De stem van één miljoen jonge boeren
Him europa
Voorbij de mismoedige con
tainerlandschappen van de
Antwerpse haven, achter het groe
zelige grondgebied van Doel,
doemt plots de luisterrijke polder
van Nieuw-Namen op. Het Ne
derlandse dorpje klampt zich
krampachtig vast aan de grens.
En dat is te merken ook. De hui
zen zijn er Belgischer dan meer
landinwaarts Zeeland in. En die
tongval van de Nieuw-Namers?
Die heeft toch wel erg veel weg
van het Vlaams. Hier, in deze
tweeslachtige streek, boert Joris
Baecke.
door Dennis Rijsbergen
NIEUW-NAMEN - Deze dertiger
vertegenwoordigt sinds kort ruim een
miljoen jonge Europese boeren als
voorzitter van CEJA. Voor het eerst
in veertig jaar is het een Nederlander
die deze Europese functie bekleed. In
Zeeland zijn ze trots op hem. Zelf
blijft hij nuchter: "Het is geen sport
prestatie."
Het is vroeg in de ochtend, want een
interview in het middaguur zou zijn
werkdag op het land maar in de war
schoppen. Baecke staat al bij de deur
te wachten. Hij is net terug uit Italië.
Een congres had hij daar. Sinds 2004
is de Zeeuw dagelijks bestuurder voor
akkerbouw en internationale zaken
bij het Nederlands Agrarisch Jonge
ren Kontakt (NAJK). Hij is er ook.vi-
ce-voorzitter. "Het reizen ben ik wel
gewend", zegt hij terwijl hij aan de
keukentafel gaat zitten en een kop
koffie inschenkt. "Ik ben binnen de
Nederlandse organisatie verantwoor
delijk voor internationale zaken, dus
ik bezoek congressen in het buiten
land. Eigenlijk ga ik er nu qua reistijd
opvooruit, want het hoofdkantoor
van het NAJK in Utrecht is vanaf hier
verder weg dan CEJA in Brussel."
Enkele weken geleden koos CEJA
(Conseil Europeen desjeunes Agricul-
teurs) een nieuwe voorzitter voor een
termijn van twee jaar. Baecke kreeg
de post en daarmee is hij de eerste Ne
derlander in veertig jaar.
CEJA is als koepel van boeren- en
landbouworganisaties in de EU een
belangrijke speler in Brussel. "We ver
tegenwoordigen 27 organisaties en
ruim één miljoen jonge agrariërs",
zegt Baecke. "We behartigen de be
langen van boeren in spe die nog op
school zitten, boeren die bezig zijn
een bedrijf over te nemen of op te zet
ten en boeren die net een bedrijf zijn
begonnen of hebben overgenomen.
Als hoofdtaak hebben we de belangen
behartiging bij het vaststellen en bij
sturen van het gemeenschappelijk
landbouwbeleid en het gemeenschap
pelijk budget voor dat beleid."
Landbouwbeleid
l*>e Nederlander kan wat dat betreft
volop aan de bak. In 2013 begint een
nieuwe termijn voor het gemeen
schappelijk landbouwbeleid. Voor die
tijdVnoet een nieuw budget zijn vrij
gemaakt en het beleid worden vastge
steld. In september komt de Europese
Commissie met een eerste aanzet.
"We merken dat van verschillende
kanten kritisch naaf het landbouwbud
get wordt gekeken. Voor een deel is
commentaar op dat enorme budget te
recht, maar voor het grootste deel on
terecht", stelt Baecke. "Er gaat inder
daad veertig procent van de Europese
begroting naar de landbouw. Dat lijkt
gigantisch, maar landbouw is nu een
maal één van de weinige sectoren dat
Europa gezamenlijk doet. Zouden we
een gezamenlijke Europese defensie
hebben of een gemeenschappelijke ge
zondheidszorg dan zou het landbouw
budget maar een peulenschilletje zijn
van de totale begroting."
CEJA lobbyt in Brussel voor de jonge
boeren. Baecke hoopt dat de Europe
se ministers van Financiën bij de vast
stelling van het budget de hand niet
te veel op de knip houden. Want een
ding weet Baecke wel: "Wie zich in
de landbouwpolitiek verdiept, ziet
hoe snel je een beslissing in Brussel in
Nieuw-Namen voelt, of wat dat aan
gaat in Groningen. Ik hoop dan ook
dat de ministers voorbij de economi
sche crisis kunnen kijken en het be
lang inzien van een stevig Europees
budget. De EU-landen hebben al aan
gegeven dat ze het protectionisme op
geven, maar dat begint al bij een fat
soenlijke financiële bijdrage aan Euro
pa."
