'Duurzaam bouwen, je kunt er niet meer omheen'
Bedrijven te koop op deOndernemer.nl
duurzaam
05
specialist in bedrijfsmatig vastgoed
rentmeestersAcvastVanderSiikke
www.acvastvandersllkke.nl
Arie Geert Jongeneel en Huub van de Bulck. Foto: Denvon Media
Duurzaam bouwen is niet en
kel en alleen energie bespa
ren. Dubbelglas, spouwmuren iso
leren, het zijn concepten uit de ja
ren tachtig. Nee, vandaag de dag
is energieneutraal bouwen al
bijna normaal te noemen. Watje
verbruikt, wek je zelf op. De inge
nieurs van Grontmij in Middel
burg gaan liefst nog een stapje ver
der. Als het aan hen ligt, wekken
bedrijfspanden zoveel energie op
dat ze stroom overhouden. Die
elektriciteit kan dan naar het net.
Grontmij pioniert al sinds de tach
tiger jaren met duurzaam bou
wen en maakt er anno 2009 naam
mee.
door Dennis Rijsbergen
MIDDELBURG - "Het klinkt mis
schien heel plastisch, maar eigenlijk
zijn we een kennisfabriek met oog
voor de toekomst", zegt Arie-Geert
Jongeneel, accountmanager Bouw bij
Grontmij. Grontmij is een internatio
naal advies- en ingenieurskantoor met
zo'n achtduizend medewerkers, waar
van 150 in Middelburg. De werkter
reinen zijn bouw, infrastructuur, mi
lieu, water, energie en industrie. En
dat zijn geen takken die los van elkaar
opereren. De afdelingen werken
nauw samen aan projecten. "Ons mot
to is dat we altijd met respect voor de
omgeving, de klanten en de eigen me
dewerkers werken", zegt Jongeneel.
Het bedrijf wil dan ook zo min moge
lijk energie, grondstoffen en materia
len verspillen. "We zijn een enorm
voorstander van hergebruik van pan
den", stelt Jongeneel. "Bij sloop ver
nietig je niet alleen kapitaal, je creëert
ook een berg afval." Jongeneel noemt
de gemeente Goes als voorbeeld. Die
verhuisde naar een nieuw modern
stadskantoor. Een ontwikkelaar
mocht van de gemeente het oude -
niet echt fraaie - gemeentehuis ko
pen, onder voorwaarde dat het niet
werd gesloopt. "En nu is het omge
bouwd tot een mooi appartementen
complex. Zo hoort het in onze
ogen."
Toekomst
Ook bij nieuwbouw proberen de in
genieurs van Grontmij de klant ervan
te overtuigen naar de toekomst te kij
ken. "We adviseren de klant een mul
tifunctioneel pand neer te zetten",
zegt Huub van den Bulck, teamleider
installatietechniek. "Zodat je het ook
in de toekomst kunt hergebruiken."
Bedrijven en ondernemers zouden
volgens Van den Bulck ook meer oog
moeten hebben voor de binnenkant
van een pand. "In onze ogen moetje
het gebouw zo aangenaam mogelijk
maken om er in te verblijven. Als je
werknemers het een prettig kantoor
vinden, dan kun je er vanuit gaan dat
het een positieve invloed heeft op de
productiviteit." En als het aan Gront
mij ligt spelen nog vele andere facto
ren een rol bij nieuwbouw. Jonge
neel: "Welke materialen gebruik je,
hoe kun je met die materialen effi
ciënt omgaan, hoe plaats je een ge
bouw in de omgeving, komt het in
overeenstemming met de omgeving?
Je kunt moeilijk een blok midden in
een natuurlijke omgeving zetten of
een glazen toren in een woonwijk."
En dan zijn er nog invloeden van
moeder natuur. "Je kunt de zon als
een bedreiging zien voor een glazen
kantoorgebouw", zegt Van den Bul
ck, "of je kunt denken: daar gaan we
iets moois mee doen. We gaan er
energie mee opwekken. Regen komt
zomaar uit de lucht vallen. Je kunt
dan denken: hé we krijgen water gra
tis en voor niets." Halverwege de ja
ren negentig was Grontmij toch wel
de grote pionier als het gaat om duur
zaam bouwen. Het voorbeeld daar
van is de bouw van het Eco-kantoor
voor Rijkswaterstaat in Terneuzen.
