Maintenance: het beste is niet goed genoeg
Wisseling van de wacht
maintenance
Rob Franken (links) en Harry Koopman. De wereld ligt open voor Maintenance Valley. Foto: Kees Bennema
Maintenance Valley in Zuid
west Nederland wordt een
gigantisch succes. "We streven
naar iets wat in de wereld zijn
weerga niet kent", is Rob Fran
ken, scheidend voorzitter van
Maintenance Education Consor
tium, de onderwijstak van World
Class Maintenance, van mening.
Zuidwest Nederland wordt we
reldwijd het centrum van mainte
nance. Onderhoud van niet alleen
vliegtuigen, maar van alles op het
gebied van infra, scheepsbouw,
energie, procesindustrie, kortom
van alles. "En wij gaan ervoor zor
gen dat al die mensen die zich in
de hele wereld bezig houden met
maintenance hier de meest perfec
te opleiding krijgen", vult Harry
Koopman, Franken's opvolger,
aan.
door Ron Gregoor
ETTEN- LEUR - Aan de ene kant is
het verhaal over maintenance nogal
ingewikkeld. Maintenance betekent
onderhoud. In Zuidwest Nederland
kreeg maintenance ineens een gewel
dige boost doordat Woensdrecht
werd aangewezen als de thuishaven
voor het onderhoud van de JSF, het
nieuwe gevechtsvliegtuig van de
luchtmacht. Alle militaire vliegtuigen
zullen daar hun onderhoudsbeurten
krijgen. "Maar maintenance is natuur
lijk veel meer", zegt Franken. "Zeker
in de regio Zuidwest Nederland. De
ze regio. West- Brabant en Zeeland,
is bij uitstek het gebied waar allerlei
activiteiten zijn: belangrijk transport
land, aan zee, tussen de twee grote ha
vengebieden in, met veel procesindus
trie. Een gigantische hoeveelheid be
drijvigheid, waarbij maintenance een
grote rol speelt. Je hebt hier te maken
met onderhoud maritiem, van sche
pen dus. Vlissingen zou daar het cen
trum van kunnen zijn. We hebben te
maken met onderhoud op het gebied
van procesindustrie, Moerdijk en Ter-
neuzen. Alles op het gebied van de in
fra. En natuurlijk gebeurt er het nodi
ge op het gebied van energie. Vooral
Zeeland wil zich daarmee profileren.
Logisch, het ligt aan zee, heeft grote
vlakten, geschikt voor windenergie
en is al in het bezit van een kerncen
trale. Er liggen volop kansen hier. Óp
alle gebied. We gaan met zijn allen
Maintenance Valley tot een wereld
succes maken. Met andere woorden:
Zuidwest Nederland, met straks onge
twijfeld een stuk van Vlaanderen,
wordt hèt centrum van maintenance
in de wereld."
Is deze economische crisis geen slechte tijd
om zoiets op te zetten?
Nee dus. Juist niet. Koopman: "Het
bedrijfsleven gaat nu geen nieuwe in
vesteringen voor zich uitschuiven.
Daardoor komt meteen het onder-
houdsvraagstuk centraal te staan om
de bestaande kapitaalgoederen langer
en betrouwbaar te blijven gebruiken.
Grote kansen dus voor extra onder
houd."
Kans
Zuidwest Nederland zet in op de ont
wikkeling van maintenance in de
breedste zin van het woord. Want
maintenance, dat is dè kans voor de
regio om economisch in de hele we
reld mee te tellen.
Franken, in het dagelijks leven be
stuursvoorzitter van ROC West- Bra
bant, en Koopman, tot voor kort be
stuursvoorzitter van Avans Hoge
school, zijn onderwijsmensen. Aan
hen en hun collega's van andere instel
lingen voor beroepsonderwijs de taak
om het maintenance- onderwijs op
poten te zetten.
