Ontdek de
oester in
Yerseke
Rattekaai
Platte versus creuse
2 Vrijdag 10 juli 2009
De Japanse creuse
De Zeeuwse platte
De Zeeuwse platte (Ostrea edu-
lis) is een oester die van oor
sprong in de Oosterschelde voor
komt, maar nu zeldzaam is. De
oester is pas na zes jaar vol
groeid en verandert, met goede
omstandigheden, in die tijd van
geslacht. De oester ligt in het wa
ter en leeft van plantaardig
plankton.
De Japanse creuse (Crassostrea
gigas) is een geheel andere oes
ter. Deze komt in groten getale
in de Oosterschelde voor en is
binnen twee jaar volwassen. De
oester begint al als mannetje of
vrouwtje en staat rechtop in het
water. Ook deze oester leeft van
plantaardig plankton.
door Susanne Coppoolse
In de Zomerkrant geven wij re
gelmatig tips over bezienswaar
digheden en evenementen in
de provincie. Dit keer willen we u
echter kennis laten maken met
een plek waar nauwelijks, iemand
komt en waar helemaal niets te
doen is. Saai? Dat hoeft niet. In
het oosten van Zeeland ligt één
van de stilste plekjes die onze pro
vincie rijk is: Rattekaai. Dit oude
getijhaventje (1856) wordt gekoes
terd als rijksmonument en ligt op
zo'n vier kilometer van de Oester-
dam, nabij de kassen van Rilland.
Het haventje ligt zó verstopt, dat
ik er in eerste instantie straal voor
bij rijd. Omdat ik wel ongeveer,
maar niet precies weet waar Ratte
kaai ligt, besluit ik nog een stukje
door te rijden richting Tholen. Ter
wijl ik over de Oesterdam rijd, pak
ken donkere wolken zich samen
en vormen een mooi contrast met
de witte windmolens, het goudge
le duingras en het pikzwarte Mar-
kiezaatmeer. Bij de Bergsediepsluis
draai ik om als de eerste regen
druppels beginnen te vallen. Ik
rijd langs het Nationaal Park de
Oosterschelde en zie hoe vogels op
de schorren naar voedsel zoeken.
Ook de mens kan hier aan zijn
trekken komen. Dagelijks mag hier
namelijk per persoon tot tien kilo
mosselen, oesters en kokkels wor
den geraapt en met een vergun
ning mag men zeekraal en
lamsoor snijden. Eenmaal terug
bij de kassen van Rilland, ben ik
nog steeds op zoek naar het haven
tje van Rattekaai en een wande
lend echtpaar wijst me de weg. Ik
parkeer mijn auto onderaan een
dijkje, en klim via een aantal tree
tjes omhoog. Ik loop een stukje
verder over de onverharde dijk en
ontdek al gauw de restanten van
het oude haventje. Die bestaan ei
genlijk uit niet meer dan een stel
oude paaltjes. Ik blijf een tijdje mij
merend staan en probeer me voor
te stellen hoe schepen hier in vroe
ger tijden aanmeerden. Mijn blik
richt zich vervolgens over de met
zeegras begroeide schorren. Aan
de horizon ontwaar ik de Ooster
schelde en de kust van Tholen. Ik
ben helemaal alleen en het is er in
derdaad... doodstil. Daarbij moet
ik wel de werktuigen vergeten die
bezig zijn met de dijkversterking.
Het oude getijhaventje Rattekaai bij
Rilland.
De oester is niet meer weg
te denken uit het Zuid-Beve-
landse Yerseke. Tijdens een
rondleiding langs de oester
putten vertelt een gids alle
ins en outs over deze echte
Zeeuwse delicatesse.
door Marloes Vrolijk
Zoals elk jaar vertrekt
de rondleiding naar
de oesterputten van
Yerseke vanaf het
VW-kantoor. Onder
begeleiding van gids Ina Nieuwen-
huize (63) en haar man Wim (66)
lopen de deelnemers eerst door
Yerseke om de hoogtepunten van
het dorp te bewonderen en uitleg
te krijgen over de rijke geschiede
nis.
