Hoe gevaarlijk is lekken
Nederland
Vrouw ontdekt slang in toilet
ANWB waarschuwt voor
nieuwe Franse benzine Eio
waarom zou je meer betalen
4 Donderdag 9 juli 2009
amsterdam - Een vrouw trof
gisterochtend in Amsterdam in de
wc-pot van een bedrijfspand een
50 centimeter lange slang. De bu
ren bleken de eigenaar van het rep
tiel te zijn. Dat was al sinds dins
dagavond zoek. Waarschijnlijk is
het beest door het riool gekropen.
den haag - Met het oog op de ko
mende grote vakantie-uittocht
waarschuwt de ANWB op zijn
website voor Eio, de nieuwe Fran
se benzine. Bij steeds meer pomp
stations in Frankrijk vervangt Eio
de Euro 95 loodvrij. Bij auto's van
voor het bouwjaar 2000 kan E10
schade opleveren aan leidingen en
pakkingen, aldus de ANWB. De
naam E10 staat voor ethanol 10
procent. Uit milieuoverwegingen
heeft de Franse overheid besloten
gewone benzine te mengen met
de biobrandstof ethanol. E10 kan -
bij structureel gebruik - behalve lei
dingen en pakkingen, ook de mo
tor op zich beschadigen. Overigens
kunnen automobilisten in Frank
rijk ook Euro 98 tanken.
PETER
TRAATEN
Onder het mom van staatsveiligheid luistert
inlichtingendienst AIVD Telegraafjournalisten af. In
werkelijkheid probeert de dienst slechts een lek binnen
de eigen organisatie te dichten, stellen critici. De krant
stapt naar de rechter.
door Hanneke Keultjes en Jan Salden
Als een krant of week
blad heult met terreur
organisaties als Harnas
of Al Qaida, is het 'vol
strekt begrijpelijk' dat telefoons
van verslaggevers worden afgetapt.
Maar om nou gesprekken van Tele
graafjournalisten te volgen om
een intern lek bij de Algemene
Inlichtingen- en Veiligheidsdienst
(AIVD) te 'dichten', daar kan Else
vier- hoofdredacteur Arendo )ou-
stra niet bij. „Het is de taak van de
journalistiek om misstanden aan
de kaak te stellen. Dat is de zuur
stof van de democratie."
Joustra, voorzitter van het Genoot
schap van Hoofdredacteuren,
steunt met de Nederlandse Vereni
ging van Journalisten (NVJ) een
kort geding dat De Telegraaf aan
spant tegen de staat.
Het dagblad wil dat de AIVD on
middellijk stopt met het afluiste
ren en volgen van journalisten. De
inlichtingendienst zou daarmee
zijn begonnen nadat Telegraaf-ver-
slaggever Jolande van der Graaf
verhalen publiceerde over
AIVD-rapporten die ten grondslag
lagen aan de politieke steun voor
de inval in Irak. Op die stukken
zou een staatsgeheim rusten. Twee
(ex-)AIVD-medewerkers die van
het lekken van de informatie wor
den verdacht, zitten vast. Van der
Graaf is vrij, maar wordt wel als
verdachte aangemerkt.
Uit een veertien pagina's tellend
ambtsbericht van de AIVD aan
het Openbaar Ministerie kan De
Telegraaf'opmaken' dat de AIVD
via de telefoons van vier journalis
ten maandenlang informatie heeft
verzameld. De krant zegt aanwij
zingen te hebben dat drie van hen
zijn afgeluisterd. Van de vierde,
hoofdredacteur Sjuul Paradijs zelf,
is alleen bepaald waar die zich be
vond.
De AIVD is bevoegd om iedere Ne
derlander af te luisteren en te ob
serveren. Maar de dienst mag dat
niet zomaar. Voorwaarde is dat de
staatsveiligheid of de democrati
sche rechtsorde in gevaar is. Boven
dien heeft de AIVD toestemming
nodig van de minister van Binnen
landse Zaken.
De commissie van toezicht van de
AIVD vindt datjournalisten niet
mogen worden afgeluisterd, enkel
om hun bronnen te achterhalen',
zegt jurist Bert van Delden, die lid
is van de commissie. „Welke klok
kenluider of tipgever wil anders
nog met hen praten? Pas als de
staatsveiligheid acuut in het ge
ding is, bijvoorbeeld bij een drei
gende aanslag, is het aftappen van
de telefoon van een journalist ge
rechtvaardigd."
Minister Guusje ter Horst (Binnen
landse Zaken) is het daar niet mee
eens. Volgens haar komt dat er op
neer dat de geheime dienst nauwe
lijks nog bijzondere bevoegdheden
kan inzetten tegen journalisten, ad
vocaten, artsen en andere beroeps
groepen met verschoningsrecht,
het recht om vragen van de rech
ter niet te beantwoorden.
Dat kan in haar ogen de nationale
veiligheid ernstig schaden. Een
journalist of arts kan immers zelf
ook een gevaar vormen.
De AIVD luisterde al eerder jour
nalisten af: in 2006 in een zaak
over crimineel Mink K. Toen span
de De Telegraaf ook een zaak aan
wegens het 'onrechtmatig' afluiste
ren van verslaggevers. In eerste in
stantie kreeg de krant gelijk, maar
de Hoge Raad oordeelde anders:
de AIVD mocht de journalisten
tappen 'gelet op het gevaar dat
dreigde als gevolg van een lek in
de veiligheidsdienst'.
