Symbool van schaarste
Duet zonder harmonie
Kwetsbaar, niet weerloos
Zoeken naar kruimeltjes
vlees in de stamppot
de burger de gemeente
Piet Voskamp
Dorpsraad Meliskerke
presenteert hartdefibrillator
ZATERDAG
4 JULI A.S.
GESLOTEN
JUWELIER
MINDERHOUD
1 8 I Vrijdag 3 juli 2009
Al wat waarde heeft, is kwetsbaar.
Kwetsbaarheid neem ik voor lief.
Ik ben een betrokken burger,
zet mij in voor 't stadsbelang.
Daarom ben ik eens zo kwetsbaar;
vizier open, tóch niet bang.
Hij die luistert en begrijpt,
oprecht respect betoont,
zal met wijsheid en succes
terecht worden beloond.
Hij die kwetsbaar is, heeft waarde,
oogst waardering overal.
Hij die vraagt in plaats van dwingt,
weet zich met respons omringd,
en draagvlak bovenal.
Nog steeds heeft hij mij niet
gehoord
Al wat kwetsbaar is, is zwak.
Zwakheid is niet productief.
Ik ben soeverein bestuurder,
aanzien is mijn objectief.
Onaantastbaar in mijn harnas,
slecht ik weerstand effectief.
Luisteren naar alleman,
is puur verspilde tijd.
De wijsheid heb slechts ik in pacht:
de kern van mijn beleid.
Kwetsbaarheid is zwakte,
mijn waarde onbetwist.
Overleg geeft ergernissen,
brengt aftandse compromissen;
ik ben de macht, die beslist.
En heb zodanig het laatste woord.
door Annemarie Zevenbergen
De grote brokken puin la
ten de grond letterlijk tril
len. Stofwolken ver
waaien langzaam, waardoor de
brandende zon gefilterd de trieste
resten van het voormalige speelkas
teel beschijnt. Het gebouwtje,
waar tot vorig jaar kinderen lustig
speelden, is nu voor eeuwig ver
dwenen. Van het oude Miniatuur
Walcheren aan het Middelburgse
Molenwater resten slechts herinne
ringen. Er was eens....
De grijper van de kraan neemt gro
te happen uit het gebouw. Tegen
die achtergrond van destructie dra
gen Lonne van Liere en Robbert
Jan Swiers Duet zonder harmonie
voor. Het gedicht dat Lonne
schreef naar aanleiding van de
sloop van de gebouwtjes op het
terrein van het voormalige Minia
tuur en de ophanden zijnde be
bouwing van het nu nog zo fraaie
park. De lavendel kleurt en geurt
er volop, kinderen zitten op het
gras en vogels laten schijnbaar on
gestoord van zich horen. Maar het
(SM!)
Stationsstraat 52, Middelburg - [t] 0118-6i 31
[e] info@pietvoskamp.nl - www.pietvoskamp.
Ook voor E-bikes
in alle soorten,
maten én prijzen!
Fietsspecialist
lawaai van de sloopwerkzaamhe
den is onmiskenbaar aanwezig.
Doffe dreunen als er weer een
stuk puin valt. De generator en de
motor van de kraan daveren door.
De werktuigen van de ondergang
doen onverstoorbaar hun werk.
De Middelburgse Lonne beziet het
met lede ogen. „Ik sympathiseer
met de Vereniging Stadspark Mo
lenwater. Ik begrijp niet hoe een
gemeente waardevol groen kan
vervangen door steen. En daarmee
voorbijgaat aan de wens van bur
gers. Burgers met hersens, die zon
der persoonlijk belang het beste
voor de stad willen. Vandaar dit
Duet zonder harmonie. Een ge
meente die niet luistert en niet wil
luisteren. Ik ben een kwetsbare
burger. Alles van waarde is hier
kwetsbaar, dat zie je. Maar kwets
baar is niet weerloos. Bij kwets
baarheid houdt het niet op, dan
kun je verder. Weerloos zijn is het
einde." De weemoed wordt niet
gedeeld door de jeugd op de skate-
baan, die elke puindreun met ge
juich begroet.
Het voormalige speelpaleis
van Miniatuur Walcheren
gaat tegen de vlakte.
Middelburgers stonden er in
de oorlog in de rij voor een
portie stamppot.
door Theo Giele
De sloop van de gebou
wen van het voormali
ge Miniatuur Walche
ren was door de jeugd
al veel eerder begonnen, maar de
ze week verschijnen de officiële
slopers op het terrein. In de marge
van de discussie over het al dan
niet behouden van de panden,
kwam de ontstaansgeschiedenis
van het grijze gebouw op de hoek
Zuidsingel-Koepoortlaantje boven
water. „Weet uw wel dat dat de
gaarkeuken van Middelburg is ge
weest? Heel wat mensen hebben
in de oorlog daar hun eten ge
haald."
Ooit begonnen als symbool van
schaarste, eindigde het gebouw
zijn werkzame leven als symbool
van overvloed: een speelpaleis. De
ze week gaat het tegen de vlakte.
