Opleiding op maat
lorg op maal
'Sor!
Woensdag 27 mei 2009 1 1
Ooit leidden zorginstellingen in Nederland hun eigen mensen op, regel
recht op de werkvloer, door middel van zogenoemde in-service oplei
dingen. Die tijden zijn voorbij. De ROC's hebben die opleidingstaak
overgenomen. Succesvol opleiden vraagt om een goede afstemming
met het werkveld. Daar steekt ROC Zeeland dan ook veel energie in.
Annemiek Verhage en Dick Hoogstrate, respectievelijk directeur van de
clusters Zorg en Welzijn zetten "hun" zorgopleidingsstrategie uiteen.
Paula Koster
Chinese studenten op
Hoe ziet de opleidingsstructuur
van ROC Zeeland eruit?
A.V.: 'Die heeft twee vertakkingen.
Enerzijds is er de BOL, de Beroeps Op
leidende Leerweg, waarbij de leerling
een dagopleiding volgt en daarnaast
stages loopt. Anderzijds zijn er de
mensen die werken en leren combine
ren in een BBL, de Beroeps Begelei
dende Leerweg. Zij zitten een dag in
de week in de collegebanken en zijn
de andere dagen aan het werk in de
praktijk. Voor beide vertakkingen wer
ken we samen met Zeeuwse zorgin
stellingen.'
Voor welk type zorginstellingen en
in welke regio leidt ROC Zeeland
personeel op?
A.V.: 'Voor alle mogelijke soorten
zorginstellingen in heel Zeeland, behal
ve voor de regio Zeeuw-Vlaanderen.
Dat gebied wordt voornamelijk bestre
ken door het ROC Westerschelde, in
Terneuzen. Ook het ROC Hoornbeeck
leidt mensen op voor de zorg, maar
dan voor instellingen op reformatori
sche grondslag.'
Hoe is de samenwerking met
de zorginstellingen geregeld?
D.H.: 'ROC Zeeland stippelt samen
met directieafgevaardigden van alle
zorginstellingen het opleidingsbeleid
uit. Vervolgens zet het Opleidings
Zorg Overleg, waarin ook weer alle
zorginstellingen vertegenwoordigd
zijn, het geformuleerde beleid uit bij
de praktijk- en werkbegeleiders van
de instellingen. Verder werken we
nauw samen met klankbordgroepen
van mensen uit het werkveld, die in'
contact komen met onze leerlingen.'
Vanwaar die nauwe samenwerking?
D.H.: 'Wij leiden competentiegericht
op. Dat wil zeggen dat inhoud en
vorm van het onderwijs aansluiten op
de specifieke zorgvragen van de ver
schillende soorten instellingen. De
zorg voor verstandelijk gehandicapten
stelt heel andere eisen dan bijvoor
beeld de thuiszorg. Vroeger bepaalde
de school tot in detail hoe een oplei
ding werd ingevuld. Die starre koers
hebben we gelukkig verlaten, en te
genwoordig vormt de praktijk de rode
draad. Er is nu bovendien veel meer
ruimte voor flexibel inspringen op ac
tuele ontwikkelingen in de zorg. Geeft
een instelling aan dat er voor een be
paald zorgaspect meer aandacht
moet komen, dan passen we onze op
leiding daar op aan.'
Hoe is de verhouding tussen
theorie en praktijk?
A.V.: 'Natuurlijk kunnen die twee niet
zonder elkaar, maar uiteindelijk is de
praktijk toch het belangrijkst. Sluit
het lesmateriaal niet aan op wat er op
de werkvloer gebeurt, dan is dat voor
onze leerlingen enorm frustrerend. Ze
krijgen sowieso al te maken met wat
wij de realiteitsshock noemen: daad
werkelijk met hulpbehoevenden wer
ken kan flink zwaarder zijn dan ze zich
hadden voorgesteld, zowel lichamelijk
als geestelijk. Kunnen ze dan ook nog
eens totaal niet uit de voeten met de
in de collegebanken opgedane kennis,
dan raken ze gedemotiveerd en keren
de zorg in het somberste geval hele
maal de rug toe. De zorginstellingen
op hun beurt kunnen hun cliënten
niet de zorg bieden die hen voor
ogen staat.'
Het kan toch altijd voorkomen
dat een leerling ontdekt dat hij
niet de juiste beroepskeuze
heeft gemaakt
D.H.: 'Natuurlijk, maar het zou toch
zonde zijn als dat gebeurt omdat wij
als opleiders ontoereikende of ver
keerde bagage meegeven. Om te voor
komen dat leerlingen de zorg vroegtij
dig verlaten, dompelen we ze boven
dien al kort na het begin van hun op
leiding onder in verschillende praktijk
situaties, bij uiteenlopende instellin
gen.'
Wat is daarvan het voordeel, voor
leerlingen en instellingen?
A.V.: 'Dankzij de praktijkervaring die
ze her en der opdoen kunnen leerlin
gen al in een vroeg stadium onderzoe
ken of de zorg inderdaad "hun ding"
is. Is dat het geval, dan kunnen ze ver
volgens heel gericht kiezen welke
kant ze op willen. Onze docenten, van
wie de meesten zelf werkzaam zijn ge
weest in de zorg, bereiden de leerlin
gen terdege voor op hun stage. Ze on
derhouden de contacten met de sta
geplaatsen en bezoeken deze ook,
om voeling te houden met de actuele
ontwikkelingen in de zorg. Hun erva
ringen krijgen een plaats in het bege
leidingstraject van elke individuele
leerling. Die krijgt dus, net als uitein
delijk de cliënten van de instellingen
waarvoor wij mensen opleiden, onder
steuning op maat.'
De zorg is een branche die
voortdurend in ontwikkeling is.
Wat doet ROC Zeeland voor
mensen die al langer in de zorg
werken en up-to-date willen of
moeten blijven?
D.H.: 'ROC Zeeland ontwikkelt op ver
zoek cursussen en trainingen voor in
stellingen met een specifieke oplei
dingsvraag, om de cliënt van vandaag
de zorg te kunnen bieden waar deze
om vraagt. Die opleidingen houden
medewerkers alert en betrokken,
doordat ze worden uitgedaagd in hun
persoonlijke en vaktechnische ontwik
keling. Een regelrechte win-win situa
tie dus.'
Meer weten over de zorg- en
welzijnsopleidingen van ROC Zeeland?
Surf dan naar roczeeland.nl.
