Kwadendamme viert katholieke heder
Kater Kovu zwierf
weken ver van huis
Clara's Pad
even dicht
Jan de Nooijervof
B
De Sacramentsprocessie
door Kwadendamme trok
weer grote belangstelling.
Als toetje kregen de
kerkgangers de expositie
Van tupmusse tot sluier.
door Mieke van der Jagt
Dat alles in de hand van
god ligt, wisten we na
tuurlijk, maar zondag
moet onze lieve heer
toch extra zijn best hebben ge
daan. De hele ochtend en ver in
de middag was het vies weer,
maar op het moment dat de Sacra
mentsprocessie de Bonifatiuskerk
in Kwadendamme verliet, brak de
zon door. Met het mooiste weer
van de wereld ging een lange stoet
de pastoor met de de monstrans
vooraf Erachteraan kwam een
even lange stoet van kerkgangers.
Het was de tweede keer in deze
eeuw dat de Sacramentsprocessie
door Kwadendamme trok. Ergens
in de jaren vijftig van de vorige
eeuw ging de gewoonte verloren
in de maalstroom van individuali
sering, en ontkerkelijking. Vorig
jaar bleek het draagvlak voor de li-
tugische mijlpaal in het kerkelijk
jaar tot ver buiten de parochie
Kwadendamme te worden gedra
gen. Met de Sacramentsprocessie
toont de priester de parochianen
de geheiligde hostie, die in een
monstrans in de kerk wordt be
waard. De hostie is het lichaam
van Christus, dat eens per jaar bui
ten onder de mensen komt. De
geest, zo is de opvatting, verblijft
daar voortdurend.
De werkgroep in de Kwa-
dendamse kerk, die de
processie weer op de ka
lender heeft gezet, heeft bergen
moeten verzetten om de viering
weer even aantrekkelijk en inspire
rend te maken als vorig jaar. Toen
werd de eucharistieviering gehou
den in een boerenschuur, die nog
als schuilkerk heeft dienst gedaan
in de tijd dat katholicisme verbo
den was. De tocht ging toen langs
de polders en de Mariakapel. De
viering begon zondag in een tjok
volle kerk, waar Leo Grim, een
van de leden van de werkgroep,
ook een tentoonstelling heeft inge
richt. Van tupmusse naar sluier,
brengt de vele parochianen in
beeld, die aan het eind van de ne
gentiende en het begin van de
twintigste eeuw het klooster in
gingen. Ze zijn allemaal gefotogra
feerd voor- en nadat dat ze intra
den. Veel jonge vrouwen verruil
den de klederdracht voor een ha
bijt.
Voor de toeschouwer is de keuze
voor het kloosterleven soms moei
lijk te begrijpen, maar Leo Grim,
die de geschiedenis van Kwaden
damme minutieus in kaart brengt,
moet je er met de ogen van die
tijd naar kijken. „De katholieke
kerk, die voor de negentiende
eeuw verboden was, emancipeer
de, het rijke roomse leven was aan
gebroken. Maar voor de parochia
nen was rijkdom niet per definitie
weggelegd. Zij zagen in de congre
gaties waarin ze toetraden, een
mogelijkheid tot persoonlijke
emancipatie. Bijna zonder uitzon
dering kregen ze in het klooster
een opleiding. De nonnetjes wer
den vaak onderwijzeres of ver
pleegster. Een van hen, Philomena
Chamuleau, oftewel zuster Angela,
heeft de eerste katholieke school
in Finland opgericht. Ze sprak
Zweeds en Fins, en richtte ook
nog een kindertehuis op. Zuster
Angela is uiteindelijk Moeder
Overste van de Finse missie gewor
den."
T ongens hadden in feite dezelf-
I de drijfveer. Grim noemt het
I voorbeeld van Gilles Doene,
Zen zeer pientere jongen uit een
arm arbeidersgezin. „Hij was zo
goed op school dat de meester en
de pastoor bij een rijke boer een
beurs voor hem wisten los te pra
ten. Hij schopte het tot geleerde in
de klassieke talen, maar ontwikkel
de in Griekenland een grote be
langstelling voor archeologie. Gil
les Doene voelde zich uiteindelijk
beter thuis bij de Byzantijnse litur
gie in de Grieks katholieke kerk.
Daar werd hij benoemd tot Archi
mandriet, een hoge eretitel voor
een belangrijke monnik. Overal in
Nederland en ook in Kwadendam
me, leidde Gilles Doene prachtige
Byzantijnse missen."
Zo heeft Leo Grim bij elk paar fo
to's, voor en na de intreding, wel
een verhaal.
Van tupmusse tot sluier hangt tot
half september in de doopkapel
van de Bonifatiuskerk.
Gilles Doene schopte het tot Archimandriet in de Grieks katholieke kerk
Zuster Maria Fernandez zag veelbelovende loopbaan gebroken door aardbeving
Maria Depont kwam uit een gegoe
de familie. Ze was mooi en pienter
en mocht naar de kweekschool.
