Onwaarschijnlijke Zeeuwse wijnen
jantje van Sluis luidt nog steeds de klok
2
maandag 20 juli 2009
Wijnfeest in Wijngaard De Oorsprong
foto Ronald den Dekker
door Marloes Vrolijk
W
ijnbouw is ei
genlijk onmoge
lijk op deze
breedtegraad,
meent vinoloog
in spé Ben van Velzen. Hoe kan er
dan toch Zeeuwse wijn bestaan?
Ben van Velzen, eigenaar van
Wijnkoperij van Leerzem in Mid
delburg, is elke dag met wijn bezig
en weet het fijne over de wijn
bouw. Het koele Nederlandse kli
maat maakt wijnbouw moeilijk en
eigenlijk onmogelijk. In de zomer
is het niet warm genoeg en in de
winter te koud. Door de omstan
digheden aan te passen wordt
wijnbouw toch mogelijk gemaakt.
Zo kan er rekening gehouden wor
den met de druivensoorten welke
gebruikt worden. Voor Nederland
is het beste 'druiven die tegen nat
te voeten en het koele klimaat kun
nen en schimmelresistent zijn'.
Ook wordt er rekening gehouden
met de bodemsoort en kan er
meer bescherming aan de wijn
gaard worden gegeven. Dit wordt
gedaan door bijvoorbeeld bomen
rond de wijngaard te planten. „Na
tuurlijk komt er ook een factor ge
luk bij", zegt Van Velzen, „maar
dit heeft iedere bouw nodig." De
zuidelijke provincies Zeeland en
Limburg zijn nog de gunstigste
plaatsen voor wijnbouw in Neder
land. Hier zijn er namelijk meer
zonuren in vergelijking met de
rest van de provincies. Limburg
ligt nog iets gunstiger in vergelij
king met Zeeland. Limburg ligt
meer landinwaarts en heeft een
droger klimaat. Ook bestaat Zee
land uit veel kleigrond waar moei
lijk wijnbouw op te doen is.
De verbazing van geïnteresseerden
dat er toch wijnbouw mogelijk is
in Zeeland maakt Niek Reijnen
van wijngaard de Druivengaerde
in Wissenkerke regelmatig mee.
„Vooral Duitse gasten vinden het
bijzonder", vertelt hij, „en zelfs
Franse toeristen komen kijken hoe
door Thomas Kleinveld
Hoog op de belfort van
Sluis staat een klein man
netje dat om het half uur
de klok luidt. Het verhaal over Jan
tje van Sluis stamt uit een geweld
dadige periode in de Zeeuwse ge
schiedenis: de tachtig jarige oor
log.
Tijdens dit conflict werd in Zee
land menig veldslag uitgevochten.
De grote Zeeuwse steden waren
verdeeld. Middelburg bleef trouw
aan de Spaanse koning, terwijl
Vlissingen en Veere de Geuzen
steunden. Behalve de grote steden
was ook Sluis van groot strategisch
belang. De Hertog van Parma had
de stad in 1587 veroverd, maar in
1604 wist prins Maurits Sluis na
een beleg van drie maanden toch
in te nemen. De Spanjaarden ga
ven echter niet op. In 1606,1621 en
1626 probeerden ze Sluis opnieuw
in handen te krijgen. Hoewel het
houten beeldje oorspronkelijk uit
1424 dateert, passen de kleren
meer bij "de 17e eeuw. Niemand
weet zeker waarom het beeld op
de toren is geplaatst. Er zijn twee
theorieën. Jantje van Sluis zou een
trommelslager zijn geweest die
door zijn oplettendheid een aan
val van de Spanjaarden wist te
voorkomen. Als dank werd zijn
beeltenis daarna op de toren gezet.
In de andere versie van het ver
haal is Jantje minder heroïsch.
Toen de Spanjaarden in 1606 de
stad wilden veroveren verzekerden
zij zich van de hulp van een verra
der om een signaal te geven. Deze
beiaardier, bijgenaamd Jantje van
Sluis, keek de avond voor de aan
val echter te diep in het glaasje.
Daarom liet hij zijn zoon en zijn
neef de klok opwinden. Deze de-
den echter iets verkeerd, waardoor
de klokken niet luidden. In een an
dere variant van het verhaal vergat
Jantje zelf om de klokken op te
winden. Dat de klokken niet luid
den, zorgde voor grootte verwar
ring in het Spaanse kamp en de
aanval mislukte.
Het beeld van Jantje werd tijdens
de Tweede Wereldoorlog ernstig
beschadigd. Op 11 oktober 1944
werd een groot deel van Sluis ver
woest tijdens geallieerde bombar
dementen. Tussen 1956 en i960 is
de belfort herbouwd, als enige van
de historische gebouwen in het
centrum van Sluis. Het beeld werd
toen ook weer op de toren ge
plaatst.
Jantje van Sluis
foto Wim Kooyman
