zeeland 123
nog geldschieter nodig
Lindessa
livera
Mmmmm.
Eerste, tweede of derdelijns
bio-ethanolinstallatie?
Als moderne pelgrims
te voet naar Rome
OPRUIMING TOT 50% KORTING
Poort op glastuinbouwcomplex bij Rilland
Kapelle trekt bovengrens voor startersleningen op
op rubberboten...^^
BAD STRANDKLEDING: nog veel keuze met minimaal 25% korting of meerü
live life love livera
vrijdag 24 juli 2009
Het project Groene Poort,
een bio-energiecentrale in
de Bathpolder bij Rilland,
wordt steeds concreter. De
initiatiefnemers hopen be
gin 2010 met de opbouw te
kunnen beginnen.
door Luc Oggel
Vijftien hectare toma-
tenkassen volledig op
biogas laten draaien
en een alternatief bie
den om reststromen
op een andere manier te gebrui
ken. Dat is het doel van het pro
ject De Groene Poort, een samen
werkingsverband tussen zes
Zeeuwse agrariërs en tomatenkwe-
ker Lans in Rilland. Al sinds 2006
wordt door de initiatiefnemers ge
werkt aan de ontwikkeling van
een bio-energiecentrale in de Eer
ste Bathpolder. Inmiddels zijn de
plannen, op wat kleine haken en
ogen na, rond. Ook gemeente en
provincie zijn bereid mee te wer
ken, zodat de noodzakelijke proce
dures kunnen worden opgestart.
„Als het meezit, kunnen we begin
volgend jaar van start", zegt Wilko
Wisse, die zich vanuit Lans met
De Groene Poort bezig houdt. Er
moet nog wel even 40 miljoen eu
ro worden gevonden. „Geïnteres
seerde investeerders mogen zich
melden." Het project is wat betreft
schaalgrootte nog nergens anders
in Nederland te vinden. De instal
laties (een biogascentrale, bio-etha-
nolfabriek voor biobrandstof en
waterzuiveringsinstallatie) zullen
2,2 hectare beslaan, het totale ge
bied - inclusief landschappelijke in
passing - vijf hectare. De centrale
biedt volgens Wisse werkgelegen
heid voor zes tot acht personen.
Doordat de centrale geen fossiele
brandstoffen gebruikt en geen af
val wordt geproduceerd doordat al
le processen aan elkaar gekoppeld
zijn, is sprake van een zeer milieu
vriendelijke 'kringloop'; de etha-
nolinstallatie wordt 'gevoed' met
'Cft-afval uit omringende
gemeenten kan ook prima
worden vergist'
graan. Het tarwegistconcentraat
dat overblijft, kan, samen met rest
stromen (zoals plantenresten van
gewassen) weer in de biogascentra
le worden vergist. Die zal het glas
tuinbouwbedrijf onder meer voor
zien van 'groen gas' voor de warm-
tekrachtkopelingsinstallaties
(wkk's). Wisse: „Behalve die rest
stromen willen we bekijken of we
straks ook gft-afval uit omliggende
gemeenten kunnen vergisten."
Overigens was aanvankelijk ook ge
rekend op de reststromen van aard
appelverwerker Lamb Weston/
Meijer, maar dat lijkt onzeker nu
dat bedrijf plannen heeft om zelf
een biogasinstallatie neer te zet
ten.
De kassen volledig verwarmen
met biogas, levert een besparing
van zo'n 14 miljoen kuub aardgas
per jaar op. „In de zomer hebben
wij minder gas nodig, maar wat
overblijft, kan worden teruggele
verd op het net. Dat verkopen we
dus", legt Wisse uit. „Er zijn altijd
wel bedrijven die warmte nodig
hebben, zoals Philip Morris bij
voorbeeld. Vernietigen is gewoon
zonde."
Behalve alle goede kanten zijn er
ook nog wel wat open eindjes.
Aandachtspunt is bijvoorbeeld de
aan- en afvoer van de stoffen die
nodig zijn voor de werking van de
installatie en het materiaal dat de
centrale oplevert. De vracht- en
tankwagens gaan gebruikmaken
van een nog aan te leggen rotonde
bij de afslag van de A58, de Mid
denhof en Bathpolderweg. Per dag
zou het gaan om zo'n 122 verkeers
bewegingen. De rotonde kan dat
wel aan, maar het liefst wil de
Groene Poort een directe ontslui
ting richting de Oude Rijksweg,
daar waar de huidige ontsluiting
ook zit. Ook is er wellicht sprake
van geur- en geluidhinder. De mo
gelijke geurhinder wil de gemeen
te zoveel mogelijk beperken door
niet toe te staan dat goederen in
de open lucht worden opgeslagen.
door Luc Oggel
De Reimerswaalse gemeenteraad toonde
zich onlangs redelijk positief over het
project van de Groene Poort, maar de
ethische kwestie rond het gebruik van
graan in de bio-ethanolinstallatie
kwam ook bovendrijven. Met name het feit dat De
Groene Poort kiest voor een zogeheten eerstelijns
bio-installatie riep vragen op. Met name christelijke
partijen hebben er moeite mee dat voedingsmidde
len worden gebruikt voor het verkrijgen van bio-etha-
nol terwijl er honger is in de wereld.
