is het toverwoord
tegen kernenergie
ieder heeft zijn eigen waarheid
23 spectrum
Zaterdag 4 juli 2009
Tjeu van Mierlo, coördinator van de Zeeuwse Milieu Federa
tie. foto Willem Mieras
kernenergie danig uiteen. Aan de hand van
vijf vragen leggen Tjeu van Mierlo van de
Zeeuwse Milieu Federatie en Peter Boerma
van Delta nog eens uit waarom een
kerncentrale goed of juist fout is.
Is kernafVal over 100 jaar nog een
probleem?
Kernafval blijft meer dan 200.000 jaar levensge
vaarlijke, radioactieve straling uitzenden. Over 100
jaar is kernafval dus nog een groot probleem. En
dat probleem zal de komende jaren alleen maar
groter worden. Al decennia lang wordt ons be
loofd dat het kernafval minder lang behoeft te
worden opgeslagen. Het blijft tot nu toe bij mooie
beloftes.
Jaarlijks komen er tonnen radioactief afval bij. In
landen waar veel kerncentrales staan is de opslag
van dat afval nu al een probleem. In Frankrijk bij
voorbeeld ligt één miljoen kubieke meter radioac
tief afval opgeslagen. Dat moet tienduizenden ja
ren van alles en iedereen geïsoleerd worden.
Voorstanders willen het graag onder de grond
stoppen. Een veilige eindberging is er echter nog
steeds niet. In de VS heeft Obama onlangs de stek
ker uit het Yucca Mountain-project getrokken. Be
doeling was om in Yucca Mountain al het Ameri
kaanse radioactieve afval op te slaan. Maar het risi
co op lekkage vond hij te groot. In Duitsland lekt
het grondwater de oude zoutmijnen in. Het tast
het kernafval aan en het vervuilde water dreigt
buiten de mijnen te komen.
Is kernenergie noodzakelijk om de
overstap naar duurzame energie te
maken?
Nee, kernenergie is zelfs een groot obstakel in de
overgang naar een duurzame energievoorziening.
Een kerncentrale is niet flexibel. Deze draait altijd
op vol vermogen. En dat is slecht te combineren
met duurzame wind- en zonenergieproductie, om
dat de opbrengsten ervan sterk wisselen. Die moet
je dus aanvullen met energieopwekking die ge
makkelijk op- en af te regelen is. En dat kan wel
bij gasgestookte centrales.
Een nieuwe kerncentrale frustreert dus de vergro
ting van het aandeel duurzame energie in de elek
triciteitsvoorziening.
Kerncentrales zijn verschrikkelijk duur. We kun
nen onze euro maar één keer uitgeven. Het bou
wen van kerncentrales gaat dus ten koste van in
vesteringen in duurzame bronnen.
Bovendien kan kernenergie nooit de nodige
C02-reductie geven. Stel dat we vóór 2030 het aan
tal kerncentrales in de wereld willen verdubbelen
tot 800. Dan stijgt het aandeel kernenergie in de
wereldwijde elektriciteitsproductie van 6,4% naar
8,4%. De totale C02-uitstoot neemt dan slechts
met 3 procent af Daar hebben we toch het on
voorstelbare bedrag van 1500 tot 2000 miljard eu
ro aan investeringskosten niet voor over? Boven
dien: kernenergie is niet C02-vrij. Als we de win
ning van uranium voor de kerncentrale meereke
nen bedraagt de uitstoot van een kerncentrale on
geveer 30 procent van die van een gasgestookte
centrale.
Als er een nieuwe kerncentrale
komt kan die dan het best in Zee
land staan?
Ik ga er van uit dat we de komende jaren echt
werk maken van duurzame energieopwekking. In
2020 hebben we dan, zoals het kabinet ook wil, zo
veel opgesteld windvermogen, vooral op zee, dat
kernenergie overbodig is. De tweede kerncentrale
komt er gewoon niet.
Welke argumenten van de voor
standers van kernenergie zijn vol
gens u niet valide?
