Gezondheid
Rehro
Mix en match je eigen huidcrème
w
Maandag 29 juni 2009 123
We eten te veel zout en dat is
slecht voor de gezondheid.
Maar niet ons zoutvaatje is de
boosdoener. De overdosis zout
zit in brood, kaas en veel
producten uit de supermarkt.
door Hélène van Beek
illustratie Jos Diender
Het ZOUt
Hoge bloeddruk
wordt een volks
ziekte. Van de Ne
derlanders van 35
tot 70 jaar heeft 40
tot 50 procent een
bloeddruk die niet optimaal is.
Een kwart heeft een hoge bloed
ruk die zo hoog is, dat het moet
worden behandeld.
We weten dat zout een 'killer' is
voor de bloeddruk. Maar wanneer
arts en patiënt op een rij zetten
wat er aan het voedingspatroon
kan worden veranderd, blijkt dik
wijls dat de patiënt denkt dat hij
maar matig zout eet. „Terwijl dat
vaak niet zo is", stelt dr. Marianne
Geleijnse van de afdeling Humane
Voeding van Wageningen Universi
teit. „Alleen zijn mensen zich dat
niet bewust. Bovendien kunnen
ze het zoutgebruik thuis ook moei
lijk beperken. Driekwart krijg je
binnen via industrieel bereide pro
ducten uit de supermarkt. Zout is
een verborgen stof."
De Gezondheidsraad adviseert da
gelijks niet meer dan 6 gram zout
te eten. De Wereldgezondheidsor
ganisatie (WHO) geeft het advies
van maximaal 5 gram. Gemiddeld
consumeert de Nederlander 9 tot
10 gram zout per dag. De grootste
zoutleverancier is brood. Vooral
omdat we zoveel brood eten. Maar
ook hier geldt: bijna niemand
weet dat er met die - aanbevolen -
sneetjes brood ook grote hoeveel
heden zout naar binnen gaan.
Daarna volgt kaas. Lange tijd gold
het als erg gezond. Het zat in de
'Schijf van Vijf. Inmiddels is kaas
uit de schijf verdwenen omdat we
erachter zijn gekomen dat het een
dikmaker is. Maar dat we met kaas
ook grote hoeveelheden zout naar
binnen krijgen, is minder bekend.
Op 'nummer 3' in de lijst van zout-
verschaffers staan vleeswaren. Met
name harde worsten zijn erg zout.
Net als salami. Daarna volgen soe
pen en sauzen. Ook kant en klare
uit de
PaP
maaltijden en pizza's uit de super
markt zijn veel te zout.
Jaarlijks sterven in ons land zo'n
5.000 mensen aan een overdosis
zout, becijferde Wageningen Uni
versiteit. Vanuit steeds meer hoe
ken wordt in ons land daarom de
aanval op het witte spul ingezet.
Artsen, wetenschappers, de Neder
landse Hartstichting, het Voedings
centrum en de Consumenten
bond hameren op het belang van
zoutreductie in ons voedsel. De
Consumentenbond hield in 2007
een campagne 'Opzouten' en liet
eten testen. Geleijnse: „De uit
komst was dramatisch. Sommige
producten waren zouter dan het
water in de Atlantische Oceaan."
Breed bekend is inmiddels wel dat
zout hoge-bloeddruk veroorzaakt,
waardoor hart- en vaatziekten kun
nen ontstaan. Als we in Neder
land maar 6 gram zout per dag
zouden eten, zou het aantal beroer
tes en hartinfarcten afnemen met
10 tot 15 procent. Maar steeds
meer wordt ook duidelijk dat te
veel zout leidt tot beschadiging
van hart, vaten en nieren. „Zout
drijft ook calcium uit, wat kan lei
den tot botontkalking", stelt voe
dingswetenschapper Geleijnse. „Er
zijn zelfs aanwijzingen dat te veel
zout slecht is voor het maagslijm
vlies, waardoor de kans op maag
kanker zou kunnen worden ver
hoogd." Hoogste tijd dus voor min
der zoutconsumptie. Alleen is dat
niet gemakkelijk. De zoutpot kun
nen we zelf laten staan. Geleijnse:
„De rest van de vermindering
moet komen van de bakkers, de
horeca en de voedingsmiddelenin
dustrie."
Zout wordt gebruikt als conserve
ringsmiddel en als smaakmaker.
Ook is zout essentieel voor de tex
tuur. Goudse kaas bijvoorbeeld
heeft veel zout nodig voor een
door Saskia Smith
In Amerika en Azië gebeurt het
al op grote schaal: mixen en
matchen. Meng dat wat je dage
lijks op je huid smeert met een an
der goedje - olie, emulsie, crème -
en de perfecte match ontstaat. De
dagcrème die lekker ruikt, fijn
smeert, de huid goed verzorgt,
maar net wat vet tekortkomt, kan
met een paar druppels huidolie de
perfecte crème worden.
Producten mengén voelt mis
schien als een probeer- dit-niet-
thuis-cosmeticalaboratorium,
maar is eigenlijk niets anders dan
een product geheel naar je eigen
hand (huid) zetten.
Belinda Glöckler doet voor ver
schillende cosmeticamerken de pu
blic relations. Zij kijkt bij haar ei
gen huidverzorging vooral naar
wat ze lekker vindt en wat haar
huid nodig heeft. „Ik mix puur
naar eigen behoefte. Als twee com
ponenten fijn voelen en alleen
niet voldoen, meng ik ze."
