Testosteron,
seks en de
sportschool
16 Maandag 6 juli 2009
Houd je testosteron op peil
Neem voldoende nachtrust.
Zorg voor beweging. Duursporten is goed voor de conditie,
maar wie spieren kweekt, zorgt voor z'n testosteron.
Doe regelmatig aan seks.
Let op met drop. De stof glycyrrhizinezuur in drop verlaagt het
testosteron en verhoogt de bloeddruk.
Eet gezond. Rood vlees is goed voor het testosteronpeil. Ook
peulvruchten, noten en melkproducten helpen, net als koolsoor
ten als broccoli, bloemkool en spruitjes. Af en toe een glaasje ro
de wijn beschermt de prostaat. Het element lycopeen in toma
ten is ook goed voor de prostaat.
Let op je buik. Een klein beetje vet mag best, maar hoe dikker
de buik, hoe hoger het gehalte van het vrouwelijk hormoon oes-
trogeen in het mannenlichaam. Oestrogeen zorgt weer dat je
dikker wordt.
Prostaat, bron van zorgen
De prostaat is een klein orgaan
in de buurt van de piasbuis,
dat de hinderlijke neiging heeft
steeds groter te worden. Als
het de piasbuis afknelt, ont
staat de gevreesde oude-man-
nenplas: er wordt niet meer ge
klaterd, maar gedruppeld. Er
zijn medicijnen voor en des
noods zelfs een operatie. Maar
pas op: je kunt er incontinent
van worden.
Uit recent onderzoek blijkt dat
prostaatklachten vaak gepaard
gaan met erectiestoornissen,
overgewicht en een te hoog
cholesterolgehalte. Mannen die
hier last van hebben, zijn moe,
lusteloos en hebben minder
zin in seks. Een dalend testoste
ronpeil wordt in verband ge
bracht met die aandoeningen.
Als je maar oud genoeg wordt,
krijgt bijna iedere man uiteinde
lijk prostaatkanker. In de
meeste gevallen is dit een lang
zaam groeiende, goedaardige
kankersoort. Het risico op pro-
staatkanker wordt aangetoond
door het gehalte van een be
paald stofje (PSA) in het bloed
te meten. Er wordt in Neder
land gedebatteerd over de wen
selijkheid van het invoeren van
screening op prostaatkanker.
Veel mannen met een hoog
PSA hebben namelijk (nog)
geen kanker. De tumor die ont
dekt wordt, groeit vaak zo lang
zaam dat complicaties van be
handeling (erectiestoornissen,
plasklachten) erger kunnen zijn
dan die van de kanker zelf.
Het is wel nuttig PSA regelma
tig te laten meten als prostaat
kanker in je familie voorkomt.
Testosteron maakt de man. Het hormoon
zorgt voor kracht en spieren, voor ruimtelijk
inzicht en libido. De man die er te weinig van
heeft, kan lui en dik worden.
door Lindy Jense illustratie Jos Diender
Moe, lusteloos, min
der zin in seks? Het
hoeft niet per se zo
te zijn, maar een
40-pIus man met de
ze klachten kan last hebben van
een te laag testosterongehalte. Er
zijn allerlei remedies, van het toe
dienen van extra testosteron tot
leefstijlveranderingen, zoals gezon
der eten en meer bewegen.
„Bewust met je gezondheid bezig
zijn, helpt echt", zegt Ton Bakker.
De gezondheidsjournalist is co-au
teur van het handboek De Testoste-
ronfactor. Daarin zijn de nieuwste
wetenschappelijke inzichten op
het gebied van de mannelijke ge-,
zondheid gebundeld.
'„Van nature zijn mannen minder
met hun gezondheid bezig dan
vrouwen", weet Bakker. „Vorig
jaar startten we met de website
dokterdokter.nl, waar ik coördina
tor van ben. Het viel ons op dat be
hoorlijk wat mannen de site be
zochten en dat ze vooral geïnteres
seerd waren in onderwerpen als
testosteron en prostaatklachten.
Blijkbaar zoeken mannen liever in
formatie op internet, dan dat ze
naar de dokter gaan met een
vraag."
Ton Bakker en co-auteur Annet
Maseland wilden met De Testoste-
ronfactor een handboek maken,
waaruit mannen kunnen leren
hoe hun lichaam werkt en hoe ze
het in conditie kunnen houden.
„We willen inzicht bieden", zegt
Bakker. „Processen in je lichaam
hangen met elkaar samen. Je
wordt niet gelijk ziek als er maar
één dingetje niet goed gaat."
Testosteron is het hormoon dat de
man tot man maakt. Het zorgt er
voor dat mannen geslachtsrijp wor
den, beharing krijgen, gespierder
worden en beschikken over ster
kere botten. Testosteron zorgt er
voor dat een man regelmatig zin
heeft in seks en dat hij over het al
gemeen beter de weg vindt (ruim
telijk inzicht!) dan een vrouw.
Maar bij het ouder worden, loert
het gevaar. Bij vrouwen daalt de
hormoonspiegel tijdens de over
gang tamelijk snel, wat heftige psy
chische en lichamelijke klachten
tot gevolg kan hebben. Bij man
nen gaat het allemaal wat geleide
lijker. Als je de 40 bent gepasseerd,
daalt het testosterongehalte met 1
procent per jaar. De spiermassa en
spierkracht nemen wat af, het kor-
tetermijngeheugen verslechtert en
botontkaÖcing neemt toe.
Dat klinkt vervelend, maar het
gaat allemaal zo geleidelijk, dat het
geen acute problemen oplevert. Al
leen bij mannen die van nature al
een laag testosterongehalte heb
ben, leidt de daling aantoonbaar
tot klachten als minder zin in seks
en slaapproblemen. Toediening
van extra testosteron kan dan een
oplossing zijn. Maar het heeft wei
nig zin naar de huisarts te gaan
voor een testosteronmeting, waar
schuwt Bakker. „Het gehalte qp
zich zegt namelijk weinig, tenzij
het echt heel laag is. Er zijn meer
factoren in het spel. Uit onderzoek
blijkt "dat mannen met een te laag
testosterongehalte ook vaak een te
hoge bloeddruk en een te hoog
cholesterolpeil hebben. Vaak zijn
ze ook te dik. Al deze symptomen
samen heten het metaboolsyn-
droom, dat vaak de voorbode is
van hart- en vaatziekten. Er is dus
wel een verband met testosteron.
Is het lage testosteronpeil de oor
zaak van de problemen of juist het
gevolg? Daar is men nog niet uit."
Gelukkig kunnen mannen er zelf
veel aan doen om hun testosteron
peil op niveau te houden. Te den
ken valt aan zorgen voor een ge
zond gewicht en een goede condi
tie. Hardlopen helpt, maar je flink
inspannen op de sportschool is be
ter, zegt Bakker. „Als je erg lange
afstanden loopt, komt het stress
hormoon Cortisol vrij. Dat zorgt
voor een daling van het testoste
ron. Sprinten is beter, net als
krachttraining. Want het aankwe
ken van spiermassa bevordert de
aanmaak van testosteron."
Last but not least: seks is ook voor
de ouder wordende man een aan
rader. Het vermindert stress (en
dat is goed voor het testosteron
peil) en de daad op zich verhoogt
de hormoonspiegel.
Een gezond testosterongehalte
zorgt weer voor een goed libido.
En daarmee is de man weer hele
maal het haantje.
Annet Maseland en Ton Bakker - De
testosteronfactor. Handboek voor man
nen boven de 40. Elsevier Gezond
heidszorg, 14,95 euro.