"In 1996 zijn we begonnen met de
bouw", verhaalt Van den Bulck. "We
wilden een zo duurzaam mogelijk
pand adviseren. Dat was niet eenvou
dig. De meeste tijd hebben we moe
ten steken in het vinden van de juiste
marktpartijen. Maar voor hen was het
samenwerken met het onbekende.
Als wij dan uitlegden wat we wilden,
zeiden ze: oeps, dat is'een stap te ver.
Het heeft ons ontzettend veel tijd en
energie gekost om de juiste match te
vinden met marktpartijen." Uiteinde
lijk leverde het Grontmij wel veel
waardering op. Het gebouw, dat in
1999 klaar kwam, won de internatio
nale prijs Voorbeeldproject Duur
zaam en energiezuinig bouwen.
Regelgeving
Grontmij is verder de duurzame weg
ingeslagen en vandaag de dag zijn za
ken waarmee Grontmij toen pionier
de als regelgeving vastgelegd. "In het
Beide partijen denken met deze ruil
de bezoekers van hun site van dienst
te zijn. "Wij willen op deOnderne-
mer.nl alles samenbrengen wat interes
sant is voor ondernemers. Het aanbod
van bedrijven dat te koop wordt aan1-
geboden past daar goed in", zegt
Frank Derks, bij deOndememer.nl be
last met marketing. deOndernemer.nl
heeft 200.000 unieke bezoekers per
maand. Bedrijventekoop.nl wordt
maandelijks bezocht door 80.000
unieke bezoekers.
E)e aangeboden bedrijven zijn gerubri-
Bouwbesluit zijn bijvoorbeeld de laat
ste vijftien jaar de eisen voor energie
gebruik steeds strenger geworden",
vertelt Van den Bulck. "De lat wordt
steeds een stapje hoger gelegd om de
markt te stimuleren verder te ontwik
kelen." Jongeneel en Van den Bulck
constateren wel dat bedrijven en on
dernemers het belang van duurzaam
bouwen nog onderschatten. Van den
Bulck: "Bedrijven denken: het kost
geld, dat doen we niet. Maar ja, wat
is betaalbaar? Je kunt iets neerzetten
en over veertig jaar moet het tegen
de vlakte. Of je hebt iets neergezet
dat multifunctioneel is, dat herbruik
baar is, waarin mensen zich prettig
voelen. Dus heb je over veertig jaar
restwaarde of een blok aan je been?"
"Natuurlijk is het logisch dat het be
drijfsleven vooral in deze tijd afwach
tend is. Maar dankzij de crisis zijn er
ook kansen om je te onderscheiden.
Bedrijven en ondernemers zouden
eens meer moeten durven vooruitkij
ken", vult Jongeneel aan. "Want de
voorraden van fossiele brandstoffen,
mineralen en ertsen zijn eindig. Kijk
bijvoorbeeld naar beton. Daar zit
grind in. Dat kun je niet eeuwig van
ceerd naar branche en provincie. On
dernemers die hun bedrijf op Bedrij-
ventekoop.nl willen aanbieden, kun
nen dat de eerste maand gratis doen,
mits de verkoopwaarde minimaal
75.000 euro bedraagt en ze een be
drijf hebben dat buiten de categorie
ën horeca, recreatie, detailhandel
non-food en buitenland valt. Volgens
Bedrijventekoop.nl wordt een profiel
gemiddeld 5.000 keer bezocht en zijn
er gemiddeld twaalf reacties per pro
fielen. Door de vergrijzing en het ge
brek aan opvolging, wisselen steeds
de rivierbodems blijven scheppen.
Dan kun je het wel bij wijze van spre
ke uit Siberië laten komen, maar dat
is financieel niet interessant."
