01
e twee aardbeien?
\v
A\ rfa?<
'Het gaat om de smaak'
Toch aardbeien uit Spanje
'Wel af en toe ananas'
'Bewust kiezen is complex. Neem je een Fair Trade-product dat wordt ingevlogen of
een lokaal product waardoor je dus die arme boertjes niet steunt?' Hoogleraar Hans van Trijp
Dinsdag 26 mei 2009 I 9
V> \W- A
Toon (60) en Ria (58) Willemsen
„Kijk, dit vinden wij Dekkere appels", zegt Ria, terwijl haar man Toon een
zakje uit hun boodschappenwagentje haalt. Hij kijkt op het etiket. 'Junami',
heten ze. „Die zullen wel niet uit Nederland komen, maar wij vinden ze
lekker zoet." Het echtpaar zegt nooit op de herkomst van
voedingsmiddelen te letten. „Het gaat ons om de smaak", vertelt Toon,
terwijl zijn vrouw de boodschappen in een tas stopt. „Biologisch vlees is
misschien beter voor de dieren, maar niet voor de mensen. Het is zo
ontzettend duur." Maar Toon heeft laatst wel een documentaire gezien op
tv, waaruit bleek dat het met veel vissoorten niet zo goed gaat. „Meer
informatie op de producten zou misschien wel helpen."
wust'-logo en het 'gezonde-keus'-klavertje.
Volgens Van Trijp werken al die logo's juist
averechts. „Omdat er onduidelijkheid is, ver
liest de consument het vertrouwen. Het is
toch nooit goed, is de gedachte. Dat ligt bij
duurzaamheid ook op de loer als je probeert
één keurmerk in te voeren."
Daar komt bij dat in een aantal gevallen de
milieubelasting in de gangbare landbouw
flink is afgenomen. Ook zijn de nieuwe kas
sen een stuk zuiniger met energie, in sommi
ge kassen wordt zelfs stroom opgewekt. De
verbeterde milieuprestaties zijn echter niet
herkenbaar, omdat hier geen merk, logo of
keurmerk voor bestaat.
Achter de schermen is de Zaanse grootgrut
ter bezig producten van het eigen huismerk
minder milieubelastend te maken. Dat staat
in schril contrast met de sperzieboontjes die
Albert Heijn laat telen in Kenia en de asper
ges die uit Peru worden ingevlogen. „Natuur
lijk is voor ons belangrijk wat de klanten wil
len", zegt de woordvoerster. „De richtlijn is
dat we het van zo dichtbij mogelijk halen."
Uit het onderzoek van Motivaction komt
naar voren dat 63 procent van de consumen
ten weet dat de keuze die ze maken in de su
permarkt gevolgen heeft voor het milieu.
Maar echt doorgedrongen is dat besef niet,
weet woordvoerder Hans van Dijk van Mi
lieu Centraal, een onafhankelijke organisatie
die consumenten praktische milieu-informa
tie wil bieden. „Dat veel autorijden slecht is
voor het milieu, is wel bekend natuurlijk.
Maar als het gaat om het verminderen van
energieverbruik, kijken mensen bij ons op
de site naar tips om je huis te isoleren, niet
naar bewust kopen van voedsel."
Duurzaam inkopen betekent niet dat je naar
een saai bord met schorseneren of aardap
pels zit te kijken. „Wij adviseren seizoensge
bonden producten te eten. Maar dat bete
kent niet automatisch dat je alleen groente
en fruit uit Nederland kunt kopen. Een ana
nas of mango wordt per schip vervoerd in
grote hoeveelheden. Die kun je best nemen.
Maar Iaat een ingevlogen boontje uit Kenia
liever liggen."
Met dat laatste is Albert Heijn het niet eens.
Met de teelt van boontjes in Afrika zorgt het
winkelbedrijf voor werkgelegenheid in gebie
den die het economisch moeilijk hebben, be
toogt de woordvoerster. „Dat is ook een be
langrijk aspect."
Milieu Centraal is wel voor een logo. „We
praten daarover met de winkeliers. Het vergt
veel overleg." De organisatie verwacht niet
dat consumenten plotseling hun hele eetpa
troon zullen omgooien. „Dat is een proces
dat langer duurt. Mensen moeten zich reali
seren dat bewust eten niet betekent dat je je
allerlei producten moet ontzeggen."
i
Kropsla
Periode Herkomst Energieklasse
mei-sept. Nederland B
okt. april Nederland fü
nov.-febr. Frankrijk ES!
nov.-april Spanje B
Asperges
Periode Herkomst Energieklasse
Croen
maart-april Italië B
maart-april Spanje B
mei-juni Nederland B
juli-febr. Peru
Wit
febr.-maart Nederland H
febr.-april Spanje B
maart-april Griekenland C
mei-juni Nederland B
juli-aug. Peru B
jan.-mei
Egypte
B
jan.-mei
Israël
B
april-mei
Portugal
B
april-juni
Spanje
B
april-juni
Italië
m
april-juni
Malta
juni-juli
Frankrijk
juni-mei
Nederland
Kersen
Periode
Herkomst
Energiel
april-mei
Spanje
B
mei
Frankrijk
B
juni-juli
Griekenland B
juni-juli
Nederland
B
juli-aug.
