'Kwiek knipoogje'
van advocaat
Theo Hiddema
'Mannen komen wat meer los van het dossier. Vrouwen breien naar een vonnis toe,
pUTlt VOOV punt Theo Hiddema, strafrechtadvocaat
Woensdag 20 mei 2009 1 3
De 'feminisering' van de rechterlijke macht laat
onmiskenbaar sporen na. „De rechtspraak is
normaler geworden."
door Jan Salden
Of strafrechtadvocaat Theo
Hiddema anders pleit te
genover een vrouwelijke
rechter dan een mannelijke? „Ze
ker wel. Niet dat ik daarvoor een
vooropgezet plan uitstippel. Dat
gaat vanzelf Misschien klinkt het
wat seksistisch, maar ik denk wel
dat het werkt als je je er als man
op instelt. Een fluwelen tongval, af
en toe een kwiek knipoogje, een
beetje de vrolijke noot zoeken. Dat
doet soms wonderen bij de dames.
Het prikkelt hun zachtmoedig
heid."
Wie in een willekeurige rechtbank
een willekeurige zittingszaal zou
binnenwandelen, moet niet opkij
ken als hij alleen maar vrouwen in
toga tegenover zich treft. Voor het
eerst in zestig jaar zijn vrouwen
nu officieel in de meerderheid.
Heeft die feminisering de recht
spraak veranderd en, zo ja, hoe
dan?
En de echte hamvraag: straffen
vrouwen anders dan mannen?
Advocaten zeggen weinig onder
scheid te merken. Bekend is dat de
straffen in Nederland zwaarder
zijn geworden in de jaren tachtig
en negentig, juist in de periode dat
het aantal vrouwelijke rechters het
hardst toenam. Maar bewijs dat
het geslacht invloed heeft op de
zwaarte van de straf is er niet. Het
enige onderzoek dat ooit naar dat
vraagstuk is gedaan had plaats in
Duitsland. Conclusie was dat vrou
welijke rechters niet milder of
strenger zijn dan mannelijke rech
ters.
Als het om kwaliteit gaat, doen
vrouwelijke rechters het volgens
Hiddema niet beter of slechter
dan mannen. „Je ziet hooguit dat
ze wat preciezer te werk gaan.
Mannen komen wat meer los van
het dossier. Vrouwen breien naar
een vonnis toe, punt voor punt.
En ze zijn efficiënter hè. Bij een
vrouwelijke rechter weet je zeker
dat je op tijd thuis bent, want de
aardappels wachten."
De feminisering heeft onmisken
baar voor een andere sfeer in de
Nederlandse rechtbanken gezorgd,
zegt hoogleraar strafrecht Theo de
Roos. „Het is normaler geworden.
Twintig, dertig jaar geleden was
het stijver en formeler met al die
mannen die in een ivoren toren za
ten. Dat regenteske is nu een stuk
minder, en daar hebben vrouwen
zeker invloed op gehad." Dat vrou
wen de overhand krijgen doet Hid
dema niet zo veel, zijn cliënten
hebben er soms meer moeite mee.
„Dan moet je denken aan de wat
macho-achtige, allochtone mede
mens. Zeker als er eén zedelijk ele
ment aan de zaak kleeft. Dan voe
len ze zich al snel onbegrepen. Als
ze door een geheel vrouwelijke
rechtbank worden veroordeeld is
het al gauw van: 'Dat ligt aan die
vrouwen'."
Marijke Malsch, onderzoekster bij
het Nederlands Studiecentrum Cri-
'Bij een vrouwelijke rechter
ben je op tijd thuis, want
de aardappels wachten'
minaliteit en Rechtshandhaving
(NSCR), kan zich die sentimen
ten, onterecht of niet, wel voorstel
len. Ze waarschuwt dat de balans
niet te ver moet doorslaan in het
voordeel van de vrouwen.
„Het hoort weliswaar niet uit te
maken of de rechter een man of
een vrouw is, maar in de beeldvor
ming werkt dat toch anders", al
dus Malsch, zelf rechter-plaatsver-
vanger. „Mensen moeten zich her
kennen in rechters. Ook rechtban
ken zouden daarbij stil moeten
staan. Je kunt je gerust afvragen of
je in een zedenzaak met een man
nelijke verdachte drie vrouwelijke
rechters moet aanstellen."
Advocaat Theo Hiddema
foto Rick Nederstigt/ANP
foto Stefan Koopmans/GPD
Betteke Boogaard-Derix.
StruwinaUy
Christa Oude Hengel.
foto Evert Elzinga/CPD