Pioniers
Grontmij pioniert dan ook nog steeds
met nieuwe materialen en technie
ken. "Zo hebben we onlangs bij de
bouw van een waterpompstation in
Veghel gebruikgemaakt van click-
briks. Dat zijn stenen die je niet hoeft
te metselen, maar aan elkaar vastklikt.
Die stenen zijn straks weer gemakke
lijk weg te halen en te hergebruiken.
Ze gaan dus niet als slooppuin naar de
afvalberg", vertelt Jongeneel. De in
ventieve en innovatieve manier van
werken en de visie op duurzaam bou
wen heeft juist de doorslag gegeven
voor de keuze voor Grontmij als advi
seur voor de gebouwinstallaties van
het nieuwe hoofdkantoor van Delta
in Middelburg. Grontmij verzorgt
ook energiescans voor bijvoorbeeld
Vrederust in Halsteren en Zeeland
Seaports. En ook de uitbreiding van
de jachthaven in Bruinisse heeft
Grontmij helemaal voorbereid. "Daar
uit kwam verrassend genoeg naar vo
ren dat het hergebruik van regenwa
ter op die locatie niet efficiënt is", al
dus Van den Bulck."Maar we hebben
wel het gebruik van zonneboilers bij
de douches geadviseerd, en een warm
tepomp en windturbines. Ook wordt
de warmte uit het afvalwater in de
douches hergebruikt." Voor Jonge
neel en Van den Bulck zijn dergelijke
voorzieningen in feite al doodnor
maal. Zonnepanelen, zonneboilers,
warmtepompen, elk kantoor, elk be
drijfspand zou ermee kunnen worden
uitgerust. Dat bedrijven en onderne
mers vaak afhaken op de terugverdien-
tijd, dat vinden de twee ingenieurs ei
genlijk te kort door de bocht. Jonge
neel: "Over tien jaar ziet de wereld er
wel heel anders uit. En fossiele brand
stoffen zijn dan misschien wel peper
duur." Maar uiteindelijk zullen al die
inventieve toepassingen, al die duurza
me snufjes en groene technieken ge
meengoed worden, denken Jonge
neel en Van den Bulck. "Nu zijn er
enkele bedrijven die voorop lopen,
een paar die meehollen en veel in een
ontkenningsfase. Maar je kunt uitein
delijk niet om duurzaam bouwen
heen."
meer bedrijven van eigenaar. Het aan
tal ondernemers in Nederland dat zijn
of haar bedrijf wil verkopen, neemt
volgens de Rabobank zelfs toe tot
15.000 per jaar. Dat blijkt althans uit
een onderzoek dat de bank door het
Nipo liet uitvoeren. Volgens het on
derzoek worden er steeds minder be
drijven binnen de familie verkocht.
Maar liefst 76.000 ondernemers zou
den binnen nu en vijfjaar hun onder
neming proberen over te dragen, zo'n
veertien procent van het totaal in ons
land. Niet meer dan 27 procent van
dat aantal verkopers wil het bedrijf
overdragen aan de familie.De rest laat
zich overnemen (door onder meer
management buy-ins en -outs) of ver
koopt aan derden. Websites als Be-
drijftekoop.nl spelen een belangrijke
rol in dit proces.
www. deondernemer. n'i bedrijventekoop
Ellemeet
Hogeweg 4
4323 TC Ellemeet
T0111 671735
F 0111 671897
info@acvastvanderslikke.nl
MPI Ivan:
fadMfr
taxaties aan- en verkoop huur en verhuur beheer
onteigeningen planschade bedrijfsverplaatsing
tevens uw partner in landelijk gelegen onroerend goedj
DeOndernemer.nl en Bedrijventekoop.nl, de grootste bedrijfs
overnamesite van Nederland, zijn een samenwerking aange
gaan. Een volledig overzicht met 1200 profielen van ondernemingen
die te koop worden aangeboden via Bedrijvenverkoop.nl is nu - uitge-
spitst naar branche en naar regio - te vinden op deOndernemer.nl. En
het regionale economische en ondernemersnieuws van deOnderne-
mer.nl valt ook te lezen op de site van deOndernemer.nl
