In Iran wisselen moed
Buitenland
'Stempel van
al Qaida op
aanslag Irak'
Somalische regering vraagt hulp Groenland neemt
in strijd tegen extremisten bestuur in eigen hand
Explosie bij moskee in
Taza kost zeker 72
mensen het leven.
Leider van islamitische
strijders wil praten
ondanks offensief.
Éfi w I
8 Maandag 22 juni 2009
BAGDAD - Een bomaanslag die za
terdag bij de Iraakse stad Kirkuk
minstens 72 mensen het leven
kostte, draagt het stempel van al
Qaida in Irak. Dat heeft de Iraakse
politiecommandant die het onder
zoek leidt, brigadegeneraal Sarhat
Qadir, gisteren gezegd.
Het was nog onduidelijk of er spra
ke was van een zelfmoordaanslag.
De explosie werd veroorzaakt
door explosieven in een vrachtwa
gen. De aanslag was gericht tegen
een sjiitische moskee in Taza, een
stad van twintigduizend mensen,
ongeveer twintig kilometer ten zui
den van Kirkuk. Woordvoerders
van politieke partijen zeiden dat
de aanslag ten doel had de etni
sche spanningen in de regio op te
voeren. Er vielen zeker 163 gewon
den.
Qadir zei dat het aantal slachtof
fers zo hoog is doordat de huizen
in de omgeving van de moskee
van leem waren opgetrokken. De
moskee zelf werd door de explosie
met de grond gelijkgemaakt. Zeker
acht huizen ondergingen hetzelfde
lot.
Taza heeft een bevolking die
hoofdzakelijk bestaat uit sjiieten
van Turkmeense afkomst, maar in
de olierijke regio rond Kirkuk wo
nen ook veel Koerden. Aangeno
men wordt dat de opstandelingen
proberen Irak politiek te ontwrich
ten. Dat hangt samen met het
plan de Amerikaanse troepen voor
De aanslag op een moskee is
waarschijnlijk bedoeld om de et
nische spanningen in Irak op te
voeren. Twee ontvoerde Britse
mannen blijken te zijn gedood.
30 juni terug te trekken uit stedelij
ke gebieden.
De Britse regering heeft gisteren
de dood van twee Britse mannen
bevestigd die in mei 2007 werden
ontvoerd in Irak. Irak heeft de stof
felijke resten van de mannen over
gedragen aan de Britse autoritei
ten. De identiteit van de mannen
is niet vrijgegeven, maar het gaat
in ieder geval niet om de Britse
it-specialist Peter Moore, om wie
de ontvoering te doen was. Waar
schijnlijk zijn de doden twee van
de vier Britse bewakers die Moore
moesten beschermen en met hem
werden ontvoerd.
GroenLinks wil van premier Jan
Peter Balkenende weten of Neder
land ten tijde van de inval in Irak
inlichtingen heeft gedeeld met de
Amerikanen. Dat zei fractievoorzit
ster Femke Halsema naar aanlei
ding van een onthulling van het ra
dioprogramma Argos zaterdag.
Argos toonde haar geheime docu
menten waaruit blijkt dat de Duit
se en.de Franse geheime dienst
nauw samenwerkten met de Ame
rikanen. De Fransen ondersteun
den vanuit de ambassade in Bag
dad de Duitsers die informatie
voor de Verenigde Staten inzamel
den. Ook andere landen werkten
samen met de Amerikanen, staat
in de stukken. Nederland wordt er
niet in genoemd. Wel staat er in
dat ook landen die de inval 'poli
tiek steunden' hielpen, bevestigde
Halsema. Frankrijk en Duitsland
spraken zich tegen de inval uit. Ne
derland sprak haar 'politieke
steun' uit. Volgens premier Balken
ende is het daar ook bij gebleven.
Halsema wil hem echter naar de
Kamer roepen om te vragen of Ne
derland niet ook inlichtingen aan
de Amerikanen heeft verstrekt of
dat Nederland dit heeft gefacili-
teerd.