Kernenergie vergroot de energieonafhankelijk
heid
Dat klopt niet. Uranium komt uit Australië, Cana
da en Kazachstan. Ook de technologie om een
kerncentrale te bouwen komt niet uit Nederland.
Kernenergie is schoon
Zolang kerncentrales tonnen afval blijven produce
ren waar de kleinkinderen van onze kleinkinde
ren mee worden opgezadeld, is kernenergie niet
schoon.
Kernenergie is goedkoop
De investeringskosten voor kernenergie zijn gigan
tisch. De staat dekt nu de kosten van de verzeke
ring tegen de risico's van een kernramp en betaalt
deels de kosten voor afValopslag en het opruimen
van een oude centrale. Als al deze kosten eerlijk
worden meegenomen in de elektriciteitsprijs, zal
niemand meer kernstroom uit zijn stopcontact
willen.
Moderne centrales zijn veilig
Er kunnen nog steeds geen inherent veilige kern
centrales worden gebouwd. Ook in de moderne
centrales is een ongeluk namelijk nooit helemaal
uit te sluiten.
Waar ligt de grens bii buitenparle
mentaire acties tegen Kernenergie?
Buitenparlementaire acties mogen onze democra
tie nooit ondermijnen. Het betekent dat ze altijd
moeten passen binnen de grenzen die onze recht
staat stelt. Geweldloze, ludieke, én openlijke activi
teiten zijn gerechtvaardigd.
ceerder.
Althans, de website threemileisland.org er
kent dat mensen in de buurt een verhoog
de kans op kanker hadden, 'maar mogelijk
zal maximaal één persoon een fatale vorm
van kanker krijgen'.
Wat dichter bij huis dan: de kerncentrale
Borssele. Exploitant EPZ promoot de nu
cleaire stroomfabriek met de vaststelling
dat 'kernenergie bijzonder schoon' is. Het
ligt voor de hand dat Greenpeace daar an
ders over denkt, en jawel: 'vuil, onveilig en
duur', waarschuwt de milieuorganisatie.
Die ook de schadelijke gevolgen voor de
Atlantische Oceaan aankaart. Want de ge
bruikte splijtstofstaven van Borssele gaan
naar de opwerkingsfabriek Cogéma in La
Hague, Normandië. De Franse en Britse op
werkingsfabrieken samen lozen miljoenen
liters radioactief afValwater in zee, luidt de
beschuldiging van Greenpeace.
Maar, zet Cogéma daar op de eigen site te
genover: Frankrijk was wel het eerste land
dat, in 1991, een wet vaststelde die onder
zoek verplicht stelde naar het beheer van
radioactief afval met het oog op verminde
ring van de schadelijke gevolgen ervan
voor toekomstige generaties.
Radioactief afval uit Borssele wordt iets
verderop in Nieuwdorp bij de Covra opge
slagen in de oranje bunker, het Habog
(Hoogradioactief Afval Behandelings- en
Opslag Gebouw). Daar ligt het de komen
de honderd jaar veilig, zegt exploitant
Covra. 'Misschien zijn er tegen die tijd in
ternationale oplossingen beschikbaar of
zijn er nieuwe technieken ontwikkeld die
nu nog niet bekend zijn'.
Milieuorganisatie Wise blijkt op haar site
veel sceptischer. 'Het afval blijft hier de ko
mende 100 jaar in afwachting van een bete
re oplossing. Die is er niet. Ondertussen
gaan we wel door met de productie.'
Feit? Fictie? Ieder zijn waarheid. Wie zelf
op zoek wil naar 'de waarheid' moet zich
voorbereiden op een moeizame en wel
licht eindeloze maar ook boeiende speur
tocht En kan beginnen op www.pzc.nl.
Daar staan links naar enkele sites die de
speurder op weg helpen.
Kom naar het debat over
kernenergie. Maandag 13 juli, 19.00
uur, bij de Covra in Vlissingen-Oost.
Aanmelden: debat@pzc.nl
foto Willem Mieras