gde voort
Ruud is verzot op ridderzuring
'De agro-sector is arbeidsintensief. Als steeds minder mensen het werk willen doen,
hebben we een probleem' Professor Eldert van Henten
Vrijdag 10 juli 2009 13
Precisielandbouw is meer dan alleen
de in het oog springende robots, legt
Blackmore uit. Er moet bijvoorbeeld
één Europees informatiesysteem voor
boeren komen, zodat die veel minder
last hebben van de bureaucratie als ze
geld uit Brussel nodig hébben. De con
sument moet straks kunnen zien waar
zijn voedsel vandaan komt. Met name
de wereldwijde bevolkingsgroei en de
opwarming van de aarde nopen ons er
toe de landbouw nog efficiënter te ma
ken, betoogt Blackmore. „Overal ter
wereld trekken jonge mensen van het
platteland naar de stad. Het platteland
vergrijst, terwijl daar het voedsel van
daan moet komen."
De boef zal niet verdwijnen, maar wel
steeds meer een manager worden,
voorspelt Blackmore. Hij heeft op drie
plaatsen in China gedoceerd. „Als er ér-
gens ter wereld veel goedkope arbeids
krachten zijn, dan is het in China.
Maar zelfs daar willen jonge mensen
geen boer meer worden. In Japan is de
gemiddelde boer inmiddels 65 jaar. De
regering wil daar robotisering stimule
ren om landbouw weer aantrekkelijk
Zijn naam is Ruud en hij is verzot op ridder
zuring in weilanden. Als hij die tenminste
kan vinden, want volgens een van de biologi
sche veehouders die hem aan het werk heb
ben gezien, ziet Ruud het verschil tussen
gras en zuring niet altijd als er plots een
wolk voor de zon schuift. Maar als Ruud de
zuring wél ziet, snijdt hij het onkruid met
wortel en al uit de wei.
Ruud is een robot, 1,5 bij 2 meter groot,
600 kilo zwaar, aangedreven door een diesel
motor. Ontwikkeld door Wageningen Univer
siteit. Volgens onderzoeker Jan Huijsmans
van de universiteit 'is iedereen hartstikke en
thousiast' over Ruud. Het was de biologische
veehouderij die om Ruud heeft gevraagd.
Daar mag de boer immers niet spuiten, en
handmatig verwijderen van het onkruid is
erg arbeidsintensief.
Volgens Huijsmans zoekt Wageningen Uni
versiteit inmiddels partners in het bedrijfsle
ven om Ruud door te ontwikkelen en uitein
delijk op de markt te brengen. „Dat gaat luk
ken", is Huijsmans' overtuiging.
De geschatte prijs: om en nabij de anderhal
ve ton. Niet direct een bedrag dat de gemid
delde biologische boer op tafel kan leggen.
Maar misschien wel een robot die hij af en
toe wil huren.
Ruud is voortgekomen uit het Field Robot
Event, deze week voor de zevende maal ge-
Bedrijf: Lely
Gevestigd in: Maassluis
Aantal werknemers: 1.200
jaaomzet: 389 miljoen euro
Producten: Discovery en Juno
Melken, voeren en afval opruimen. Dat zijn
de drie werkzaamheden in het gemiddelde
Nederlandse melkveebedrijf waarbij via robo
tisering veel arbeidstijd en dus loonkosten
te besparen zijn.
Het Zuid-Hollandse bedrijf Lely maakt al ja
ren geavanceerde melkrobots. Daarnaast
heeft het bedrijf twee robots ontwikkeld die
de boer vele uurtjes werk in de stal kan be
sparen. Met de Juno automatische voer-
schuif hoeft nog maar één keer per dag het
droogvoer te worden uitgereden. De rijden
de ton, die wel wat weg heeft van een robot
uit Star Wars, schuift vervolgens steeds een
beetje vers hooi aan waar het nodig is. Alle
'dames' hebben op deze manier 24 uur per
dag eten voor het voerhek liggen.
Aan de achterkant van de koe doet een an-
Bedrijf: Schuitemaker Machines
Gevestigd in: Rijssen
Aantal werknemers: 160
Jaaromzet: circa 25 miljoen euro
Product: Voederrobot Innovado
Een robot die op het boerenerf zelf kuilvoer
opgraaft, hakselt, mengt en volautomatisch
naar de juiste groep koeien in de stal rijdt.
