Weg is versperd, kranen draaien, hier
10%
1
Satellietgestuurd dijkwerk zonder
Borsele maakt zich
sterk voor speelzalen
KORTING
Top oécasionshow!
Nieuwbouw van
appartementen in
Hoedekenskerke
Harm's
1 8 I Dinsdag 26 mei 2009
Het is nauwelijks
voorstelbaar dat de 'oude'
dijk van de
Zimmermanpolder bij
Rilland te laag zou zijn. Toch
is het zo.
door Harmen van der Werf
Het is een gigantisch kar
wei dat sinds april
wordt uitgevoerd aan
de dijk langs de Zim
mermanpolder ten westen van Ril
land. De weg is versperd. Een
kraan met een extra lange arm ver
plaatst bergen zand, waarna een
bulldozer alles glad strijkt. De Bra
bantse waterbouwers FL-Liebregts
en Van den Biggelaar voeren de
klus uit, voor waterschap Zeeuwse
Eilanden.
Tweeënhalve kilometer dijk langs
de Zimmermanpolder wordt ruim
één meter verhoogd, van 8,50 me
ter boven Normaal Amsterdams
Peil (NAP) naar 9,80 meter plus
NAP. „De dijk moet eigenlijk
'slechts' één meter hoger," ver
klaart André Marinisse, „maar we
verhogen de dijk met 1,30 meter,
omdat we erop rekenen dat de
nieuwe grondlaag nog dertig centi
meter inklinkt. Dan hou je toch
één meter over."
André Marinisse is - even adem ha
len - projectcoördinator hoogwa
terbeschermingsprogramma bij
waterschap Zeeuwse Eilanden. Hij
heeft het razend druk. Voor hem
is het hoogseizoen. Ook aan de
dijk van de Kruiningenpolder
wordt gewerkt en aan de waterke
ring bij Vlissingen: het Nolle-
strand en de boulevard. Om een
ongekende superstorm te kunnen
weerstaan die in theorie eens in
de vierduizend jaar - vandaag,
morgen of overmorgen - kan voor
komen.
Wie de dijk van de Zim
mermanpolder wel
eens heeft gezien, kan
zich nauwelijks indenken dat die
dijk te laag zou zijn. Toch is het zo,
aldus Marinisse. Voor de sterkte
van waterkeringen gelden landelij
ke normen. De dijk van de Zim
mermanpolder bleek daar over
een flinke lengte niet aan te vol
doen.
„Het heeft vooral te maken met de
ligging, de oriëntatie, van deze
dijk", legt Marinisse uit. „De oriën
tatie is zuid-zuidwest. En zoals ie
dereen weet, kan het in Zeeland
behoorlijk stormen vanuit het
zuidwesten. Bovendien, voor de
dijk hier is geen voorland, geen
schorren- of slikkengebied, dat de
golfaanval kan dempen. De golven
komen direct op de dijk af Een
dijkverhoging is hier daarom no
dig."
Zimmermanpolder overslag-
bestendig, luidt de titel
voor het dijkverhogingspro
ject. De term 'overslagbestendig' is
veelzeggend. Niemand durft zijn
hand ervoor in het vuur te steken
dat er nooit meer water over de
dijk zal slaan. Als dat gebeurt bij
een superstorm, moet de dijk daar
wel tegen kunnen. Het is een les
die waterbouwers hebben geleerd
van de Watersnoodramp van 1953.
De meeste dijken bezweken niet
aan de voorkant, maar aan de bin
nenkant. Overslaand water holde
de dijken aan de landzijde uit,
waarna die bezweken. Veel meer
dan kattenruggetjes waren de dij
ken niet in 1953. Ze waren niets
vergeleken met de dijk die tot okto
ber aan de Zimmermanpolder
wordt opgetrokken.
Zimmermanpolder
De dijk van de Zimmermanpol
der wordt over een lengte van
2,5 kilometer verhoogd van
8,5 naar uiteindelijk 9,5 meter
boven NAP.
De werkzaamheden zijn 6 april
begonnen en moeten in de
week van 12 oktober afgerond
zijn.
De dijk wordt niet alleen ho
ger, maar ook verbreed met 9
a 10 meter tot 37 meter.
De weg langs de dijk wordt
landinwaarts verlegd. Er komt
ook een nieuwe sloot.
Voor de versterking van de dijk
zijn 130.000 kubieke meter
zand en 70.000 kubieke meter
klei nodig.
