaar vervoer zijn in de
toekomst aangewezen op de weg
werp ov-chipkaart. Die kaartjes
blijken vaak niet te werken of
gaan na de aanschaf kapot. De
prijs van het kaartje leidt tot veel
onvrede. Het GVB heeft de prijs
van een enkeltje verhoogd van
1,60 euro naar 2,60 euro.
Somaanssag
op B&
Kuta. 12 oktoöe.- 2002