Op het gebied van maintenance on
derwijs moet Zuidwest Nederland de
plek worden waar ze uit de hele we
reld naar toe komen. In eerste instan
tie natuurlijk bedoeld voor de eigen
mensen in de regio. Daar hebben
ROC's, hogescholen en een kennisin
stelling elkaar gevonden. Als het aan
hen ligt, wordt hun samenwerkings
verband de grootste, nee de enige
waar op het gebied van onderwijs, on
derzoek en ontwikkeling van mainte
nance producten en diensten de
know how vandaan komt. Onderwijs
van wereldklasse. World Class Mainte
nance is de verzamelnaam van alle ac
tiviteiten die moeten leiden tot-Main-
tenance Valley. De link tussen Woens
drecht en de JSF is de aanleiding ge
weest tot het idee. De Nota Pieken in
de Delta van het ministerie van Eco
nomische Zaken pikte hier op aan en
in korte tijd kwamen er veel initiatie
ven om Maintenance Valley van de
grond te tillen. Binnen World Class
Maintenance heb je een aantal 'tak
ken'. World Class Maintenance Con
sortium, dat zich toelegt op de innova
tie van de bedrijfstak, het Maintenan
ce Competence Center, dat zorg
draagt voor de kennisdeling en Main
tenance Education Consortium, dat
het onderwijs op poten moet zetten.
Allemaal onderdelen die direct met
goed onderwijs te maken hebben.
Grote hoogten
Daarom is het ook zo belangrijk dat
er een goed, nee beter een perfecte
opleiding komt voor iedereen die in
de branche werkzaam is. Het onder
wijs moet naar grote hoogten getild
worden, vinden Franken en Koop
man. Het Maintenance Education
Consortium ontwikkelt een Topinsti
tuut voor Maintenance naar analogie
van het Topcentrum voor Logistiek.
In die visie ontstaat er een volledig on-
derwijsbouwwerk met beroepsonder
wijs (VMBO, MBO, HBO), een
team van lectoren op onderscheiden
disciplines en een bijzondere leer
stoel. De lectoren vormen dan de ver
bindende schakel tussen het niveau
van de wetenschap en de vertaling
naar onderwijsprogramma's MBO en
HBO. "Het gaat erom dat op alle ni
veaus de mensen een perfecte oplei
ding kunnen krijgen. Het beste is niet
goed genoeg", zegt Koopman. "Als
we voor een bepaalde studierichting
de beste docent uit India of uit China
moeten halen, dan doen we dat."
De Stichting Maintenance Education
Consortium is een samenwerking van
twee hogescholen, vijf ROC's en het
kenniscentrum Kenteq met als geza
menlijk doel: professionalisering, pro
motie en samenhang van "maintenan
ce" opleidingen. Het consortium
vormt één loketfunctie voor het be
drijfsleven en overheid. Door het rea
liseren van kennismanagement tussen
het bedrijfsleven enerzijds en het on
derwijs anderzijds wordt een goede
vertaalslag van de kwantitatieve en
kwalitatieve arbeidsmarktbehoefte ge
waarborgd. In de praktijk gaat het om
opleidingen op vmbo- en mbo-,
maar ook hbo- niveau. In de afgelo
pen drie jaar is er al veel bereikt, ze
ker op het gebied van samenwerking
en nieuwe, doelgerichte opleidingen
binnen zowel mbo als hbo. Koop
man: "De volgende stap is het instel
len van lectoraten die te maken heb
ben met de maintenance systematiek.
Onderwijs, van praktijkgerichte be
roepsopleidingen tot bachelor en mas
ter opleidingen, daar zijn we mee be
zig. Zo wordt bijvoorbeeld een lecto
raat voor maintenance opleidingen in
gericht voor de ontwikkelingen in
het vakgebied en het maken van de
vertaalslag van wetenschappelijk ont
wikkelde kennis naar toepassingsge
richte kennis in het hoger en middel
baar beroepsonderwijs. Franken: "We
moeten niet vergeten dat 70 procent
van de beroepsbevolking komt uit
het vmbo, mbo en hbo. Dat zijn de
beroepstaken die langskomen op
World Class Maintenance."