Ina en Wim komen allebei zelf uit
Yerseke en zijn, na 35 jaar elders te
wonen, weer naar het dorp terug
gekomen. Nu wonen ze in huis 't
Jutterskotje en geven al een paar
jaar rondleidingen door Yerseke
en langs de oesterputten waar Ina
vroeger zelfheeft leren zwemmen.
De oesterputten liggen dicht bij
het dorp. De gidsen leiden de
groep bovenlangs de putten zodat
er een mooi overzicht over de put
ten is. Voordat deze van dichtbij
worden bekeken lopen ze door
naar een plek met uitzicht over de
Oosterschelde vanaf waar de oes
ter- en mosselpercelen in de verte
te zien zijn. Hier wordt ook het
verschil uitgelegd tussen de twee
soorten oesters die hier leven; de
Zeeuwse platte en de lapanse creu
se.
Na verder te lopen komen de gid
sen bij de oesterputten aan die nu
bijna leeg zijn aangezien het oester
seizoen, wat loopt van september
tot maart, nog niet begonnen is en
de oesterputten voornamelijk als
opslagplaats dienen. Uit één van
de putten haalt Wim een grote
mand met schelp- en weekdieren.
De deelnemers maken kennis met
oesters, mosselzaad, de zakpijp en
slakken. Ook bevat de mand een
paar bijzonder grote oesters welke
aan Ina en Wim zijn gegeven door
de beheerders van de oesterput
ten.
Wim steekt behendig een oester
open en legt uit hoe dit precies
moet gebeuren. Ina vertelt hoe de
putten precies worden gebruikt en
wat er allemaal gedaan moet wor
den om de oesters goed op te
slaan. Helaas is het nu niet moge
lijk om de oesters te proeven. In
juni en juli planten de oesters zich
namelijk voort. In de wintermaan
den oktober, november en decem
ber zijn de oesters het lekkerst om
dat ze dan romig zijn en vol met
vlees zitten.
Na de rondleiding langs de putten
loopt Ina door naar de mosselha
ven waar ze ook over deze zilte za
ligheid uitleg geeft. Na de rondlei
ding vertrekt er ook nog een rond
vaartboot welke langs de oesterper
celen vaart. Ook krijgen de bezoe
kers meer uitleg over de percelen.
Voor wie geïnteresseerd is in de
oestercultuur van Yerseke is de
rondleiding langs de oestercultuur
een zeer informatieve en interes
sante excursie.
Wel moet er rekening mee wor
den gehouden dat voor de rondlei
ding langs de oesterputten een his
torische dorpwandeling door Yer
seke plaatsvindt.
Bekijk ook de video op
www.pzc.nl/zomerkrant.nl
Oesters; hoe, wat en waar
Rondleiding oesterputten en mosselhaven
Elke woensdag vertrekt de dorpswandeling en rondleiding onder leiding
van een gids om 13.00 uur vanaf het VW kantoor in Yerseke. Het kost 3
euro en reserveren is gewenst. VW Yerseke, Kerkplein 1, telefoon
0113-571864, e-mail info@vwyerseke.nl
Rondvaart langs de oester- en mosselpercelen
De rondvaart van 1,5 uur is geconcentreerd op de oester- en mosselcul
tuur van Yerseke. Het schip, de M.p.s. Adriana, vaart op dinsdag tot en
met zondag (tot 23 augustus). Kosten zijn 9 euro voor volwassenen en 7
euro voor kinderen. Kaartverkoop vanaf 14.00 uur aan boord en afvaart
om 14.30 uur vanaf de Prinses Beatrixhaven in Yerseke. Ook is het moge
lijk om een natuurvaart door het Nationaal Park Oosterschelde of een
Rondvaart met Mossel lunch of diner te doen. Voor meer informatie en re
serveringen: tel. 06-22089393 ofwww.marstrand.nl
Oesters proeven
Josefien Pekaar, vrouw van oesterkweker Jaap Pekaar, organiseert van sep
tember tot en met mei oesterproeven in het loodsje bij de oesterputten.
Voor reserveren tel. 06-41737306 of e-mail jpekaar@zeelandnet.nl
Nu kunt u volgens Josefien terecht bij Restaurant Oesterbeurs, Wijngaard
straat 2 te Yerseke voor lekkere oesters en andere visgerechten.
www.oesterbeurs.nl
De oesters worden uit de putten gehaald in de winter als ze het lekkerst zij'n.
