UJERKQn^rl
Metamorfose in zorgcentra
Woensdag 27 mei 2009 1 5
Er komen steeds meer ouderen. En zij
worden ook nog eens steeds ouder.
Dubbele vergrijzing dus. Dat vraagt
om meer en langere zorg. Daarbij is
het type oudere ook aan het verande
ren: consumenten hebben in de afge
lopen twee decennia geleerd om mon
diger en kritischer te zijn. Niet alleen
vanuit de overheid, die ons overspoelt
met voorlichting op allerlei gebied,
maar ook door het onderwijs dat we
genieten.
De toekomstige 65 plusser is hoger
opgeleid dan zijn of haar ouders en
dat betaalt zich terug in de wensen en
eisen die de aanstaande ouderen neer
leggen bij zorgverleners. Zorginstellin
gen spelen daar op in. Ze moeten
wel. De druk op kwaliteit wordt hoger
en de concurrentie groter.
Huiselijk
Waar is de omslag aan te herkennen?
Deze vraag krijgt dr. Joost Naafs, direc
teur van ViaZorg, adviesbureau voor
arbeid, personeel en organisatie in
Zorg en Welzijn, voorgelegd: "Je ziet
dat zorgcentra zich anders in de
markt zetten dan voorheen. Eigenlijk
zou je een vijf jaar oude website van
zo'n instelling moeten kunnen vergelij
ken met de huidige site. Totaal ver
schillend, want zorgcentra werken nu
bijvoorbeeld veel meer aan communi
catie en pr. Dat komt omdat hun visie
is verschoven van aanbodgericht naar
scü--
Het beeld van een kolossaal, somber gebouw waarin oude en zie
ke mensen zitten te wachten op eten en bezoek, lijkt ver achter
ons. Zorgcentra. Ze zijn er nog steeds en harder nodig dan ooit,
gezien de toenemende vergrijzing. Vele hebben echter een ware
metamorfose ondergaan.
door Joyce Muilenburg
vraaggestuurd."
„Dat is zichtbaar op uitvoerend vlak.
Zag je voorheen één groot gebouw,
waar alle zorg geboden werd; nu zie
je steeds meer vormen van kleinscha
lig wonen. Groepen van 16 tot 18
cliënten in een zo huiselijk mogelijke
setting bijeen. Ze worden gestimu
leerd om zo veel mogelijk zelf te
doen in de dagelijkse activiteiten, zo
als huishouden en koken. Voor allen
een omslag, dus ook voor het perso
neel. Voorheen was men voornamelijk
bezig met het verzorgen van de
cliënt, nu gaat het net zo veel om be
geleiden en motiveren. Een andere
werkwijze, die om behoorlijk wat om
scholing vraagt."
Met het kleinschalig wonen doelt
Naafs vooral op cliënten met demen
tie. Momenteel zijn er enkele onder
zoeken gaande naar de resultaten en
er mag een voorzichtige conclusie
worden getrokken dat er een hogere
mate van welbevinden bij deze cliën
ten is, in vergelijking met de zorgme-
thode van vijf jaar geleden. „Er kun
nen misschien nog geen definitieve
uitspraken over worden gedaan, maar
ik ga er zeker van uit dat deze metho
de een verbetering is", aldus Naafs.
Fitness
Nog een zichtbare verandering binnen
de zorgcentra, is de invulling van voor
zieningen. Naafs: „Kwam je tien jaar
geleden in een zorgcentrum terecht,
dan kreeg je een standaard pakket aan
voorzieningen aangeboden. Dat was
niet ongewoon. Nu, door de mondig
heid en kritische blik op kwaliteit van
de consument, richten organisaties
zich op de behoefte- en vraag van de
cliënt zelf."
Flinke aanpassingen in het voorzienin
genpakket is te zien in de richting van
ontspanning, sport en weiness. Zo
hebben moderne zorgcentra facilitei
ten als: interne fitnessruimte, zonne
bank, schoonheidssalon, kapper, pedi
cure en fysiotherapiepraktijk. Er zijn
zelfs centra die beschikken over een
supermarkt, brasserie, grand café, bi
bliotheek en internetcafé.
„Instellingen proberen zich hiermee te
onderscheiden in hun productenaan-
bod" legt Naafs uit. „De ene organisa
tie investeert in sport en beweging en
richt prachtige fitnesszalen in, inclu
sief groepslessen en professionele
sportinstructeurs; een ander inves
teert in cultuur en weet bekende ar
tiesten binnen te halen voor concer
ten. Wibi Soerjadi of Willeke Alberti
op laten treden, dat was vroeger toch
ondenkbaar?"
Een blik op de websites van enkele
zorginstellingen leert dat het aanbod
inderdaad reusachtig is: muziek- en
danslessen, bakmiddagen, filmavon
den, koffieconcerten, klassieke luister
middagen, modeshows en voorlees-
clubs. Het kan allemaal. En dat, bin
nen het eigen centrum.
Basisnorm
Kritische cliënten enerzijds, toenemen
de zorg anderzijds. Een ontwikkeling,
waarbij volgens Naafs steeds oog
moet zijn voor de basisnorm: het leve
ren van verantwoorde zorg. „Er gaat
veel goed in de Nederlandse gezond
heidszorg. Het is een dynamische sec
tor, met veel mogelijkheden en werk
gelegenheid. Het is ook een sector
waar voortdurend scherp toezicht op
is. En dat is maar goed ook, want hoe
mondig cliënten ook mogen zijn, zij
zitten wel in een afhankelijke positie."
Investeren in fitnesszalen of beken
de artiesten binnenhalen was nog
niet zo lang geleden ondenkbaar in
een zorginstelling.
