Vader poetste zilver
voor een voedselpakket
Middelburg
1940
I?
Sluiskilse
fabriek in
problemen
w
Angeldragers
in Terra Maris
H4O0^-WAARD»
Zelfs PvdA wil
reactor Petten
M2Makelaars.nl
ZATERDAG 11 JULI
Bekijk het vooroorlogse Middelburg
www.pzc.nl/middelburg1940.nl
Zaterdag 4 juli 2009 25
De 'overburen' van de familie Den Hollander in de Nieuwe Oostersestraat. Deze huizen werden in de jaren zestig
afgebroken. foto Beeldbank Zeeland/Zeeuwse Bibliotheek
Op 17 mei 1940 werd een
groot deel van Middelburg
door oorlogsgeweld
verwoest. Via de website
www.pzc.nl/
middelburgi940 wil de
PZC in samenwerking met
het Zeeuws Archief de
vooroorlogse stad laten
herleven.
door Theo Ciele
Er woonden in 1940 heel wat
Den Hollanders in Middel
burg, maar daar zat geen fa
milie van Jo den Hollander tussen.
„Ik ben een getogen Middelburger,
geen geboren." Maar het scheelde
niet veel. Zijn geboorte was onlos
makelijk verbonden met de stad.
Jo kwam in 1927 ter wereld in het
West-Brabantse Klundert. Zuster
Jansen, Middelburgse van oor
sprong, hielp bij de bevalling. Toen
Jo's vader in 1928 bij De Schelde
ging werken, verhuisde het gezin
niet naar Vlissingen, maar naar
Middelburg. Zuster Jansen had fa
milie in de bouw en hielp de Den
Hollanders aan een huis. Eerst aan
de Dam en later in één van de hui
zen die in 1932 in een rij aan de
Nieuwe Oostersestraat werden ge
bouwd. Zuster Jansen kocht num
mer 24 en verhuurde die aan het
gezin Den Hollander. Toch werd
1932 een slecht jaar voor de familie.
Vader raakte werkloos en zou dat
jaren blijven. Net als vele honder
den anderen. In 1938 stonden bijna
negenhonderd Middelburgers bij
de Arbeidsbeurs ingeschreven.
Jo begon zijn schoolcarrière op de
kleuterschool aan de Bree. Daarna
ging hij naar de gereformeerde lage
re school aan de Herengracht. Hier
in is tegenwoordig het Zeeuws Vei
linghuis gevestigd.
„Dat was eigenlijk de school voor
de gegoede stand. Arme mensen
gingen naaf de gereformeerde
school aan de Gravenstraat. Maar
mijn oudere broer was bevriend
met de zoon van de eigenaar van
de ZHB-brouwerij. Hij ging met
dat vriendje naar de Herengracht,
en ik dus later ook. We hoorden
bij de armste kinderen op die
school. Dat merkte je als je school
geld mee moest nemen en dat had
den we niet altijd. Dat stak."
„Alleen in de zevende klas heb ik
in de Gravenstraat gezeten. Ik kon
niet zo goed leren. Wie niet naar
de mulo of de hbs kon, moest dan
naar de zevende klas en die had je
op de Herengracht niet."
Tegenover hun huis stonden wo
ningen en daarachter liep het Basti
on. „Op de hoek zat melkslijter
Boon, in het midden het winkeltje
Openingstijden
maandag
t/m vrijdag
09.00-17.30 uur,
zaterdag
09.00-16.00 uur.
raab
harcher
www.raabkarcher.ni
Met de deur in huis vallen. Van de voordeur tot garagedeur. Van
de fundering tot en met het dak en alle materialen daartusen vindt
u onder één dak bij Raab Karcher. Of het nu gaat om gevelstenen,
dakpannen, binnendeuren, sectionaaldeuren u vindt het bij ons in alle
soorten en maten. Van rustiek tot modern design. Kwaliteit en
innovatie staan hoog in het vaandel bij Raab Karcher.
Laat u inspireren en bezoek onze showroom aan
de Waldammeweg 2, Middelburg. Een afspraak maken
met één van onze medewerkers kan natuurlijk ook,
telefoon 0118 625 055.
van Lambertz en op de andere
hoek het winkeltje van Verhage.
Tussen onze straat en het Bastion
liep nog een steegje met wat krot
woningen. Daar woonde de vod-
denboer Batus."
Elke dag moest vader Den Hollan
der naar de Wagenaarstraat om te
stempelen. „Vaak ging hij daarna
naar De Schelde om te vragen of
er werk was. Ik ging dan mee, ach
terop de fiets." Zijn vader deed van
alles om wat centen bij te verdie
nen. „Hij ging zilver poetsen bij de
inspecteur van een verzekerings
maatschappij. Dan kreeg hij een
voedselpakket. In de winter was
hij baanveger op het ijs in de vest."
