Hzjï
Romeo en Julia lichtjes karikaturaal,
omdat alle pubers dat een beetje zijn
Frisse uitvoering Codarts
héél
Alle exa
menkandidat^
Hogeschool Zeeland
PZC Maandag 18 mei 2009 j 19
NADER BESCHOUWD
door Willem Nijssen
„X X "T elbeschouwd is het verhaal van
\A/ 'Romeo en Julia' niet veel be-
V Y ter dan dat van een stationsro
mannetje. Twee geliefden van rivaliseren
de families (er vallen al doden) houden
smeltend veel van elkaar, maar dreigen el
kaar niet krijgen. Ze verzinnen een list,
maar die mislukt jammerlijk. Bij het slot
liggen ze dood in eikaars armen, voor eeu
wig samen in hun noodlot. Dat beeld -
voor eeuwig samen - doet het altijd heel
goed. Bij mij natuurlijk ook, maar soms
heb ik zin om me daar eens lekker tegen
af te zetten. Want het heeft natuurlijk
wel alles te maken met een diepe hunke
ring, maar het is ook nogal sentimenteel,
in zeker opzicht.
Pathetisch of niet, het is iixieder geval
een oud liedje. En dan is het vooral inte
ressant om te zien hóe het liedje wordt
gezongen. Zoals in die befaamde film uit
1996 van Baz Luhrmann. Ik heb er des
tijds niet veel goeds over gehoord uit de
hoek van de échte Shakespeare-adepten,
maar ik vond hem gewéldig. En ik reken
mij toch ook wel tot die familie. Je hoort
en ziet dingen die je nooit eerder hebt ge
zien of gehoord, en dat schept nieuwe
vreugde. En dus was de belofte van het
Nationale Toneel welkom. Op basis van
een nieuWe, vrije vertaling en met een 'al
ternatief vertrekpunt ('bronstige teena-
ge-love'), zegden ze ons "in de Stads
schouwburg van Middelburg een nieuwe,
frisse 'Romeo en Julia' toe.
Wat zeker fris was, was de karikaturise
ring van de personages. Op het eerste oog
denk je dat dat maar om enkele persona
ges gaat, met de brutale volkse voedster
en de stijve Duitse vrijer van Julia als top
punten. Maar uiteindelijk blijken alle per
sonages een karikatuur, zelfs Romeo en
Julia. Een vorm van heiligschennis waar
ik me heel goed in kon vinden. Het prin
cipe brengt héérlijke figuren voort, zoals
de gedenkwaardige vader van Julia als het
prototype van 'de man-van-de-wereld
die zich in al het menselijke volledig ver
gist'. En vlak ook de moeder van Julia
niet uit, het prototype van 'de moeder
die het bestwil van de kinderen weet te
gebruiken tot meerdere eer en glorie van
zichzelf. Pijnlijk raak getroffen.
Ook Romeo en Julia dus karikatu-
ren? Als je de voorstelling die befaamde
'bronstige teenage-love' wil meegeven,
zal je wel moeten. Ik zit zelf wellicht te
veel tussen tieners om goed te kunnen be
oordelen of het wel zo bronstig was. So
wieso is onze tijd nogal bronstig met zijn
reclame- en videoclipcultuur - zelfs door
gedrongen tot in zoiets oubolligs als een
eurosongfestival. Ik vond dat bronstige
dus nogal meevallen, gelukkig. Het is ook
volkomen overbodig, daar wordt geen ta
boe meer mee doorbroken. En ook geen
tiener de zaal mee ingelokt. Die hebben
wel iets beters te doen.... Echte tieners
waren Romeo en Julia trouwens wel,
slechts lichtjes karikaturaal, eerder omdat
alle pubers dat een beetje zijn.
Ook de vormgeving was een beetje fris.
Modern visueel met zijn toneelgrote imi
taties van pop-up plaatsaanduiding. Met
de illusie van strak design door het ge
bruik van aluminium stellingen, die sug
gestief spel op meerdere niveaus en meer
dere locaties mogelijk maakte. Dat zorgt
toch voor een beetje eigen-dynamiek.
Maar het meest aantrekkelijke van de
voorstelling was toch wel de taal. Een
nieuwe vertaling (waar de finesses me na
tuurlijk van ontgaan, wie kent nu de 'Ro
meo en Julia' van buiten?) zorgt er voor
dat de frases heel natuurlijk in de mond
komen te liggen; de spelers kunnen het
als meiregentje laten neerkomen. Ik hoor
dingen in de tekst die me nooit eerder
zijn opgevallen. Die me doen beseffen
dat het niet het grote (stationsromanne-
tjes)verhaal is, dat er toe doet, maar eer
der de tientallen oneliners waarmee Sha
kespeare commentaar geeft op véél meer
dan op een gloeiende verliefdheid. Com
mentaar op héél de kermis, die leven
heet. Veel van mijn vakbroeders klaag
den, dat de dynamiek na de pauze verlo
ren gaat. Misschien is dat zo, maar niet
dat verfrissende taairegentje. Dat blijft du
ren tot de laatste woorden.