Partij van belang
Baecke zal in de discussie dan ook
een stevig woordje meespreken. En
CEJA is een partij om rekening mee
te houden, weten ze ook in Brussel.
"Elke keer als er een dossier speelt
waarbij maatschappelijke, agrarische
standpunten gepolst worden, worden
wij uitgenodigd. Brussel vindt het be
langrijk om de ideeën van de jonge
generatie te horen."
Als CEJA-voorzitter wil Baecke ook
meer begrip bij de consument kwe
ken voor de Europese boer. In zijn
ogen liggen producten van enorm-
goede kwaliteit voor te lage prijzen in
de schappen van de supermarkten.
"Boeren in de EU moeten volgens de
hoogste nonnen op het gebied van
kwaliteit en milieu produceren. Dat
gaat veel verder dan de gemiddelde
consument weet.
Elke handeling die wij als boer ver
richten op het land of in het bedrijf
moet geregistreerd worden. Er zijn
uitgebreide procedures en protocol
len voor de teelt, de oogst, de opslag
en de schoonmaak. Van het begin
van het proces tot het eind staat alles
beschreven en kun je alle informatie
tussentijds opzoeken, zodat het proces
volkomen transparant is. Als je moet
produceren volgens zulke hoge kwali
teitseisen en je ziet wat het kost om
eten uiteindelijk in de supermarkt te
krijgen, dan is het voedsel weliswaar
veilig en gezond maar in verhouding
enorm goedkoop."
De zon beschijnt inmiddels de vrucht
bare landerijen. Wattenwolken met
plukken grijs in een staalblauwe he
mel vormen met de strakke bomen
rijen een schilderwaardig landschap.
Baecke kijkt naar buiten, het land
trekt aan hem. Hij is klaar aan de keu
kentafel. Het liefst banjert hij over de
akkers, bekijkt hij zijn gewassen. Ja,
hij is een voorbeeld van de huidige ge
neratie van jonge Nederlandse boe
ren, knikt hij. Niet de boer waar klak
keloos vanuit werd gegaan dat hij het
familiebedrijf over zou nemen. Niet
de boer die tegen wil en dank dag na
dag de grond bewerkt terwijl hij ei
genlijk had willen studeren. Niet de
boer die droomt van een andere car
rière.
"De wereld voor de huidige generatie
ligt open. Je volgt niet per definitie je
ouders op in het boerenbedrijf. Je
bent vrij in je keuze. En dus zie je dat
jonge boeren tegenwoordig bewust
de keuze maken voor het boerenle
ven. Ze doen dat vanuit de overtui
ging dat het een prachtig beroep is.
En ze beseffen heel goed dat je als
boer niet even snel je salaris bij elkaar
sprokkelt, maar dat het hard werken
is met de nodige financiële risico's.
Maar ja, daar krijg je wel iets moois
voor terug: de mooiste baan ter we
reld."
Combineren
Is dat mooie maar drukke boerenbe
staan wel te combineren met het be
stuurlijke werk voor CEJA? "Geen
probleem", meent Baecke. "Door in
ternet en mobiel bellen kun je tegen
woordig zo veel onderweg doen. En
ik ben nooit een hele week weg,
hooguit een paar dagen. Eigenlijk doe
ik twee dingen die ik fantastisch
vind", concludeert hij. "Ik vertegen
woordig mijn collega's en ik kom
veel mensen tegen uit andere landen.
Het mooie is, of ze nu uit Finland,
Griekenland, Schotland of Slovenië
komen, we hebben allemaal een ge
meenschappelijke basis, het boer-zijn.
En dat overstijgt alle cultuurverschil
len en taalbarrières. En naast CEJA
heb ik het eigen bedrijf en zie ik de
gewassen groeien. Dit is een fantas
tische periode. Alles komt op. Dat is
het spannende, je stopt iets in de
grond en... Eigenlijk speel je met de
elementen. Maar soms spelen de ele
menten met ons. Elk jaar weer, maar
elk jaar anders."
Of het CEJ A-voorzitterschap een op
stap is naar iets ambitieuzers? Zien we
de jonge Nieuw-Namer ooit nog
eens terug als landbouwminister bij
voorbeeld? Baecke haalt de schouders
op. "Daar ben ik helemaal niet mee
bezig."
Dan, na een korte stilte: "Alleen als
het te combineren is met dit", en hij
wijst naar het Zeeuwse platteland dat
in het kader van het raam als een schil
derij aan de muur lijkt te hangen. "An
ders niet."
Foto: Denvon Media
oris Baecke is de eerste Nederlandse voorzitter in veertig jaar van de Europese boerenorganisatie CEJA,