Met haar diploma op zak heeft ze
nog lesgegeven in Kwadendamme,
waar ze in 1889 geboren is. Op
haar dertigse trad ze toe tot de con
gregate van liefde van OLV Moe
der van Barmhartigheid. Ze werd
zuster Maria Fernandez en ging les
geven op een school in het Bra
bantse Made. De aarbeving die
daar in de jaren dertig gevoeld
werd, maakte een balk los, die zus
ter Maria Fernandez op haar
hoofd kreeg. Ze werd opgenomen
in een psychiatrische kliniek in
Rosmalen, waar ze in 1987 stierf
Philomena Chamuleau bouwde eigenhandig een katholieke missie in Finland op
Gilles Doene werd in 1926 in Kwa
dendamme geboren en trad op
jonge leeftijd toe in de priestercon
gregatie van Sint Joseph. In 1951
werd hij priester gewijd bij de con
gregatie Mill Hill in Londen. Doe
ne studeerde in Londen en Nijme
gen en doceerde klassieke talen
aan het Mill Hill College in Tilburg
en Goirle. Met een beurs om ar
cheologie te studeren trok hij naar
Griekenland, waar hij werd aange
sproken door de Byzantijnse litur
gie in de Grieks katholieke kerk.
Voor zijn werk in die kerk werd
hij benoemd tot Archimandriet.
Hij stierfin 2000 in Oosterbeek.
Philomena Chamuleau, in 1888 ge
boren in Kwadendamme. Net als
enkele van haar zusjes trad ze toe
tot de congregatie van de Zusters
van het Allerheiligst Hart van Je
zus. In 1922 kreeg de congregatie
het verzoek om de priesters bij te
staan die in Finland goede werken
deden. Ze leerde Zweeds en later
Fins en richtte al twee jaar na haar
aankomst de eerste katholieke
school en een internaat op. Toen
er behoefte bleek aan een kinderte
huis, stichtte ze ook dat. Van de
Finse missie werd zuster Angela,
zoals ze inmiddels heette, Moeder
Overste.
Red het Sprookjesbos en
win 7 x 700 Eftelingprijzen
Vind de Kroon terug in Nederland!
Verzamel t/m woensdag alle 12 letters en
ga naar www.efteling.com
Woning en meubelstoffeerder
langstraat 79 Arnemuiden, tel: 0118-602937
www.iandenooiiervol.nl
Wij hebben een grote
collectie meubelstoffen!
Ook kunt u bij ons terecht
voor de complete
stoffering van projecten.
Neem eens een kijkje in onze
showroom naar ons nieuwe
zonweringsdoek. Deze limited
editon is speciaal voor mensen
die van strak en design houden.
Nieuw bij ons in de collectie extra lange en brede
laminaat planken van Quick-step.
Nergens zo goedkoop!!
Wij leveren o.a. meubelen, marmoleum, design-klokken, tapijt, behang,
overgordijnen vitrages, binnen en buitenzonwering, vinyl, laminaat, etc.
DVD
SPAARZEGEL
'The Waterhorse'
www.pzc.nl/dvd
door Mieke van der Jagt
GOES - Vier weken heeft Martine
Ouwerkerk er voor nodig gehad
om vriendjes te worden met Ko
vu, de kat die achter haar huis in
de Rommerswalestraat in Goes op
dook. „Hij was van niemand en ik
kon aanvankelijk niet in zijn buurt
komen. Met eten en telkens een
stukje dichterbij te komen, lukte
het vrijdag om hem te pakken.; Bij
de Dierenambulance De Bevelan-
den hebben we zijn chip laten le
zen en hij bleek afkomstig uit
Nieuwegein. Nadat we contact
hadden gelegd met de eigenaars,
zijn die meteen middenin de
nacht het beestje komen halen. Ze
waren hem al vijf wekenkwijt."
Martine Ouwerkerk denkt dat het
altijd wel een raadsel zal blijven
hoe Kovu, een kater van het ras
mainecoon, in Goes terechtgeko
men is. „Zijn baasje logeerde bij
haar ouders in Tilburg, waar ze
hem even op het platje hebben ge
laten. Daar is hij afgesprongen en
misschien met iemand meegelift."
Alle moeite die ze gedaan heeft,
zag ze beloond met de blijdschap
van de baasjes en de kat bij het
nachtelijk weerzien.
„Fijn dat de Dierenambulance De
Bevelanden ons direct op het goe
de spoor kon zetten. Zo zie je
maar weer dat het chipsysteem
veel ellende voor mens en dier
kan voorkomen."
HEINKENSZAND - Vanwege de aan
leg van een tweede ontsluiting
voor Over de Dijk in Heinkens-
zand, is de kruising Guldenroede-
straat-Clara's Pad van 17 juni tot
en met 1 juli afgesloten voor het
verkeer. Ook vanaf de Drieweg is
het dan niet mogelijk Clara's Pad
op te rijden. Automobilisten wor
den omgeleid via de Postweg,
Oude Zandweg en de Stelleweg.