Leefbaar Reimerswaal ziet het probleem niet. In de
ogen van raadslid Wim Dieleman is er juist sprake
van marktwerking. „Voor de agrarische sector is het
een extra afzetmarkt, dat is alleen maar gunstig ge
zien de lage tarweprijs." Dieleman voerde tevens het
argument aan dat er in Zeeland voornamelijk voertar-
we wordt verbouwd en maar weinig baktarwe.
Ook voor het college van burgemeester en wethou
ders is de ethische discussie rond het gebruik van voe
dingsgewassen geen reden om het plan tegen te hou
den, zei wethouder Jaap Sinke.
Hoewel De Groene Poort het zelf ook liever anders
zou zien, is het probleem volgens stafmedewerker
Wilko Wisse van tomatenkweker Lans, dat installa
ties die geen 'goed voedsel' gebruiken, de tweede en
derde generatie, nog niet rendabel zijn. Wel wil De
Groene Poort ervoor zorgen dat de bio-ethanolinstal
latie die in de Bathpolder komt te staan, kan worden
omgebouwd tot een tweede generatie. Wisse schat -
antwoordde hij op de vraag vanuit de raad hoe lang
hij denkt dat dat nog gaat duren - dat dat nog vier tot
acht jaar zal zijn.
De Christenunie was nog kritisch over de winst.
Raadslid lacco van Damme verwees naar een onder
zoek van de Universiteit Wageningen, waarin wordt
gesteld dat de productie van bio-ethanol bijna net zo
veel kost als het opbrengt.
door Luc Oggel
DRIEWEGEN - Cor Kuyverihoven en
Evelien Apeldoorn uit Driewegen
vertrekken zondag naar Rome.
Niet met het vliegtuig of de auto,
maar te voet. De tocht voert voor
een groot deel over de eeuwenou
de pelgrimsroute Via Francigena.
Voor Cor (59) is het een langge
koesterde wens om naar Rome te
lopen. Evelien had zo haar beden
kingen, maar haar scepsis maakte
vrij snel plaats voor enthousiasme,
vertelt het stel.
De tweeduizend kilometer lange
tocht vergde een flinke voorberei
ding. Behalve oppas voor de huis
dieren en verlof van het werk -
Cor is voorzitter van Archipel
Scholen Walcheren - moest er na
tuurlijk ook worden getraind. „We
zijn fanatieke langeafstandslo-
pers", zegt Cor. „Maar we hebben
ook rugzakken van elf en acht ki
lo, dus een goede conditie is be
langrijk." De reden om de pel
grimstocht te maken, is de behoef
te van Cor en Evelien om even uit
de dagelijkse hectiek te stappen.
„Het heeft meer een spirituele ach
tergrond", verklaart Cor. „Wie ben
ik, wat wil ik? Op die vragen pro
beren we een antwoord te krijgen.
De weg zeifis dan ook belangrij
ker dan het doel." Het tweetal wil
per dag zo'n 25 a 30 kilometer af
leggen en hoopt half oktober het
Sint Pietersplein op te lopen.
De route mag dan eeuwenoud
zijn, maar Cor en Evelien zijn niet
van plan om hem op blote voeten
of sandalen af te leggen. Cor en
Evelien zijn moderne pelgrims.
„We hebben een kompas, goede
wandelschoenen, mobiele tele
foon en digitale camera. Maar ver
der laten we alle zekerheden los.
Je loopt gewoon en aan het einde
van de dag probeer je ergens een
dak boven je hoofd te regelen",
zegt Evelien.
Per jaar maken zo'n dertig Neder
landers de voettocht naar Rome.
Daarmee is de route veel minder
populair dan die naar Santiago de
Compostela, bijna een commer
cieel evenement. Cor en Evelien
gruwen daarvan. „Zo'n Nijmeegse
Vierdaagse bijvoorbeeld, vreselijk.
Die drukte!" Nu zullen ze soms in
niemandsland lopen, helemaal al
leen zijn Cor en Evelien nooit. Fa
milie en vrienden hebben name
lijk een boekje volgeschreven met
aanmoedigingen, elke dag een
bladzijde. „Het weegt nu al twee
keer zoveel als toen het nog leeg
was. Elke gram telt in de rugzak!"
Q De belevenissen van Cor en Evelien
zijn te volgen via de website www.pel-
grimstocht-naar-rome.reismee.nl
Cor Kuyvenhoven en Evelien Apeldoorn vertrekken zondag te voet naar Ro
me. foto Ronald den Dekker
mmmBfflSttm
KAPELLE - De gemeente Kapelle
trekt de bovengrens van de koop
som voor een starterslening op
van 175.000 naar 190.00 euro. Star
ters op de woningmarkt die een
huis voor maximaal die prijs ko
pen, kunnen een lening van ten
hoogste 35.000 euro van de ge
meente krijgen, waarover ze de
eerste drie jaar geen rente hoeven
te betalen. Kapelle trekt de grens
op, omdat is gebleken dat project
ontwikkelaars voor 175.000 euro
nauwelijks goede grondgebonden
woningen kunnen bouwen.
voor meer plezier op het water!
k Tel: 0118 61 36 59
Uijterschootweg 22 Middelburg
f www.zeelandboten.nl
Bezoek ook onze complete watersport shop!
OPRIL GROTE MARKT 11
GOES
o.a. lingerie van 'marlies dekkers' bij lindessa 'sapph lingerie' bij livera
GOES - MIDDELBURG