Bij de gewelddadigheden in
Iran, tonen sommige
demonstranten staaltjes van
moed en opofferingszin. Een
reportage uit het heetst van
de strijd op straat.
De spanning is van de
gezichten af te lezen.
Voorzichtig lopen
een paar duizend Ira-
niërs over het Revo
lutieplein in Teheran, het start
punt van de demonstratie. Hon
derden leden van de militaire poli
tie en de basiji (vrijwillige mili
ties) houden op elke hoek van het
plein de menigte scherp in de ga
ten. Stoppen is niet toegestaan.
Tweehonderd meter verder maakt
een jonge demonstrant duidelijk
dat het protest van start is gegaan.
Hij steekt twee vingers in de lucht;
het victorieteken van de aanhan
gers van presidentskandidaat Mir
Hoessein Mousavi.
De militaire politie komt meteen
in actie. Met gummiknuppels
wordt de student hardhandig be
werkt. Toch weerhoudt dit geweld
de andere demonstranten er niet
van ook hun vingers op te steken.
Een oudere vrouw roept 'Allahu
Akbar' ('God is groot'), de leus die
dertig jaar geleden tijdens de isla
mitische revolutie werd gebruikt
in het verzet tegen de sjah. Meer
demonstranten volgen haar voor
beeld. De angst heeft plaats ge
maakt voor moed.
„Iraniërs kennen geen angst", is de
verklaring van een demonstrant
van middelbare leeftijd. Vol over
moed schreeuwt hij 'dood aan de
dictator'. Het is een signaal voor
de militaire politie om opnieuw
met hard geweld op te treden. Alle
demonstranten worden naar een
hoek gedreven en de ongelukkigen
in de buitenste rij-krijgen slaag
met een zweep. Bij een demon
strant die zich verzet, trekken agen
ten zijn blouse uit; rode striemen
op zijn rug zijn het resultaat.
In blinde paniek rennen demon
stranten nabijgelegen steegjes in;
sommige Iraniërs openen hun hui
zen om gewonden en angstige
mensen op te vangen.
Hussein, een student, lijkt het ge
vaar op te zoeken. De politie zoekt
hem en hij is een jaar lang ge
schorst door de universiteit we
gens het oprichten van een 'demo
cratisch studentenplatform'. Toch
is hij bij de illegale demonstratie
van zaterdag. Een groot supporter
van Mousavi is Hussein niet. „Wel
van vrijheid van meningsuiting en
daar moeten we voor vechten",
verklaart hij vastberaden.
De meeste studenten die in voor
gaande demonstraties massaal aan
wezig waren, blijven dit keer op
de campus of zijn naar huis ver
trokken. Ali, een student interna
tionale betrekkingen, vreest dat
zijn toekomst gevaar loopt. „Ik
heb in drie stille marsen meegelo
pen en ben bang dat ik herkend
word." Het is bekend dat geheim
agenten zich ónder de demon
stranten begeven en video-opna
men maken. Verder vreest Ali dat
komende demonstraties uitlopen
op straatgevechten.
Een honderdtal jongeren heeft
minder moeite met een confronta-
door onze correspondent
llona Eveleens
NAIROBI - Ethiopië weigert de So
malische regering opnieuw militair
te helpen in het conflict met extre
mistische moslimstrijders. Aden
Mohamed Madobe, de voorzitter
van het Somalische parlement, had
de buurlanden Ethiopië, Kenia, Dji
bouti en lemen om militaire inter
ventie gevraagd. „Er is een interna
tionaal mandaat nodig voor zo'n
militair ingrijpen en zolang dat er
niet is, kunnen wij niets doen", zei
de woordvoerder van de Ethiopi
sche regering.