Deze week
op vrijdag 22 mei nog een restje Shakespe
are, met de uitgestelde voorstelling in De
Wegwijzer van 'Lady M.' Het verhaal van
een hofdame uit 'Macbeth', die in plaats
van die paar regeltjes van Shakespeare
hier een hele voorstelling de gefantaseer
de ruimte krijgt van theatermaakster An-
nemarie de Bruijn. Dat lijkt me nu een
heerlijk, spannend en creatief gegeven.
Scène uit Romeo en Julia.
foto Leo van Velzen
De studenten van de Rotter
dam Classical Music Aca
demy (Codarts) brachten
een aantrekkelijk programma van
20ste eeuwse Engelse muziek in
combinatie met de miniopera Di
do and Aeneas van barokcompo-
nist Purcell.
Boeiend was de interpretatie van
de Sinfonietta, een vroeg werk van
Benjamin Britten. De tien musici,
vijf strijkers en vijf blazers, speel
den dit werk met overgave. Vooral
de afwisseling van speciale klank
kleuren door de verschillende in
strumenten en de demonstratie
van allerlei speeltechnieken waren
interessant.
Faqade van William Walton voor
declamator en kamerensemble is
een combinatie van gedichten van
Edith Sitwell en korte instrumen
tale werkjes. Connie de Jongh over
tuigde ten volle met haar soepele,
buigzame stem. De instrumentale
deeltjes klonken als een mix van
de muziek van Elgar, Stravinsky,
Weill en Brecht. Soms fel, dan
weer nostalgisch of deinend. Als
geheel iets te lang, maar wel sfeer
vol.
Codarts presenteerde na de pauze
niet de geprogrammeerde zetting
van Dido and Aeneas van Britten,
maar de originele Purcell composi
tie. Wat onmiddellijk opviel was
de frisse aanpak van zowel de in
strumentale als de vocale partijen.
Goed uitgekiend was ook de thea
trale invulling van het werk. De
koorleden stonden niet opgesteld
als partijen, maar als losse stem
men door elkaar, hierdoor vloei-
ENGELSE PRACHT
Werken van Britten, Walton en
Purcell. Door Codarts Vocaal en
Instrumentaal Ensemble o.l.v.
Roberto Beltran en Philip Pickett.
Gehoord vrijdag 15 mei in de
Concertzaal in Middelburg.
door Jeanette Vergouwen
den de verschillende timbres op
natuurlijke wijze door elkaar en
dit kwam de dramatiek ten goede.
De solisten brachten het verhaal
op enkele vierkante meters, als de
cor was er slechts één stoel en de
kostumering was apart. De invul
ling van de verschillende rollen
was goed, wel waren er verschillen
in stemkwaliteit. Opmerkelijk was
het verschil in stemtechniek. De
een zong (te veel) in de lengte, zo
dat de tonen ietwat nasaal of
scherp waren en anderen produ
ceerden, juist omdat ze meer in de
breedte zongen, mooie sonore en
warme klanken. De dictie was op
niveau. De afwisseling tussen sere
ne, felle en droevige momenten
werd goed in de verf gezet.
Een extra pluim verdient Jet van
Helbergen, die de bekende slotaria
van Dido nu eens zonder pathos,
strak en zuiver zong.
Het slotkoor was van een adembe
nemende schoonheid. Fijn dat er
weer het volgende seizoen concer
ten van Codarts geprogrammeerd
zijn.
FILM
BERGEN OP ZOOM
Cinem'actueel, X-men origins, Wolveri
ne: 20.00 uur; Angels Demons:
20.00 uur; Star Trek: 20.00 u; Doubt:
20.30 u.
GOES
Merral, Angels Demons: 18.45 en
21.45 uur; Fast Furious 4: 21.30 uur;
He's just not that into you: 19.15 uur;
Star Trek: 19.00 en 22.00 uur; X-men Ori
gins, Wolverine: 19.30 en 21.45 uur.
MIDDELBURG
Schuttershof, Slumdog Millionaire:
20.00 uur.
TERNEUZEN
View, Angels Demons: 20.30 uur; Star
Trek: 20.15 uur; 17 Again: 19.00 uur;
X-men Origins, Wolverine: 20.45 uur;
Filmclub, Mother of mine: 20.00 uur.
VLISSINGEN
CineCity, 17 Again: 16.30 en 19.15 uur;
Angels Demons: 13.45, 16.15, 19.00,
20.15 en 21.50 uur; Beverly Hills Chihua
hua: 14.00 uur; Coraline en de geheime
deur: 13.45 en 16.15 uur; He's just not
that into you: 16.30 en 21.45 uur; Kno
wing: 22.00 uur; Limo: 14.00 uur; Mon
sters vs Aliens: 13.45 uur; Star trek:
13.45, 16.15, 19.15 en 21.45 uur; Sunshi
ne Cleaning: 16.15 en 19.30 uur; The rea
der: 14.00 en 19.15 uur; X-men origins,
Wolverine: 16.15, 19.15 en 21.45 uur;
Sneak: 22.00 uur.
Namens alle medewerkers van de HZ.