Mij is onrecht aangedaan
w. -
Uitbuiting
'Net als de drugs- en wapenhandel is gedwongen arbeid een grote geldmachine'
Sanne Kroon, Bonded Labour in Nederland
Dinsdag 19 mei 2009 9
Uit EU-landen in Oost-Europa
werkten in februari van dit jaar
volgens het CBS in totaal
84.000 mensen in Nederland.
Dat zijn er 10.000 meer dan in
februari 2008. Toch is er al een
flinke daling geconstateerd
want zomer 2008 lag het to
taal nog op 107.000.
Dat er tot voor kort een enor
me groei was aan Oost-Europe-
anen die hier komen werken
(begin 2007 lag het totaal nog
op 45.000), had vermoedelijk
te maken met de goede con
junctuur en met het openstel
len (1 mei 2007) van de ar
beidsmarkt voor mensen uit
landen die in 2004 EU-lid wer
den.
Vooral in de eerste maanden
van dit jaar zijn er veel minder
Oost-Europeanen gekomen om
te werken. Dit zou liggen aan
de plotselinge neergang die
de economie inmiddels mee
maakt.
De teruggang van het totale
aantal betreft sinds de vorige
zomer vooral Polen. Bijna 85
procent van de werknemers is
Pool.
Van de Oost-Europese werkne
mers is de helft uitzendkracht.
Eveneens de helft van hen die
in februari 2009 in Nederland
werkten, had een Nederlands
woonadres.
Bij 13 procent van gecontro
leerde bedrijven in heel Neder
land trof de Arbeidsinspectie in
2007 illegale werknemers
aan. Een jaar eerder was dat
nog 17,5 procent en in de ja
ren daarvoor 19 procent. Deze
cijfers zijn exclusief de contro
les in het Westland Maar
liefst bij 35 procent van de ge
controleerde Westlandse tuin
bouwbedrijven was in 2006
sprake van illegale arbeid.
Sinds januari 2005 is ook
uitbuiting in andere secto
ren dan de seksindustrie
strafbaar als mensenhandel.
Daarbij is in de wet niet
scherp afgebakend waar
slecht werkgeverschap over
gaat in slavernijachtige prak
tijken die als mensenhandel
zijn te kwalificeren. Op men
senhandel en uitbuiting
staan gevangenisstraffen van
maximaal zes jaar.
Aan de positie van het slacht
offer valt in de praktijk nog
veel te verbeteren. Ook in en
rond diens positie in het
strafproces. Zo is het voor
slachtoffers niet eenvoudig
geleden schade vergoed te
krijgen. Bovendien is de B-9
regel - de regel dat slachtof
fers die aangifte doen van uit
buiting recht hebben op een
tijdelijke verblijfsvergunning
- tot nu toe bijna uitsluitend
toegekend aan vrouwen die
te werk waren gesteld in de
seksindustrie.
nu nog gewoon door, zo lijkt het.
Een deel van de buitenlandse ar
beiders wilde wel blijven, maar
slaapt inmiddels elders.
Een week geleden kreeg de regio
politie er lucht van dat de veertig
arbeiders die op haar kwekerij ver
bleven, er werden opgesloten. Een
van hen belde vanwege een vecht
partij de politie, en zei dat ze zelf
niet naar buiten konden komen,
v De bewuste kamers blijken boven
ij) in de boerderij gevestigd.
J Nog met een klein aardappelschil-
f mesje in de hand, dat ze even tevo-
1 ren gebruikte voor het witte goud,
wijst de vrouw zonder een enkele
aarzeling de weg. Een deur in een
gang leidt direct naar een draai-
trap. Op de gang boven zijn sta
pels kussens en beddengoed in al
le kleuren opgestapeld. Houten
deuren zijn voorzien van een
zwart nummer op de deur. Ze zijn
sinds vrijdag verzegeld, zo laat de
kweekster desgevraagd zien.
Altijd gedoogd, zegt de eigenaresse
nogmaals, terwijl ze haar hand
voor het gezicht houdt, met de vin
gers gespreid. Ze vindt dat 'ze'
haar moeten hebben. De Someren-
se is voorloper, meent ze, en daar
om interessant voor de contro
leurs. „Ze is groot", bevestigt een
collega-kweker.
Na het bezoekje aan de gang met
de kamers, wachten controleurs
beneden weer op de kweekster.
Zij zijn de reden dat de Somerense
niet veel wil zeggen. „Er is mij on
recht aangedaan en ik zal binnen
kort uitleggen hoe het zit Maar nu
nog niet. Het is nu nog te vroeg",
zegt ze met een verbeten trek om
de lippen.
Dat het niet de eerste keer is dat ze
doelwit is van controles, valt niet
te ontkennen. Maar over de boete
van vorig jaar, is volgens haar het
laatste woord nog niet gezegd.
De aspergestekerij in Someren
werd afgelopen vrijdag ont
ruimd.
foto Koen Verheyden/ANP
In Galder plukken Roemenen
aardbeien. Bij deze teler wer
ken ze volgens de regels,
maar dat is niet overal het ge
val.
foto Ed Oudenaarden/Archief ANP