Huurders op één hoog
Middelburg
1940
Reactie lezers te zien
op PZC-website 1940
ALLO-
ssssst-
Middelburg
Bekijk het vooroorlogse Middelburg
www.pzc.nl/middelburg1940
w Zaterdag 11 juli 2009 I 29
Op 17 mei 1940 werd een
groot deel van Middelburg
door oorlogsgeweld
verwoest. Via de website
www.pzc.nl/
middelburgi940 wil de
PZC in samenwerking met
het Zeeuws Archief de
vooroorlogse stad laten
herleven.
door Theo Ciele
Piet Vreke heeft de mensen
uit de buurt verzameld. De
fotograaf uit de Eigenhaard-
straat geeft aanwijzingen zodat ie
dereen, van klein tot groot, te zien
is. Het is buurtfeest. Koekhappen
hoort daar natuurlijk ook bij.
Willem Koster werd in 1930 in de
Eigenhaardstraat geboren. Hij
heeft foto's van buurtfeesten in de
jaren dertig bewaard. De wereld
van zijn jongensjaren lag tussen de
binnenhaven en het kanaal. De
Nieuwe Poortstraat, Dokstraat,
Oude Werfstraat. Het was een kin
derrijke buurt. „De Stationsstraat
en de Loskade hoorden er niet bij.
Daar woonden toch de wat rijkere
mensen." Standsverschil, heette
dat in die jaren.
Het was ook een bedrijvige buurt.
Aan de zijde van de Maisbaai was
Vitrite Works, maar je had er ook
de coöperatieve Landbouwvereni-
ging, de ijsfabriek en de firma Po
lak 'in lompen en metalen' aan de
Nieuwe Poortstraat. „Tegenwoor
dig zou je dat een recyclingbedrijf
noemen."
In 1934 verhuisde het gezin Koster
naar de Korendijk 44. Willems
jongste broer woont er nog. „Mijn
vader Arie Koster had het huis aan
de Korendijk in 1934 gekocht van
de kunstschilder W.J. Schütz. Hij
was zelfstandig timmerman-metse
laar. Toen mijn vader het pand
kocht was het nogal vervallen. Hij
heeft het zelf opgeknapt."
Middelburg telde in 1940 zo'n
twintigduizend inwoners, van wie
de meesten binnen de veste wo
nen. Op één adres woonden vaak
meerdere gezinnen. Ook-de fami
lie Koster had het pand niet voor
zich alleen. „Op de eerste verdie
ping werd een kamer, een alkoof
en een keukentje verhuurd. Naast
het keukentje was de slaapkamer
van mijn ouders. Tussen dat keu
kentje en die slaapkamer zat een
houten wandje."
In 1940 huurde C.C.M. la Brujeere
de verdieping, leert het adresboek
in het Zeeuws Archief „Dat was
de vrouw van een marineman",
herinnert Willem Koster zich. „La
ter kwam de familie Luijendijk bij
ons wonen. Luijendijk was de mo
lenaar van de Seismolen geweest."
De huurders hadden geen eigen
opgang. Toch leidde dit samenwo
nen van de families onder een dak
niet tot grote problemen.
Vader Koster had nog meer hui
zen in bezit. Willems geboorte
huis aan de Eigenhaardstraat had
zijn vader aangehouden en hij had
een aan de Lombardstraat geërfd.
„Toen ik wat groter was, mocht ik
elke maandag de huur ophalen."
Willem ging naar de gereformeer
de lagere school aan de Graven
straat. „Het was een school met ze
ven klassen. In de eerste klas had
den we juffrouw Van Dijk, die
met haar vader aan de Haring
plaats woonde." In de oorlog werd
de school door de Duitsers gevor
Koekhappen tijdens het buurtfeest. Vader Arie Koster is de man in het
zwart met de hoed (rechts).
derd. Willems klas werd toen on
dergebracht in de consistorie van
de Hofpleinkerk.
Zijn vader was vrijwillig brand
weerman en vrijwilliger bij het Ro
de Kruis. Hij had geholpen bij de
grote brand aan de Lange Delft in
1929. Daarna had hij zich aange
meld bij de vrijwillige brandweer.
Willem Koster heeft zijn herinne
ringen aan de bange meidagen van
1940 op papier gezet. Hoe de fami
lie na het vallen van de eerste bom
men eerst schuilde in de achterkel
der en later onderdak vond bij
huisarts Pel aan de Rouaansekaai.
Toen het ook daar te gevaarlijk
werd trokken moeder en de kinde
ren Koster - met baby Kees in een
speciaal door vader getimmerd
kistje - naar de Noordweg. Vader
Koster raakte als brandweerman
gewond. Een maand tevoren had
hij nog houten rekken gemaakt
om in vrachtwagens te plaatsen
voor het vervoer van gewonden.
„Op 17 mei was hij zelf één van de
eersten die werd vervoerd op een
draagbaar die in de rekken paste."
Moeder en de kinderen keerden
de volgende week terug naar de
Korendijk. Vader bleef tot half juli
in het Gasthuis voor behandeling
van zijn beenwonden.
Op www.pzc.nl/middel-
burgi940 zijn reacties van
lezers te zien op het pro
ject. Een van de mensen die rea
geerde was W. F. van Moosel uit
Bilthoven. Hij heeft zijn jonge ja
ren in Middelburg doorgebracht.
Hij vertelt over zijn eerste jeugd
herinneringen. Hij woonde tot
zijn vijfde jaar aan de Sint Pieter
straat en verhuisde daarna naar de
Veersesingel. Hij heeft ook een ver
zoek, want hij zoekt foto's van de
HBS in de Sint Pieterstraat uit de
periode 1941-1947 toen hij zelf de
school bezocht.
Op de interactieve kaart zijn de
laatste weken nieuwe foto's ge
plaatst onder meer van de Lange
Noordstraat.
Reacties op het verzoek van oud-Mid
delburger Van Moosel, bijdragen in de
vorm van foto's en verhalen uit het
vooroorlogse Middelburg kunt u sturen
naar middelburgl 940@pzc.nl of per
post naar Redactie PZC, postbus 91,
4330 AB Middelburg, t.a.v. Middelburg
1940.
foto's collectie Willem Koster
Fotograaf Piet Vreke maakte deze foto midden jaren dertig tijdens het buurtfeest in de Eigenhaardstraat.
Ze„ Middelburg lig*
„r op xep M-.-ae.burg aon de A58 afslag
Dit wordt het le*st|"1 kon ie dansen, middelburg.
D,* t—Middelburg! w» etc„ en Meer info op:
horeca en sport
voorzieningen.
op 1»
kun ie dansen,
sporten, eten en
winkelen.
Ook vind |e er de
leukste belevenissen
van Zeeland.
Zep
aan de A58 afslag
Middelburg.
Meer inS® °P:
0297 214067