i7 reizen
Le Marche is een regio in het
zuidoosten van Midden-Italië,
waar de paus het eeuwenlang
voor het zeggen had. Eelco van
der Linden reisde door de streek
van 'boeven, beulen en heksen'.
reizen@wegener.nl
024-3650360
Ancona
LE MARC HE
UMBRIË
Grottamare
Quinzano
AscoliPiceno
Rome
100km
Land van
bergen
en beulen
Er giert een koude wind
door de lege straten van
Quinzano. De berg Sibilli-
na heeft nog een grote
witte kruin. Het gure
weer past wel een beetje bij dit
zuidoostelijke deel van de Mid
den-Italiaanse regio Le Marche.
Het is een stuk Italië vol magie, ma
cabere geschiedenis en wrange reli
gieuze wapenfeiten, vertelt mijn
reisgenoot. „Heb je nooit gehoord
van de beulen uit Quinzano?"
Nee, nog nooit van gehoord.
Daarom zijn we nu hier, om de ge
schiedenis van Le Marche te erva
ren. Quinzano bereik je via een
tocht langs her en der door een go
denhand neergekwakte dorpjes,
op toppen van lieflijke heuvels. De
Adriatische Zee glinstert in de ver
te. Je slingert er naar toe via parel
tjes als San Vittoria in Matenano,
Offida, Castignano, Comunanza,
Sarnano, Force. Al die stadjes heb
ben gemeen dat ze werden gesticht
of bestuurd door de machtige Be-
nedictijnse kloosterorde van Farfa.
Prachtige Romaans-Gotische ker
ken en kloosters zijn hier nog de
getuigen van.
Zoals de op een rotspunt van tuf
steen balancerende Santa Maria
della Rocca, net buiten Offida. De
monniken van Farfa ontvluchtten
hun klooster bij Rome voor de isla
mitische Saracenen, die in die tijd
plundertochten organiseerden. De
monniken vestigden zich uiteinde
lijk in Le Marche. De Saracenen
werden op hun beurt doelwit van
de kruistochten, waarvan vele ver
trokken vanuit de havens van Le
Marche.
Deze grond is doordrenkt met mys
tiek, religie en bloed. Westwaarts,
boven het nog niet door toeristen
ontdekte Ascoli Piceno, met een
van de mooiste pleinen van Italië,
ligt de t.ioo meter hoge berg Ascen-
De bewoners van Quinzano kennen
de bloedige historie van hun stad.
De straatjes zijn in de loop der eeu
wen nauwelijks veranderd.
Quinzano
bereik je
via een
slinger-
tocht langs
dorpjes,
op toppen
van lieflij
ke heu
vels.
Le Marche en de meest zuidelij
ke provincie Ascoli Piceno zijn
te bereiken via de autostrada
A14, Bologna-Taranto. Een
sione (Hemelvaart). De berg is een
pelgrimsoo'rd, maar iedereen hier
ziet in de wonderlijk geplooide
aardlagen een gezicht van een lig
gend lijk. Verderop piekt de berg
Vettore, die de grens vormt met
Umbrië. Op de bergweiden rond
het heldere Pilatusmeer bloeit de
edelweiss en is het aangenaam
wandelen.
De legende is minder lieflijk. In
een grot zou het orakel Sibilla haar
toevlucht hebben genomen nadat
het Romeinse Rijk overging tot het
christendom. Haar faam leidde in
de loop der eeuwen tot een stroom
aan mysteries en mythes. Zo zou
den de boeken voor zwarte magie
in de naar haar genoemde bergke
ten hun kracht hebben ontvangen.
Strijd tussen goed en kwaad, maar
ook tussen voor- en tegenstanders
van de paus, was een constante in
deze streek. Vanaf de vijftiende
mooie tocht is vanuit Rome de
Via Salaria afrijden of vanuit Um
brië, via Spoleto en Norcia,
door de Sibillijnse bergen te
trekken. Sneller is vliegen op
Ancona of Pescara.
a www.le-marche.com (algeme
ne informatie over Le Marche)
www.umbriaonline.com (o.a.
info over Sibillijnse park)
www.lecaniette.it (Le Caniet-
te)
www.enit.it (Italiaans bureau
voor toerisme)
eeuw zou Le Marche definitief deel
uitmaken van de pauselijke staat.
Le Marche leverde een aantal be
langrijke pausen, zoals Sixtus V
(1585-1595), die van zijn streekgeno
ten gevreesde belastinginners
maakte. 'Beter een dode in huis,
clan een Marchigiano aan de deur',
is daarom nog steeds een gevleugel
de uitdrukking. De Marchigiani
werden ook voor andere dingen in
gezet. De paus had inquisiteurs
voor religieuze vergrijpen, maar
was ook wereldlijk heerser en alles
behalve zachtzinnig. Daar was ook
enige reden voor. De Sibillijnse ber
gen zaten vol met rovers. Reizen
over de Romeinse weg Via Salaria,
die aan de Adriatische kust eindigt,
was daarom een waagstuk. Tussen
het oude kuuroord Aquasanta San
ta en Ascoli Piceno staat een enor
me, holle eik, waarin de rover II Pa-
risani wachtte op zijn slachtoffers.
Criminelen die tegen de lamp lie
pen, keken al snel de beul van de
paus in de ogen. Die beul kwam
steevast uit Quinzano.
„De stad had een slechte naam,
veel geweld en veel misdaad. De
pausen hebben misschien juist
daarom hier gerekruteerd", zegt
Giovanni Morelli. De advocaat in
ruste is geboren in Quinzano en
brengt de zomer hier door. De beu
len kwamen volgens hem steeds
uit dezelfde familie, maar welke
blijft geheim. We moeten het doen
met de herinneringen van Mastro
Titta, de beul die 516 veroordeel
den naar de andere wereld hielp.
Dankzij zijn memoires weten we
dat hij bijl en galg veelvuldig han
teerde en dat hij graag, met hulp
van paarden, vierendeelde.
De zon doet de gedachten aan de
ze middeleeuwse gruwelen verdwij
nen. De glooiende heuvels worden
intens groen, de bakstenen stadjes
roodgele sterren. We slingeren tus
sen de uitgesleten kalkgronden, de
Calanchi, terug naar de kust, rich
ting Grottamare, de geboortegrond
van paus Sixtus V. Buiten het mo
numentale stadje Ripatransone
stoppen we bij het wijngoed Le Ca-
niette, producent van biologische
topwijnen. Het proeflokaal van het
eeuwenoude familiebedrijf is ge
vuld met strak Italiaans design. „Ik
wilde niets ouds meer. Soms voel
ik me een gevangene van ons verle
den", zegt eigenaar Giovanni Vag-
noni terwijl we op het terras genie
ten van een 'Rosso Bello'. „Ook dit
is Italië, moderniteit en vooruit
gang." We kijken uit over de wijn
gaard en de Adriatische Zee. Ach
ter ons wordt de zon opgeslokt
door de Sibillijnse bergen.
W Reageren?
redactie.reizen@wegener.nl