De huid is een levend orgaan dat
steeds andere behoeftes heeft.
Zon, stress, temperatuursinvloe-
den, seizoenswisseling, droge
ruimtes: de huid reageert er direct
op. Het idee van elke dag dezelfde
crème is achterhaald. In de zomer
zijn er speciale dagcrèmes die
meer hydrateren, in de winter met
extra vetten.
Hoe leuk het ook is thuis de che
micus uit te hangen, moeten we
niet oppassen dat bepaalde stoffen
een chemische reactie opleveren
en meer kwaad aanrichten dan
goed doen? Kun je zomaar alle fles
jes, tubes en potjes klakkeloos bij
elkaar gooien? Volgens Andrea
Bijlsma, trainingsmanager bij
Maarleveld Co, importeur en
distr, kan dat geen kwaad: „De
huid is een geraffineerd filter, het
laat stoffen toe die er goed voor
zijn, de rest blijft buiten." Toch is
voorzichtigheid geboden, wil het
juiste resultaat worden bereikt.
Bijlsma: „Het is verstandig dat het
product dat je toevoegt zich richt
op één handeling. Twee crèmes
mengen die rimpels tegengaan,
daar raakt de huid van in de war."
Een antirimpelcrème mengen met
bijvoorbeeld aloë vera dat voor
extra vocht zorgt, of rooibos dat
een antioxidant is, werkt beter.
Meng ook zo min mogelijk twee
chemische producten. Een puur
product is beter voor de huid."
Reageren? consument@wegener.nl
mooie korst. Salami mag geen
salami heten als er niet veel
zout in zit. Maar ook in
zoete producten, zo
als koekjes, zit
behoorlijk
wat zout.
Tot zoutver-
mindering
komen is
dus nog een
hele kluif.
Al zijn er
wel initiatie
ven geno
men. De bakkers zijn
bezig met een
ke reductie. Dit jaar
gaat er 10 procent min
der zout in het brood.
En de Federatie Neder
landse Levensmiddelenin
dustrie (FNLI) heeft de Taskforce
'Zout in levensmiddel
richt. In 2010 moet er
12 procent minder zout zitten
producten die we kopen in de su
permarkt, licht FNLI-directeur Phi
lip den Ouden toe. „De eerste stap
die we zetten, is redelijk gemakke
lijk. Het is als plukken van laaghan
gend fruit. Producten minder zout
maken, is relatief eenvoudig. Daar
na komt het managen van de
smaak. Dat is lastiger. We moeten
het heel geleidelijk doen, zó dat de
consument het niet merkt. Want
anders lusten ze de producten niet
meer. Ze zijn aan het zout ge
wend."
Het gewone zout, natriumchlori-
de, kan vervolgens nog worden
vervangen door de minder schade
lijke variant kaliumzout of door
andere smaakstoffen. Den Ouden:
„Deze derde stap is lastiger. Ande
re zoutvervangèrs zijn bijvoor
beeld nog in ontwikkeling."
pa. Sneller kan nu eenmaal niet."
Reageren? gezondheid@wegener.nl
www.zouttest.nl
Zout is historisch bezien belangrijk. In tijden van schaarste werd zout
waardevol. Het Latijnse woord voor zout is sal. Romeinse soldaten kre
gen hun soldij (salaris) uitgekeerd in zout.
Keukenzout is natriumchloride (NaCI). Om te weten hoeveel zout in
een product zit, moet je het etiket goed lezen. Maar daar staat na
trium op vermeld en niet zout. De berekening van de hoeveelheid
zout is daarom ingewikkeld: 1 gram natrium is niet gelijk aan 1 gram
zout, maar aan ongeveer 2,5 gram. Onbedoeld eten mensen vaak veel
meer zout dan ze willen.
Een prima zoutvervanger is kaliumzout. Kalium drijft vocht af, terwijl
natrium vocht vasthoudt. Als iemand vocht vasthoudt, heeft die grote
re kans op hoge bloeddruk.
Ook kinderen ondervinden hinder van de overdosis zout. Ook zij heb
ben last van hoge bloeddruk. En omdat kinderen door te veel zout
dorst hebben, gaan ze ook meer drinken. Vaak is dat zoete - slechte -
frisdrank.
De gezamenlijke levensmiddelenindustrie heeft de afspraak gemaakt
minder zout in de producten te doen.
Het concern Unilever ontwikkelde een 'zoutmeter', een test waarmee
mensen uit kunnen vinden hoeveel zout zij dagelijks tot zich nemen.
Malgrat de Mar - Hotel Indalo Park o.b.v. halfpension
Veel gevraagd hotel met uitstekende faciliteiten
Busreis vertrek 3 -6 - 13 - 17 - 20 - 24 juli
10 dagen vanaf...
Busreis exclusief 25,- Royal Class toeslag.
Vliegreis vertrek 30 juni en 4 - 7 juli
8 dagen vanaf...
Benidorm - Hotel Alameda o.b.v. halfpension
Heerlijk vertoeven in dit typisch Spaanse hotel dat op circa
50 meter van het strand ligt en is voorzien van vele faciliteiten.
Vliegreis vertrek 30 juni en 4 - 7 - 11 juli
Met vertrek vanaf Amsterdam
8 dagen
vanaf...
Voor meer informatie, prijzen per data en
andere reisduren, kijk op:
www.rekro.nl of bel 010-4142233