Museale slag om Arnhem: bij 1
1
Maandenlang is er
een verbale slag gele
verd om de plek waar
het Nationaal Histo
risch Museum in Arn
hem moet komen. Mi
nister Plasterk vindt
vestiging naast de his
torische John Frost
brug de beste plek.
Maar morgen kiest de
Tweede Kamer ver
moedelijk voor de lo
catie bij het Open
luchtmuseum..
k
■Mg
H Ui
WBZZtxs
Ander land, zelfde probleem
1
HIST0R^
8 Dinsdag 16 juni 2009
door joep Trommelen
Nationaal Historisch Museum
Arnhem
|||nVMk^3uBB55]
Openluchtmuseum NHM
et was de droom van SP-lei-
der jan Marijnissen in zijn
boekje 'Waar historie huis
houdt' (2005): een Nationaal
Historisch Museum (NHM)
als medicijn tegen het tekort
schietend geschiedenisonder
wijs in Nederland. Nederland was op zoek naar
zijn identiteit.
De moorden op Pim Fortuyn (2002) en Theo
van Gogh (2004) hadden het land in een heuse
identiteitscrisis gestort. Nederland koos 'de
grootste Nederlander aller tijden' (het werd Pim
Fortuyn), een boekenweek ging over de vader
landse geschiedenis, een canon met de vijftig be
langrijkste historische gebeurtenissen moest het
verwarde land houvast bieden. Dat ging al ge
paard met geruzie over wat en wie daar een
plaats in verdienden. Het Nationaal Historisch
Museum is eenzelfde lot beschoren.
Marijnissen weet, samen met Maxime Verha
gen, de Tweede Kamer enthousiast te krijgen
voor zijn idee en in 2006 valt het besluit: er
komt een NHM! De canon moet bij het inrich
ten van de exposities het uitgangspunt zijn. Het
kabinet wil er eenmalig 60 miljoen voor uittrek
ken en wil daarna ieder jaar 12 miljoen op de
museumrekening storten.
Zo'n museum wil iedere stad wel en ze staan
dus in de rij: Amsterdam, Den Haag, Arnhem,
Nijmegen, Almere, Utrecht. Inmiddels oud-di
recteur van het Arnhemse Openluchtmuseum
Jan Vaessen komt met een opvallend plan: een
combinatie met zijn Openluchtmuseum. De
twee musea kunnen elkaar in zijn ogen verster
ken.
Minister Ronald Plasterk kiest in juni 2007 vooi
dit museale huwelijk. Hij vindt het plan 'een
mooie combinatie'. Een museum in Arnhem
draagt bovendien bij aan de spreiding van voor
zieningen over heel het land die hij voorstaat.
Want niet alles hoort in de Randstad, vindt hei
kabinet.
Vanaf dat moment doet de politiek een stap te
rug; alles lijkt immers in kannen en kruiken. D
Raad van Toezicht van het nog te bouwen mu
seum benoemt Erik Schilp van het Enkhuizer
Zuiderzeemuseum en Valentijn Byvanck van
het Zeeuws Museum in Middelburg tot de direi
tie van het NHM.
Architecte Francine Houben ontwerpt intussei
Nagenoeg dezelfde commotie over de locatie en invulling van een
nationaal historisch museum speelt in Frankrijk. Evenals zijn voorgangers
(denk aan Centre Pompidou en de nationale bibliotheek vernoemd naar
Mitterand) wil president Nicolas Sarkozy een monumentaal gebouw
nalaten dat herinnert aan zijn leiderschap. In zijn nieuwjaarsboodschap van
dit jaar lanceerde hij een plan voor een groot Museum voor de
Geschiedenis, op een 'symbolische plek'. En sindsdien woedt er een
discussie over het hoe en waar van dit museum.
Frankrijk kent diverse musea die aan de historie zijn gewijd. Maar volgens
Sarkozy is er geen enkel museum dat de hele geschiedenis van het land
omspant. Bovendien zijn de bestaande musea hem te stoffig. Een uitspraak
die hem door de bestaande musea niet in dank is afgenomen.
Wat de vestigingsplaats betreft zijn er twee rivalen: het paleis van
Versailles en Hotel des Invalides in Parijs. Voor Versailles pleit dat het al
veel historie in huis heeft. Toch voelt Sarkozy meer voor Hotel des
Invalides. Het is centraal gelegen, werd onlangs voor 100 miljoen euro
opgeknapt en er is nog ruimte vrij. Bovendien is hier het praalgraf te
vinden van Napoleon, een leider met wie Sarkozy zich graag vergelijkt.
Jan Marijnissen (SP) stelt
voor dat Nederland een
Nationaal Historisch
Museum krijgt.
27 juni:
Kamermotie van
Jan Marijnissen en
Maxime Verhagen
(CDA) voor een
NHM krijgt een
meerderheid. Het
museum moet in
Den Haag komen.
9juni: -
Arnhem presen
teert een uitgewerkt
plan van Jan Vaessen
vooreen canontoren
tegenover het Open
luchtmuseum.
1 juli:
Tweede Kamer
accepteert
schoorvoetend
Plasterks keuze.
April:
Minister Plasterk vraagt
Arnhem, Amsterdam en
Den Haag een plan te maken.
29 juni:
Arnhem wint de strijd
om het museum.
AH lA NATIONAAL
i.h»»!';
Het 'bouwvolume' van een museum bij de John Frostbrug, ingetekend in het Arnhemse centrum.