13
Westkapelle ging naar Oostburg
I
spectrum
Zaterdag 11 juli 2009
„Ik stam af van mensen die het echte avontuur zochten", ver
telt Mary Risseeuw van het Sheboygan Historical County His
torical Research Center.
Schuin aan de overkant van Daane Hardware is de Oostburg
State Bank gevestigd, die zijn deuren in 1908 opende.
Achter de blonde duinen, niet
heel ver van Lake Michigan,
ten noorden van de stad Mil
waukee in de Amerikaanse
staat Wisconsin, ligt een
tweeduizend zielen tellend plaatsje met de
naam Oostburg. Een West-Zeeuws-Vlaam
se naam, met een West-Zeeuws-Vlaamse
achtergrond, genoemd naar de plaats van
oorsprong van de eerste kolonisten, die
hun geboorteland ontvluchtten uit pure
armoede of om redenen van geloof.
Tussen 1840 en 1940 vertrokken hele volks
stammen vanuit Nederland naar Amerika,
onder wie velen uit het arme West-
Zeeuws-Vlaanderen.
Velen kwamen in het kielzog van domi
nees als Cornelis van der Meulen uit Goes,
Albertus van Raalte, Hendrik Pieter Schol-
te uit Utrecht en Adriaan Zwemer uit Oost-
kapelle. Maar de emigranten die naar Wis
consin trokken waren uit ander hout ge
sneden dan degenen die in Iowa, Michigan
of het noorden van de staat New York
neerstreken.
„Ze kwamen niet aan het handje van ie
mand anders en daar ben ik best trots op.
Ik stam af van mensen die het echte avon
tuur zochten", vertelt Mary Risseeuw, als
onderzoeker verbonden aan het Sheboy
gan Historical County Historical Research
Center in Sheboygan Falls, op een steen
worp afstand van Oostburg. Risseeuw is
Veel Nederlanders die naar
Amerika emigreerden, volgden
in het kielzog van een dominee.
Zo niet de kolonisten die naar de
Amerikaanse staat Wisconsin
vertrokken. De dorpjes Oostburg
en Cedar Grove zijn ontstaan
uit emigranten die uit eigen
beweging naar Amerika
kwamen. Onder hen veel
Westkapellenaren.
door Lilian Dominicus
expert op het gebied van genealogie en
Zeeuws erfgoed, wier voorouders bijna al
lemaal uit Zeeland komen.
De begraafjalaatsen van Oostburg en het
naburige Cedar Falls zijn bezaaid met graf
stenen met namen als Van der [agt, De Pag-
ter, De Witt, Brill en Brasser. Opvallend ge
noeg zitten daar meer Westkappelse dan
West-Zeeuws-Vlaamse namen bij. „Dege
ne die het eerste aankwam, gaf de plek
doorgaans een naam", verklaart historicus
Hans Krabbendam van Roosevelt Study
Center in Middelburg. En Mary: „In de pe
riode 1830-40 heerste er schrijnende ar
moede in Westkapelle."
De genealoge wijst naar de ijzerwarenhan
del van Peter Daane in Oostburg. Daane
Hardware is een grote, rommelige winkel
waar van alles te koop is: gereedschap,
Xf
Peter Daane.
Amerikaanse vlaggen, racoon-koofen en
geweren. Het bedrijf is sinds 1901 in han
den van de Daanes uit Westkapelle, maar
daarvoor was het eigendom vah de familie
Brill, waar Mary Risseeuw dan weer van
afstamt. „De Daanes waren een belangrij
ke familie voor dit gebied", zegt ze. „De
huidige eigenaar is een rechtstreekse af
stammeling van de eerste Peter Daane, die
trouwde met Susannah Eernisse. Daane
was bijvoorbeeld de eerste die in 1869 het
postkantoor van Oostburg bemande.
Daanes overgrootvader Peter Daane jr.
was eerste luitenant in de Burgeroorlog, sa
men met een aantal andere mannen vah
Zeeuwse afkomst, zoals Adriaan Daane,
Abraham Eernisse en Matthew Eernisse."
Schuin aan de overkant is de Oostburg Sta
te Bank gevestigd, die zijn deuren in 1908
opende. De eerste raad van commissaris
sen bestond onder andere uit Peter Daane,
S.E. Huibregtse en Ed en John Brasser.
Het huidige Oostburg ligt trouwens op
een andere plek dan het eerste Oostburg
(of Oostburgh) in Wisconsin, dat nu voor
het gemak Oost-Oostburg wordt ge
noemd. „Daar is nu weinig meer van
over", weet Mary te vertellen. Oost-Oost
burg lag aan een oud indianenpad, dat
naar Milwaukee, tachtig kilometer zuidelij
ker, voer. Maar er werd een spoor aange
legd en dat kwam door omstandigheden
niet aan de rand van het dorp te liggen,
maar circa anderhalve kilometer westelij
ker. En dus loste Oostburg geleidelijk op.
Toen de eerste kolonisten hier arriveer
den, kwamen ze overigens niet in een on
bewoond, maagdelijk gebied aan. Ontelba
re indianen moeten er hebben gewoond,
maar de meeste verhalen komen uit overle
vering. De indianen hadden het gebied
weliswaar opgegeven in 1833, maar moe
ten tot in de jaren zeventig van de negen
tiende eeuw hier nog hebben rondgelo
pen. „In de tijden van de vroege Neder
landse nederzetting was het niet ongebrui
kelijk dat ze door de ruiten naar binnen
koekeloerden", zo meldt Norbert Zur-
mond in het boekje Oostburg (Wisconsin),
Haven of Hope in a New Land.
Daane Hardware is sinds 1901 in handen van de Daanes uit Westkapelle.
CANADA Bar Harbor/
„Oostburg, j Acadia Nationab»
Pa do
Wisconsin!
Springfield""
VERENIGDE STATEN
Boston
4 Start
New York
Verslaggeefster Lilian Dominicus reisde van
medio februari tot en met medio april door het
noordoosten van de Verenigde Staten, op zoek
naar Zeeuwse sporen.
Regelmatig publiceert ze nieuwe geschiedenis
sen over geëmigreerde Zeeuwen op het weblog:
www.pzc.nl/blogs/liliandominicus.