Achter dat argument kan de AIVD
zich nu ook verschuilen, zegt advo
caat Victor Koppe, die Tele-
graaf-journaliste Jolanda van der
Graaf bijstaat. Ten onrechte, stelt
hij. „Het gaat hier om publicaties
over misstanden binnen de AIVD.
Niet om verhalen over dreigende
aanslagen."
Inlichtingenexpert Roger Vleugels
stelt. „Er is nu niets geregeld. Het
is één groot hellend vlak. De
AIVD kan onbelemmerd zijn gang
gaan." Vleugels raadt journalisten
aan 'een front te vormen' met
andere verschoningsgerechtigden
om te ijveren voor een protocol
met waterdichte afspraken.
De telefoon van Telegraaf-hoofdre-
dacteur Sjuul Paradijs werd enkel
'gepeild'. Hierdoor kon de AIVD
zien waar hij was en wanneer. Zo
zag Paradijs in de gegevens dat hij
in juni op de Nationale Haringpar
ty in Breukelen was. Hij kan daar
nog wel om lachen.
„Maar eigenlijk is dit zó extreem.
Straks moeten we constant oplet-
ten of James Bond niet achter een
boom staat."
Regels rond aftappen
telefoongesprekken
Een telecomaanbieder kan
verplicht worden alle communica
tie via een bepaald telefoonnum
mer of van een bepaalde persoon
af te tappen, zonder dat de
betrokkene het merkt (geen
klikken of vertragingen).
Opsporingsdiensten mogen met
zelf tappen.
Meerdere taps op één persoon zijn
mogelijk, zonder dat instanties als
Justitie of AIVD dit van elkaar
weten.
De afgeluisterde gesprekken moe
ten bewijsbaar ongewijzigd zijn.
Nummers van af te luisteren perso
nen zijn door gebruik prepay-
telefoons niet altijd bekend bij
telecomaanbieder. Via analyse van
gebruikte nummers door mensen
in de omgeving van de af te lui
steren persoon (moeder, vriendin)
mag nummer opgespoord worden.
Telecomaanbieder moet zelf
benodigde apparatuur voor aftap
pen betalen. Overheid betaalt
alleen directe personeels- en
administratiekosten van een tap.
Aanbieders zijn verplicht commu
nicatiegedrag van klanten een jaar
lang te bewaren.
Aftappen telefoons
Aantal taps* over de tweede helft
van 2007:12.491
telefoon: 1.999
'63/32
^Ifjl
3/416Ï
mobiele
n: 10.492
In deze periode liepen er dagelijks
gemiddeld 1.681 taps
opdracht gegeven door het OM
infographic: AA bron: Ministerie van Justitie
Nederland is internationaal koplo
per als het om afluisteren gaat.
Bijna nergens wordt zo veel ge
tapt. In de tweede helft van 2007
werden 12.491 telefoonnummers
getapt, gemiddeld 1681 gesprekken
Verdachte Puttense Nederland beheerst
moordzaak blijft in cel Franse drugsmarkt
zutphen - De rechtbank in Zut-
phen heeft gisteren het verzoek
van advocaat Ruud van Boom tot
het opheffen van de voorlopige
hechtenis van zijn cliënt, verdach
te in de Puttense moordzaak, afge
wezen.
Er zijn nog steeds ernstige bezwa
ren aanwezig waardoor van een
vrijlating nu nog geen sprake kan
zijn, oordeelden de rechters.
De man wordt ervan verdacht de
Puttense stewardess Christel Am-
brosius op 9 januari 1994 te heb
ben omgebracht.
parijs - Nederland is voor een
groot deel verantwoordelijk voor
de flinke stijging in het aantal ton
nen drugs dat de Franse douane
vorig jaar onderschepte. Vooral de
vangsten van heroïne en hasj,
waarvan Nederland de belangrijk
ste leverancier of afnemer is, zijn
fors toegenomen.
De douane ving in 2008 in totaal
66 ton drugs, een stijging van 32
procent ten opzichte van 2007.
Meer dan de helft van de onder
schepte heroïne was afkomstig uit
Nederland.
Roertunnel A73
drie maanden dicht
roermond - De Roertunnel van
de A73 in Roermond gaat drie
maanden dicht.
Tussen 1 september en 1 december
wordt in die tunnel een nieuw vei
ligheidssysteem aangelegd en ge
test.
Dat maakte minister Camiel Eur-
lings van Verkeer gisteravond be
kend.
Ook Swalmertunnel van dezelfde
snelweg gaat dicht, maar pas vanaf
1 oktober. Op 1 december moeten
beide tunnels, die op 1 januari
2008 deels open gingen, af zijn.
Hotel gelegen in het centrum, op loopafstand van het strand!
Zie www.kras.nl/50832
BOEK ONLINE of bel 0900-9697
3-/4-/5-daagse autovakantie België
OOSTENDE
Deze badplaats heeft een strand, een brede
boulevard, een grote jachthaven en een ge
zellig oud centrum met terrasjes en
winkels. Prijzen zijn p.p., o.b.v. 2 personen.
Res.kosten 17,50 per boeking (verplicht).
Aankomstdata: ma. van 13/7 t/m 26/10
en op vr. en za. van 4/9 t/m 31/10
MONDO HOTEL OOSTENDE****
Dit 3-sterren-plus hotel ligt in het centrum op
loopafstand van het strand met boulevard
en dichtbij winkels, restaurants, bars en
musea. Het hotel beschikt o.a. over receptie,
fitnessruimte, bar en overdekte parkeerplaats.