Jo ging ook op pad, bijvoorbeeld
naar de militaire schietbaan die
achter de begraafplaats aan de Wes
telijke Oude Havendijk lag. „Daar
verzamelden we die loden prop
pen om te verkopen aan de vod-
denboer. Op het Molenwater
stond toen de gasfabriek. De kolen
werden aan de Loskade met een
rijnaak aangevoerd. Die werd met
de hand gelost! Van de schipper
mochten we dan het laatste restje
kolen uit het gangboord oprapen.
Was zijn schip weer schoon en wij
hadden kolen."
OOSTKAPELLE - In de landschaps
tuin van Terra Maris in Oostkapel-
le kunnen bezoekers vandaag deel
nemen aan 'Angeldragers in de
tuin'.
Erik Speksnijder neemt de deelne
mers mee naar de wereld van bij
en, wespen en andere vliegende
beestjes. Zij leren het onderscheid
tussen bijen en wespen te herken
nen en zien hoe ze angeldragende
insecten kunnen onderscheiden
van andere vliegers. Vooraf opge
ven moet via 0118-582620.
door Conny van Gremberghe
SLUISKIL - De Sluiskilse biodieselfa
brikant Rosendaal Energy verkeert
in zwaar weer. Het bedrijf heeft
uitstel van betaling aangevraagd,
omdat het niet kan voldoen aan
zijn betalingsverplichtingen. Enke
le maanden geleden verkeerde de
biodieselproducent al in de proble
men, maar toen stond grootaan
deelhouder Gulf het jonge bedrijf
met dertig medewerkers financieel
bij. De kapitaalinjectie van Gulf
bleek niet toereikend om Rosen
daal Energy uit de rode cijfers te
houden. Commercieel directeur
Bart Rosendaal: „Ik wil niet veel
over onze problemen kwijt, alleen
dat we het erg moeilijk hebben.
De economische crisis doet ons
pijn. Er wordt minder vervoerd,
dus daalt de vraag naar onze
brandstoffen. Komt nog bij dat
overheden terugtrekkende bewe
gingen maken. In Nederland werd
de bijmenging van biodiesel bij ge
wone diesel niet verhoogd en in
Duitsland werd de bijmenging
zelfs verlaagd. Voeg daar nog eens
bij dat de markt te maken kreeg
met de dump van erg veel gesubsi
dieerde Amerikaanse sojaolie." Vol
gens Rosendaal heeft de jonge sec
tor van duurzame energieprodu
centen nu dringend behoefte aan
een impuls van de Rijksoverheid.
flfl FRAANJE
Nieuwe Kraaijertsedijk 37 Lewedorp
tel. 0113 615500
Weet u iemand
^Jie z'n huis gaat
verkopen?
GOUDEN TIP IS
wwwtamakelaardij.nl of bel 0113-370036
HEINKENSZAND - De onderzoeks
reactor uit het Noord-Hollandse
Petten mag van de Borselse PvdA
naar Borssele komen. Fractievoor
zitter Connie Miermans meldde
dit deze week in de Borselse ge
meenteraad. In het bedrijf worden
onder meer medicamenten gepro
duceerd. Miermans ziet de komst
van de reactor ook zitten, omdat
er een koppeling te maken is met
een nieuwe studierichting aan de
HZ. Een tweede kerncentrale blijft
taboe voor de PvdA in Borsele.
CDA, SGP/CU en VVD zijn wel
voor een tweede kerncentrale.
Verkoop:
HOUMES
MAKELAARS T
Westkapelle - tel. 0118 571539
info@houmesmakelaars.nl
KWALITEIT MAAKT ONDERSCHEID!
Indeling: Begane grond: hal, woonkamer, open keuken, bijkeuken, garage/berging.
Verdieping: overloop (met vaste trap naar de zolderverdieping), badkamer, 3 slaapkamers.
Zolder: open zolder met een nokhoogte van ca. 3.40 m, mogelijkheid voor 2 extra (slaap)kamers.
(bruto inhoud 705 m3)
U bent welkom om deze riante, kwalitatief hoogwaardige en perfect afge
werkte woning te bezichtigen en u te laten informeren over deze wo
ning en de overige woningen van ons woningbouwprogramma.
houden wij vanaf 10.00 tot 13.00 OPEN DAG in
een door Fraanje gerealiseerde ruime 2-1 kap Multi-
woning met garage aan de Klaverstraat 23 in Lewedorp.
Ook hebben wij nog diverse bouwkavels te koop in dit uitbrei
dingsplan en in de plaatsen Kots en Groede.
Mf er info tijdens de Open Dag of via onze website
www.fraanje.com
Fraanje Woning