De kleilaag op de dijk was zes
tig centimeter dik en wordt 1,4
meter dik.
Het dijkwerk aan de Zimmer
manpolder kost alles bij elkaar
negen miljoen euro.
rilland - Het verhogen van een
dijk is tegenwoordig precisiewerk.
Joost Reemers van ingenieursbu
reau Grontmij heeft gezien dat dit
in het recente verleden wel anders
was.
Hij is voor het werk aan de Zim
mermanpolder ingehuurd door
waterschap Zeeuwse Eilanden.
Reemers zit bovenop het werk.
Nog niet zo lang geleden is de pol
derdijk ook al eens aangepakt, met
de Deltawerken. Reemers: „Nu
blijkt dat de kleilaag niet overal
even dik is aangebracht."
Waterbouwers van toen valt dat
niet te verwijten. Ze deden hun
best om dijkwerken zo goed moge
lijk uit te voeren. Ze konden niet
super precies zijn. Nu kan dat wel,
door het gebruik van het satelliet
gestuurde global positioning sys
tem (gps). Bulldozers kunnen tot
op de millimeter nauwkeurig wer
ken.
Het werk aan de dijk van de Zim
mermanpolder is een paar kilome
ter oostelijk van Waarde begon
nen. Een dijk bestaat uit een zand-
lichaam met daarop een kleilaag.
„De oude kleilaag wordt eerst ver
wijderd", vertelt projectleider An
dré Marinisse van Zeeuwse Eilan
den, „en bovenop de dijk gezet.
Het zand wordt daarna zo geprofi
leerd dat er een dikkere kleilaag bo
venop kan. De kunst is zo weinig
mogelijk zand te verplaatsen, dat
scheelt kosten en tijd."
door Harmen van der Werf
driewegen - De gemeente Borsele
gaat er alles aan doen om ook de
accommodaties van de peuterspeel
zalen in Driewegen en Nisse te la
ten voldoen aan de Wet op de Kin
deropvang. Deze peuterspeelzalen
kunnen dan ook peutergroepen
worden, zoals de andere speelza
len in Borsele. Voor ouders biedt
dat fiscale voordelen.
De dorpsraad Driewegen trok on
langs aan de bel over de peuter
speelzaal. De bewonersorganisatie
heeft gehoor gevonden. Wethou
der Jan Zandee (SGP, onderwijs)
onderkent dat de peuterspeelzalen
in zowel Driewegen als Nisse een
ander onderkomen nodig hebben.
Anders kunnen ze na de fusie van
stichting Peuterspeelzalen Borsele
met stichting Kinderopvang De Be-
velanden op 1 september geen peu-
tergroep worden.
Wethouder Zandee gaat nu een be
roep doen op een landelijke subsi
dieregeling om betere accommoda
ties in de twee dorpen te krijgen.
Hij denkt in Nisse aan een verbou
wing van de school en in Driewe
gen aan de plaatsing van een unit
bij de school. Borsele is bereid het
financiële nadeel van ouders te
compenseren, zolang de voorzie
ningen er niet zijn. Zandee: „An
ders kiezen ze misschien voor een
peutergroep in een ander dorp en
dat zou jammer zijn."
hoedekenskerke - Aan de Vinnin-
gestraat in Hoedekenskerke is giste
ren de nieuwbouw begonnen van
een Zeeuwse boerenschuur in ou
de stijl met tien seniorenapparte
menten. De huurhuizen dienen
ter vervanging van gedateerde be
jaardenwoninkjes aan de Vinninge-
straat, waarvan de bewoners voor
rang krijgen bij toewijzing van de
nieuwe appartementen. De opleve
ring is het tweede kwartaal van
2010 gepland, aldus opdrachtgever
woningstichting R&B Wonen. Op
de bouwlocatie waar tot eind 2003
een schoolgebouw stond, komen
ook nog twee levensloopbestendi-
ge 'erfwoningen'. De verkoop daar
van begint binnenkort.
Zwaar grondwerk aan de dijk van de Zimmermanpolder (links), met rechts de Westerschelde.
Red het Sprookjesbos en
win 7 x 700 Eftelingprijzen rjKPE
gf; Vind het Rode Schoentje terug in
Nederland! Verzamel t/m woensdag alle
16 letters en ga naar www.efteling.com "S®
Koudekerkseweg 51
4382 EG Vlissingen
Tel: 0118 - 412544
RIJWIELCENTRALE