Turkije
augustus
Canada
IBS
nov.-dec.
Argentinië
E
nov.-jan.
Chili
Paula, 27 jaar
„Als ik de keuze heb, dan kies ik meestal voor biologische producten. Dan
mag het best iets duurder zijn. Maar vaak let ik niet op de achtergrond van
wat ik koop. Soms heb ik buien dat ik heel bewust met eten bezig wil zijn,
dan ga ik naar de biologische groentewinkel. Vanwege het milieu en voor
mijn eigen gezondheid. Maar in de supermarkt doe ik vaak
impulsaankopen. Thuis merk ik dan dat die aardbeien niet zo lekker zijn.
Dan pas kijk ik op de verpakking en zie dat ze uit Spanje komen. Jammer,
denk ik dan, want de Hollandse zijn zoeter. Ik zou heel graag een
abonnement op een groentetas willen hebben, dan eet je
seizoensgroenten. Maar daarvoor ben ik te veel van huis."
Vera Laming (23) en Tom de Goeij (24)
„Ik koop liever Elstars dan appels uit Nieuw-Zeeland", zegt Vera. „Maar ik
koop wel af en toe een ananas, dat is dan weer niet zo best", zegt Tom. „Bij
groente en fruit staat er tenminste het land van herkomst bij. Bij andere
producten is het een grote vaagheid. En biologisch vlees is zo ontzettend
duur." Dan kun je maar beter een of twee dagen in de week geen vlees
eten, vinden ze. De beste oplossing in hun ogen is een overkoepelend
keurmerk, zodat je in een oogopslag ziet hoe milieubelastend een artikel
is. Bij de eieren letten ze wel op het dierenwelzijn. „We kopen alleen die
met een eko-këurmerk, zonder op de prijs te letten", zegt Tom. „En de
couscous", lacht Vera, „want die is goedkoper dan de gewone."
Aardappelen
Periode Herkomst Energieklasse
jan.-maart Cyprus 18
Tips voor de consument
Wees matig met dierlijke eiwit
ten. Het menselijke lichaam
heeft behoefte aan eiwitten,
maar het maakt niet uit of die
plantaardig of dierlijk zijn. Het
maken van dierlijke producten
kost veel meer energie. Voor el
ke kilo vlees is twee tot vijf kilo
plantaardig voedsel nodig.
Liever niet vervoerd met het
vliegtuig. Het vervoer van beder
felijke producten zoals asperges,
peultjes, verse kruiden en zacht
fruit uit een ander continent ge
beurt vaak per vliegtuig. Het in
vliegen van een kilo boontjes uit
Kenia is vergelijkbaar met de
energie van twee liter benzine.
Eet regelmatig groenten van
het seizoen. Groenten die in ver
warmde kassen zijn geteeld, heb
ben een hoog energieverbruik.
Het energiegebruik van kasgroen-
te kan oplopen tot zestig keer
dat van groenten van het seizoen
die afkomstig zijn van de Neder
landse grond.
Koop milieuvriendelijk geteel
de producten. Biologische pro
ducten, herkenbaar aan het
EKO-keurmerk, zijn milieuvrien
delijk geteeld, uitgaande van na
tuurlijke processen. Er wordt niet
gekeken naar de indirecte ener
gie. Biologische producten kun
nen dus ook in een verwarmde
kas zijn geteeld of per vliegtuig
zijn ingevoerd.
Koop op maat. Koop van beder
felijke producten zoals zuivel,
vleeswaren en fruit, geen al te
grote hoeveelheden. In een ge
middeld Nederlands huishouden
verdwijnt ongeveer 10 procent
van het gekochte voedsel onno
dig in de vuilnisbak: tussen 43 en
60 kilo per persoon per jaar.
Bewaar voedingsmiddelen zorg
vuldig. Zorg voor een overzichte
lijke indeling in de koelkast en
voorraadkast. Daarmee wordt
voorkomen dat producten onge
zien bederven.
p- Kook op maat. Ongeveer de
helft van het voedsel dat we weg
gooien, bestaat uit maaltijdres-
ten. Blijven er toch restjes over
na het eten, verwerk deze dan in
een andere maaltijd.
Bron: www.milieucentraal.nl