Even later bedient de robot een andere
groep melkvee met een eigen dieet. De In
novado van Schuitemaker Machines heeft
geen boer meer nodig. De inmiddels meer
voudig bekroonde vinding komt naar ver
wachting eind 2010 op de markt.
De Innovado werkt een beetje zoals geauto
matiseerde containerverwerking in moderne
havens. Het zeven ton zware voertuig rijdt
via vaste punten op het erf over zogenaam
de transponders, die de robot aangeven of
hij nog exact de juiste koers volgt. Staldeu
ren en andere doorgangen worden onder
weg automatisch geopend en gesloten.
Dreigt er iets mis te gaan, bijvoorbeeld door
een loslopende hond, dan stopt de robot au
tomatisch.
te maken door allerlei voor jongeren
interessante apparaten te introduce
ren. Het is een hele interessante tijd
waarin we leven."
Onderzoeker Jan Huijsmans van Wage
ningen Universiteit spreekt van twee
fasen in de tijd. „De eerste is wat al op
grote schaal gebeurt: bestaande machi
nes met sensoren uitrusten waardoor
ze beter werken. Bijna iedere boer die
een nieuwe trekker koopt, kiest tegen
woordig voor gps-navigatie. Die trek
kers zouden zelfs zonder chauffeur
kunnen rijden, die kan nu al bij wijze
van spreken de krant gaan zitten le
zen. Maar de tweede fase, autonoom
opererende machines, is nu nog een
stap te ver. John Deere heeft al zo'n
trekker die zonder bestuurder kan.
Maar die mag nog niet rijden."
„Dat heeft te maken met aansprakelijk
heid en de betrouwbaarheid van de
machines", legt Van Henten uit.
„Want wie is aansprakelijk als een ro
bot op hol slaat en iemand overrijdt?
Daar moeten eerst wetten en regels
voor komen. Dan pas gaan we ze op
grote schaal op de boerderij zien."
houden, ditmaal in Wageningen. In 2003
maakten studenten uit Wageningen robot
Sietse, waarmee ze een jaar later tweede
werden in deze studentenwedstrijd voor
landbouwrobots. Nog een jaar later kreeg
Sietse een camera en software om aardap
pelplanten tussen de maïs te kunnen herken
nen. Dat leverde een eerste prijs in de cate
gorie free style op.
Biologische veehouders benaderden 'Team
Sietse' daarna om hem om te bouwen tot
ridderzuringbestrijder. Toen dat lukte, kreeg
hij ook een nieuwe naam.
Afgelopen dinsdag won een team van de
Technische Universitat Braunschweig het
Field Robot Event. Met Helios, een high-tech
'speelgoedvrachtwagen', die als beste tussen
rijen maïsplanten kon manoeuvreren.
der volautomatisch karretje z'n werk, de
Discovery mobiele stalverzorger. Deze volau
tomatische 'stoffer en blik' houdt de stal-
vloer en -roosters schoon zonder de koeien
zenuwachtig te maken. „Het is niet de be
doeling op deze manier de boer of boerin
uit de stal te houden", zegt directeur Els
Versluis van Lely, „Maar dankzij de Juno en
de Discovery blijft er meer tijd over om aan
dacht te besteden aan het individuele wel
zijn van elk beest."
De Juno kost ongeveer 12.000 euro, de
Discovery circa 9.500 euro.
Met een aanschafprijs van naar schatting
200.000 euro, is de robot een rendabele in
vestering voor middelgrote boerenbedrijven.
„Grote trekkercombinaties kosten ook al
snel anderhalve ton en dan moet je nog al
les zelf doen als boer. Een robot is uit oog
punt van loonkosten zeer aantrekkelijk, dat
merken we aan de grote belangstelling die
er nu al voor de Innovado is", zegt Paul te
Boekhorst, hoofd techniek van Schuitema
ker. Volgens directeur Martin Westerbeek is
er ook al buiten de agrarische sector interes
se voor de Innovado. Zo bekijkt een Duitse
biogascentrale of de robot kan worden ge
bruikt voor brandstoftransport.