reizen4
3.
Turbulentie
Onvoorstelbaar prutswerk
van een veel te oude piloot
en een'piloot zonder brevet
Kamperen in Amerika en Canada, maar
dan zonder gesjouw met je eigen spullen.
Arjan Leenhouts logeerde in houten
huizen en hutten van Kampgrounds of
America (KOA).
Zaterdag 6 juni 2009
reizen@wegener.nl
024-3650360
fö
O
m
73
73
CD
O
Rio de Janeiro - Parijs, een half jaar geleden. Na een
paar uur begint het vliegtuig een beetje te hobbelen.
Fasten seatbelt lichtjes gaan aan. De eerste heftige
klap komt totaal onverwacht. Vervolgens zitten we een uur
lang in een op hol geslagen blender. Vanuit de maag komt
de angst langzaam op. Vanuit het hoofd probeer je die te on
derdrukken. Vooral met het argument dat moderne vliegtui
gen echt heel veel aankunnen. Daar zijn ze op gebouwd.
Maar plotseling zit ik in een vreselijke film. Ik zie een groot
buitenshot. Ons nietige aluminium sigarenkokertje wordt in
pikzwarte onweerswolken heen en weer geslagen als een
tennisbal op Wimbledon. Van binnen zie je nog een stevige,
imposante vliegmachine. Van buiten een onbeduidend nie
tig splintertje dat absoluut geen partij is voor de elementen.
In mijn hoofd volgt dan een close up van een haarscheurtje
dat langzaam groter wordt. Dit afgewisseld met beelden uit
de cockpit, waar piloten in paniek aan de stuurknuppels
hangen. Ik voel het zweet onder de oksels. Ondertussen kijk
ik zelfverzekerd om me heen. Niets aan de hand mensen.
Ik moet er de afgelopen dagen steeds aan denken. Aan wat
er gebeurde met die Airbus van Air France. Omdat het niet
een onverantwoorde landingspoging in slecht weer was of
een storm bij de start in het hooggebergte. Nee, gewoon een
turbulente "onweersbui. Zo'n ding waar elk vliegtuig toch te
gen kon? Piloten die de ramp toelichten, vertellen dat de rou
te over de Atlantische oceaan wordt gezien als zeer
gevaarlijk. Verder begrijp ik dat de communicatie
vanuit een vliegtuig boven zee nog steeds gebeurt
met een krakende kortegolfzender. Passagiers kun
nen via een satelliettelefoon storingsvrij de hele we
reld over bellen vanuit hun vliegtuigstoel, maar de
piloten moeten zich melden via hun 'bakkie'.
Onbegrijpelijk. Hoe bepaalt dat prachtige flight
tracking system aan boord trouwens de positie van
het vliegtuig? Natte vingerwerk? Dat gaat toch met
GPS, net als de TomTorn, mag ik aannemen. En dat gevaarlij
ke tropische onweer dan. Bij mij op de computer thuis zie je
het binnen een seconde op de weerradar. Je mag toch ho
pen dat de luchtvaartindustrie veel verfijndere systemen
heeft. Maar dit blijkt allemaal dus niet het geval. Ik kan dat
bijna niet geloven.
Het is morgen precies twintig jaar geleden dat zich een ande
re ramp voltrok. Een crash die mij altijd is bijgebleven. Ik
was voor het eerst met veel plezier in Suriname geweest.
Het was in de tijd van Desi Bouterse en de krankzinnige in
flatie. We logeerden bijna voor niks in het prachtige Torari-
ca hotel. Aan het ontbijt trof ik elke ochtend dezelfde perso
nen. Altijd zat Will Rogers met zijn co-piloot aan het tafeltje
tegen de muur. Net klaar met hun vlucht uit Miami. Ik zat
graag naast ze. We kletsten regelmatig wat over vliegtuigen,
Amsterdam en Surinaamse politiek. Rogers was een gepen
sioneerde Amerikaanse piloot, tijdelijk in dienst van de Suri
naamse Luchtvaart Maatschappij. Aardig man, beetje dik.