Naast het MEC is binnen het project
Maintenance ook het WCMC, dat
zich bezig houdt met innovatie re
search, actief. Op een wetenschappe
lijke manier wordt samen met bedrij
ven gekeken naar nieuwe ontwikke
lingen. Slimmer, goedkoper en meer
produceren, duurzame werkgelegen
heid creëren zijn hier de sleutelwoor
den. Daarnaast zal binnen maintenan
ce een keten van activiteiten geregis
seerd moeten worden.
Vlaanderen
Het Maintenance Competence Cen
ter brengt bedrijven bij elkaar die wil
len investeren in samenwerking op
het gebied van Maintenance. Door
de uitwisseling van ideeën komen ge
zamenlijke knelpunten maar vooral
ook gezamenlijke kansen aan het
licht. Het resultaat? Nieuwe business,
Na drie jaar wordt Rob Franken als
voorzitter van het Maintenance Edu
cation Consortium 'in oprichting' op
gevolgd door Harry Koopman. Fran
ken blijft wel lid van het bestuur.
Was Franken de bouwpastoor van de
parochie, die thans Maintenance Edu
cation Consortium heet, Koopman
moet de parochianen tot grote daden
aanzetten. "In de afgelopen drie jaar
is de organisatie opgezet", legt Fran
ken uit. "Organisatorisch klopt alles,
we hebben inhoudelijk het onderwijs
gefocust op nieuwe digitale leermid
delen. Ook anderszins, bijvoorbeeld
op het gebied van onderzoek, zijn we
succesvol. Lockheed bijvoorbeeld
heeft een concept op het gebied van
onderhoud ontwikkeld, maar kan dat
niet doorontwikkelen. Wij kunnen
dat wel en hebben de opdracht dat te
kostenbesparing voor de deelnemen
de bedrijven, meer werkgelegenheid
én meer instroom voor onderhouds
personeel, kortom een betere concur
rentiepositie voor bedrijven. Al meer
dan 200 bedrijven hebben zich aange
sloten. Tot nu toe beperkt World
Class Maintenance zich tot ons eigen
land. "Maar we wonen nu eenmaal in
een delta, waarbij ook grote delen
van België van groot belang zijn. Ant
werpen heeft een gigantisch industrie
gebied, Gent heeft een goede universi
teit, er zijn al samenwerkingsverban
den in Zeeland en Brabant met de
Belgen. Het zal niet lang duren voor
dat ook de Vlamingen zich aansluiten
bij World Class Maintenance."
En dan heb je een heel groot blok.
Maintenance Valley is dan geen gigan
tisch onderhoudcomplex ergens in de
VS, maar de meest spraakmakende
maintenance verzameling in de Delta
van West- Europa. Van Tilburg via
Rotterdam en Terneuzen tot aan Ant
werpen en Gent.
gaan doen." Met de wisseling van de
voorzitter wordt formeel een periode
van ontwikkeling afgesloten. De
hoogste functie binnen de organisatie
gaat over van ROC naar Hoge
school. "We hebben onlangs een full
time directeur voor het MEC be
noemd. Dat is Emmy Bakker, voor
malig directeur van het Markiezaat
College, een instelling van het ROC.
Het is dus logisch dat een vertegen
woordiger van het hbo dan de hoog
ste functie in het bestuur zou krijgen.
Voor het broodnodige evenwicht."
Het Maintenance Education Consor
tium wordt gevormd door Avans Ho
geschool, Hogeschool Zeeland,
ROC West-Brabant, ROC Tilburg,
ROC Zeeland, ROC Westerschelde,
ROC Zadkine in Rotterdam en Ken
niscentrum Kentëq.