Historisch gezien niet waard om
behouden te blijven, luidde het
oordeel van deskundigen. Daar
mee was het lot van het pandje be
zegeld en is het nu in de vertrouw
de handen van sloper Sturm en
Dekker.
In het Zeeuws Archief is de admi
nistratie van vijfjaar Centrale Keu
ken Middelburg, zoals de gaarkeu
ken officieel heette, bewaard.
Alles is er nog. Van het schriftje
met verlofdagen van de medewer
kers, weekoverzichten met gebruik
te ingrediënten en menu's, aanvra
gen voor maaltijden en registratie
van distributiebonnen tot de reke
ning van de elektricien die een re
paratie kwam uitvoeren.
In het eerste grootboek staan slage
rij S. van Os en groentehandel B.
Leijnsen bovenaan. Zij waren be
gin 1941 de eerste leveranciers aan
de Centrale Keuken. Met onder
meer 87 kilo vlees, 5 kilo vet, 55 ki
lo kluiven, 500 kilo aardappelen,
uien, spruiten, selderij en worte
len gingen kok W. de Rijcke en
hulpkok A. Steutel aan de slag om
maaltijden te bereiden.
Met grote regelmaat kreeg de Mid
delburgse 'gaarkeuken' directieven
van het R.B.V.V.O., het Rijksbu
reau Voedselvoorziening in Oor
logstijd. Zo was er de aanwijzing
over het op juiste (zuinige) wijze
klaarmaken van verschillende le
vensmiddelen onder het motto,
vooral niet schillen! „Meestal
schilt of schrapt men de wortelen.
Beter en voordeliger is het om ze
met een hard borsteltje af te boe
nen." Ook aardappelen dienden in
de schil gekookt te worden. Moch
ten er dan toch onderdelen van de
groenten niet direct eetbaar zijn,
dan kon het altijd nog in de groen
tesoep. En ook het groentenat kon
ingedikt nog benut worden.
Meer dan tienduizend porties -
van maaltijden werd niet gespro
ken - vulden, na inlevering van
een distributiebon, de hongerige
magen. Bijvoorbeeld: van 18 mei
tot 13 juni 1942 werden 11.940 por
ties van een dubbeltje verstrekt en
1442 porties van dertig centen.
De Centrale Keuken leverde niet
alleen aan individuen. Ook bedrij
ven bestelden er bakken vol eten
voor hun personeelsleden.
Op 1 april 1946 doofden de fornui
zen van de Centrale Keuken voor
goed, nadat het ministerie van So
ciale Zaken de rijkssubsidie voor
deze vorm van voedselvoorziening
had geschrapt.
Jo den Hollander was een tiener
in de oorlogsjaren. Hij hoefde
niet ver te lopen voor zijn maal
tje. De gaarkeuken was letterlijk
bij hem om de hoek, want het ge
zin Den Hollander woonde in de
Nieuwe Oostersestraat.
„Ik heb er in de rij gestaan voor
eten, net als vele Middelburgers.
Voor een bon kreeg je een kwak
eten. Ie moest je eigen pannetje
meenemen."
Over het algemeen was het eten
door Annemarie Zevenbergen
meliskerke - De dorpsraad van
Meliskerke heeft deze week offici
eel de hartdefibrillator aan de be
woners gepresenteerd.
Deze zogenaamde AED (Automati
sche Externe Defibrillator) hangt
in de Torenstraat, in het centrum
van het dorp. Onder toeziend oog
van Veeres wethouder Jaap Melse
konden de bewoners kennisma
ken met de mogelijkheden van het
apparaat. Met medewerking van
de EHBO, een ambulance, de vrij-
'vrij goed', herinnert Den Hollan
der zich uit die magere oorlogsja
ren. „Veel stamppot, natuurlijk. Er-
repel mee peejen en juun. En af
en toe een kruimeltje vlees."
Den Hollander vindt het zonde
dat het gebouw van de Centrale
Keuken nu tegen de vlakte gaat.
„Waar staat nog in Nederland een
gebouw dat als gaarkeuken is neer
gezet. Al zouden ze maar een
muur overeind houden als her-
denkplaats..."
'T v-„
De voormalige gaarkeuken en speelplek.
willigers die bevoegd zijn om te re
animeren en een 'slachtoffer' van
de Lotusgroep werd een hartstil
stand nagebootst en kon men zien
hoe er gehandeld moet worden in
zo'n situatie. De dorpsraad streeft
ernaar om via een centraal
sms-waarschuwingssysteem hulp
te kunnen verlenen, maar de
alarmcentrale is daar nog niet op
ingesteld. De dorpsraad heeft daar
om 'meterkaarten' verspreid met
daarop richtlijnen en telefoonnum
mers van hulpverleners.
zijn onze juwelierszaken
te Westkapelle en
Arnemuiden
de gehele dag
EIGEN REPARATIE-ATELIER
Zuidstraat 66
WESTKAPELLE
Westdijkstraat 27
ARNEMUIDEN