Mensen die aan de gezamenlijke
grens wonen, melden dat er wel de
gelijk Ethiopische troepen Somalië
zijn binnengetrokken. De regering
in Addis Abeba ontkent dat echter.
Ethiopië hielp in 2006 de toenmali
ge Somalische regering om de radi
cale islamitische beweging te ver
drijven die in de hoofdstad Moga
dishu de macht had overgenomen.
Begin dit jaar trokken de Ethiopi
sche troepen zich weer terug uit So
malië. Er zijn nog wel 4300 militai
ren van de Afrikaanse Unie in het
land, maar zij hebben geen man
daat om de extremisten te bestrij
den.
De smeekbede van de voorzitter
van het Somalische parlement
kwam nadat vorige maand radicale
islamitische strijders een groot
scheeps offensief waren begonnen.
Vrijdag werd een parlementslid
doodgeschoten. Eerder vorige week
kwam de minister van Veiligheid
öm bij een zelfmoordaanslag, enke
le dagen eerder werd de politiecom
missaris van Mogadishu gedood.
De radicale bewegingen in Somalië
worden beschuldigd van banden
met de internationale terreur- orga
nisatie al Qaida. De militante groe
pen willen de regering van presi
dent Sharif Ahmed, een gematigde
moslim, omverwerpen en vervan
gen door een streng islamitisch be
wind.
Terwijl het geweld niet afneemt,
berichten clanoudsten dat Hassan
Dahir Aweys, leider van de radicale
groep Hizbul Islam en een vaderfi
guur voor alle militante strijders,
bereid is vredesbesprekingen met
de regering aan te gaan. „We heb
ben de juiste stap gezet om een vre
desproces te accepteren en eraan
deel te nemen", aldus Aweys. Ver
moedelijk is hij overstag gegaan na
grote druk van clanoudsten.
Rashid Abdi van de internationale
denktank International Crisis
Group vermoedt dat de internatio
nale gemeenschap ook een rol
speelt.
KOPENHAGEN - Groenland heeft gis
teren een nieuwe stap gezet op
weg naar onafhankelijkheid van
Denemarkén. Het aanvaardde zelf
bestuur op een groot aantal nieu
we terreinen, waaronder politie,
rechtspraak en het maritieme mi
lieu.
De bevolking van Groenland koos
in november in een referendum
voor uitbreiding van de autono
mie. Tot de veranderingen be
hoort ook dat het Groenlands, een
Inuit-taal, de officiële taal wordt.
Denemarken blijft verantwoorde
lijk voor het buitenland- en defen
siebeleid. De Deense koningin
Margrethe blijft voorlopig staats
hoofd. De vorstin overhandigde
het Groenlandse parlement giste
ren de documenten waarin de af
spraken zijn vastgelegd. Zij en de
Deense premier Lars Loekke Ras
mussen woonden de festiviteiten
in de hoofdstad Nuuk bij, gekleed
in Groenlands kostuum. Groen
land is nog altijd voor tweederde
van zijn financiën afhankelijk van
Kopenhagen. Er is overeengeko
men dat het voortaan een groter
aandeel krijgt van de opbrengst
van zijn natuurlijke rijkdommen.
Veel van de olie, het gas, het goud
en het diamant waarover het ei
land beschikt, zit echter nog diep
weggestopt onder het poolijs.
„Vandaag is een dag van grote ver
antwoordelijkheid", zei Rasmus
sen. „Groenland zal zich nu moe
ten ontwikkelen." De nieuwe
Groenlandse premier Kuupik
Kleist zei dat zijn centrum-linkse
coalitie veel aandacht zal besteden
aan de sociale problemen van de
57.000 Groenlanders.
Groenland werd in 1775 een kolo
nie van Denemarken en was van
1953 tot 1979 een Deense provin
cie. In 1979 verwierf het beperkt
zelfbestuur.
s»-,
l a MÈ. -
s,
Twee Iraanse vrouwen beschermen elkaar als de politie traangas inzet tegen