En nogal oud, leek mij. Een vriendelijke opa, die goed kon
vertellen. Wanneer het ontbijt gedaan was, gaf Rogers altijd
hetzelfde teken voor vertrek. 'That's it, I'm done', zei hij
dan. De heren stonden op, pakten hun pilotenkoffers en ver
dwenen naar de kamer.
Ruim een jaar later, op 7 juni 1989, kwam het ongeluk met
de DC 8 van de SLM als een mokerslag. De totaal mislukte
landing op het vliegveld Zanderij kostte 176 mensen het le
ven. Het vliegtuig was vlak voor de baan in de jungle terecht
gekomen en uit elkaar gespat. Slecht zicht, was de eerste uit
leg. Maar al snel bleek de belangrijkste oorzaak te liggen in
het onvoorstelbare prutswerk van de piloten. De een had
niet eens een vliegbrevet en de ander was veel te oud. Twee
Amerikanen. Ik wist het uiteraard meteen. Captain Rogers
en zijn maat. Dus toch. Nog steeds zie ik hem zitten in het
ontbijtzaaltje van hotel Torarica. Opa Rogers. Aardige man,
stomme fout. Een paar weken later las ik het transcript van
de gesprekken met de cockpit. De laatste woorden van Will
Rogers stonden er ook in. Het moet een seconde voor de
crash zijn geweest. Het was afgelopen, er zou geen ontbijt
meer volgen in het mooie hotel. De captain besloot zijn le
ven met de woorden die mij altijd bij zullen blijven. Na het
ontbijt had ik ze vaak gehoord. Met een klein verschil. Het
was nu tijd om definitief te gaan: 'That's it, I'm dead'.
Volgende week moet ik de 'Grote Plas' weer over. Minder
zelfverzekerd dan ooit.
CANADA
MAINE
Kamperen
NEW YORK
MASSACHUSETTS
0 Boston
CONNECTICUT
1 New York
NEW jERSEY
VERENIGDE
STATEN
MAINE
Bar Harbor
'Acadia
Nations] Park
MASSACHUSETTS Boston
T
Plymouth
Middleboro
Provincetown
CONNECTICUT
RHODE ISLAND
Mystic*
Misquamicut
New York
Wi
1 e hebben er zin
in, lekker met on
ze slee door
Noord-Amerika
cruisen, van cam
ping naar camping, over highways
en byways. Met beurtelings een
ouwe meezinger van Jim Croce in
de cd-gleuf en een zoethoudertje
voor de kids op de achterbank.
Vooruit maar, onze American
dream kan toch al niet meer stuk.
'Mam, mag ik boven liggen?' Het
mag. Morgen je broertje, om en
om. Moe van tijdsverschil en de
reis laten de kinderen de
marshmallows aan hun leeftijdge
nootjes rondom het kampvuur op
de KOA-camping Mystic in Con
necticut. We zijn in de lodge aange
komen, een klassiek maar gloed
nieuw blokhuis met twee kamers
en een badkamer, dat nog naar de
naaldbomen ruikt waarvan het is
gemaakt en waar de Amerikaanse
pioniersgeest vanaf straalt.
Er staan er nog negentien op deze
kleinschalige camping, allemaal op
zeer ruime percelen: de voormalige
appel-, peren- en perzikboomgaar
den van een boerderij die al be
stond toen New-England nog een
kolonie was. Als we zonder kinde
ren schommelend op de veranda
de dag evalueren, horen we door
het bos nog vaag de drukke snel
weg, maar eenmaal binnen in de
warmte zijn we hermetisch afgeslo
ten van de wereld met kredietzor-
gen en ontevredenheid.
De rustieke eenvoud van de lodge
is misleidend. Er is alles wat we no
dig hebben: zitje met televisie en
slaapbank; keuken met koelkast,
magnetron, broodrooster, koffiezet
apparaat en vierpitsgasstel; houten
eethoek met kinderstoel; badka
mer met douche en toilet en ach
terin een aparte ouderslaapkamer.
De KOA-camping in Bar Harbor.
