snijden ze de zeekraal op z'n Erremuus
De inboedelverzekering van
Polis Direct, uitstekende kwaliteit
voor een betaalbare prijs!
Vandalen breken containers open
Driewegen vraagt Borsele andere
huisvesting voor peuterspeelzaal
BPZC Zaterdag 16 mei 2009 23
'Toen de Oosterscheldewerken kwamen werd het getij anders. Je hebt 'Ze snijden niet alleen zeekraal, maar ze rapen ook kokkels en steken
minder eb en vloed, dus er komt nauwelijks nog water op de schorren' pieren. Of ze vangen garnalen. Als het maar van een schor afkomt
Het vervoer van de zeekraal van de schorren in Frankrijk gaat per fiets. foto Hans Elenbaas
tieven, in Bretagne en Normandië
wordt het nog commercieel ge
daan. Daar hebben ze iets gevon
den om vergrassing van de schor
ren tegen te gaan. Speciaal gereser
veerde percelen worden elk jaar af-
geplagd. Aan het eind van het sei
zoen, als het zaad in de zeekraal
zit, halen ze dertig hectare gras
weg. De zaden van de zeekraal die
ernaast staat,
worden op
natuurlijke
wijze ver
spreid. Zo
wisselt dat
van jaar tot jaar. Het schor wordt
jong gehouden zodat pioniersplan-
ten als zeekraal en lamsoor een
kans krijgen en het schor niet vol
ledig vergrast."
Pêcheurs auxpieds worden de zee
kraalsnijders genoemd in Frank
rijk, vissers te voet. „Ze snijden
niet alleen zeekraal, dat in Frank
rijk salicorne heet, maar ze rapen
ook kokkels en steken pieren. Of
ze vangen garnalen."
„Als het maar van een schor af
komt", zegt Hans. „Sommige
schorren in Frankrijk zijn bijna
drieduizend hectare groot." Ook
Hans en Dirk hebben in Frankrijk
zeekraal gesneden, als pêcheurs aux
pieds, met vergunning. „Dat was
mooi", zegt Dirk. ,,'s Avonds snij
den, dan slapen, 's morgens weer
snijden en dan de zon zien opko
men. Schitterend. En dan weer te
rug naar huis. Dat deden we twee
keer in de week. Maar we kregen
steeds meer vraag en langzamer
hand zijn we voltijds handelaar ge
worden." Hans en Dirk betrekken
nu de zeekraal van ongeveer der
tien Franse families, die allemaal
een vergunning hebben.
De Elenbazen snijden zee
kraal op de 'erremuse' ma
nier: Een groot mes in je
rechterhand, een leren hand
schoen in je linker, zeekraal ertus
sen en slaan. „De beste methode",
vindt Dirk. „Dan krijg je de min
ste snijwondjes." In Frankrijk zwie
pen ze de zeekraal eraf, net als op
Zuid-Beveland. „Maar dan bescha
dig je de steeltjes meer, en gaan ze
eerder rotten."
Elenbaas levert ook andere zee-
groenten, maar zeekraal vormt
tweederde van de omzet. Lamso
ren leveren nog een derde op en
een heel klein beetje van de omzet
komt van groenten als zeeboon
tjes, dulse en zeesla, allemaal soor
ten zeewier. Het is veel werk, de
zeekraalhandel. Het is uitzoeken,
wassen en nog een keer uitzoeken.
Hans en Dirk storen zich aan han
delaren die de zeekraal compleet
met onkruid en stokken
aanbieden, dat geeft de
groente een slechte
naam. Ze hebben ook
geworsteld met leveran
ciers uit Afrika en Azië,
maar hebben nu betrouwbare part
ners gevonden.
„De beste zeekraal is de Europe
se", zegt Hans. „Maar dan wel de
Franse. De Zeeuwse is ook lekker,
maar alleen de buitendijkse." En
die is er dus bijna niet meer. „Of
dat ooit nog terugkomt? Er wordt
veel natuur ingepikt. De groei van
zeekraal wordt ook niet gefacili-
teerd door de overheid, zoals in
Frankrijk. Ik denk dat de overheid
hier het ook moeilijk vindt. Ont-
polderen? Ik heb zelf ook land.
Van mij mogen ze het onder water
zetten, maar dan niet met prikkel
draad eromheen, zodat er alleen
maar vogels in kunnen."
"s Avonds snijden, dan slapen, 's morgens weer
snijden en dan de zon zien opkomen. Schitterend'
0900-0234 o,05 p m.) www.polisdirect.nl poliSdi
reet
WEMELDINGE - Aan de Oude Pol
derweg in Wemeldinge zijn don
derdag een aantal containers open
gebroken. In één van de contai
ners is brand gesticht, in een ande
re werd een gasfles opengezet. Ver
der zijn er spullen uit containers
vernield en is er geluidsapparatuur
weggenomen. De totale schade be
draagt duizenden euro's.
UW reacties: 317
Ik ga zeker kunststof apart houden,
zoals ik dat al met glas en oud
papier doe.
i 56%
44%
Nederlanders zijn geen kampioenen
afval scheiden in de wereld,
Oostenrijkers schijnen voorop te
lopen, maar dat vanaf 1 januari
gemeenten containers gaan
plaatsen speciaal voor de inzame
ling van kunststof kan weer een
bijdrage leveren. Een (kleine)
meerderheid van de bezoekers van
de Bevelandse site van de PZC die
op de stelling van afgelopen week
reageerde, wil daarbij een handje
helpen. Het zal wennen worden,
zoals het wennen was om glas en
oud papier apart te houden.
De liefde voor het schor
bracht hen in Frankrijk, waar
ze samen met de lokale
bevolking zeekraal sneden.
Tegenwoordig staan de
broers Elenbaas niet meer
zo vaak in de natte klei. Ze
hebben het te druk.
door Nadia Berkelder
Het kwam allemaal om
dat Dirk een keer mee
ging met de vader van
zijn verkering. „Die
ging altijd snijden bij de Ratten-
kaai bij Rilland-Bath, maar hij had
geen auto. Dus ik reed. Ik liep daar
langs die dijk en ik vond het nogal
lang duren. Toen heb ik gevraagd
of hij nog een mes had. En zo is
het begonnen."
De schoonvader van Dirk Elen
baas sneed zeekraal als hobby. „Hij
sneed een zakje en deelde het uit
aan bekenden. Ik ging ermee naar
restaurantjes." Sinds 1996 hebben
de broers Dirk en Hans Elenbaas
uit Nieuw en Sint-Joosland een
echte handel in zeegroenten. „Het
is langzaam uitgegroeid, het begon
- met die restaurants, later kwamen
er groentezaken bij en toen de
groothandel. En nu doen we za
ken in heel Europa."
Wie denkt dat de echte wilde zee
kraal nog uit Zeeland komt, heeft
het mis. In de zomer komt de
groente uit Frankrijk, of is er 'ge
kweekte' van binnendijkse.perce
len uit Zeeland. In de winter
wordt de zeekraal ingevlogen, van
uit Israël of Mexico.
In Zeeland staat nog maar heel
weinig zeekraal op de schor
ren. „Na aanleg van de Ooster-
scheldekering werd het getij an
ders", zegt Hans. „Je hebt minder
eb en vloed, dus er komt nauwe
lijks nog water op de schorren. Je
mag en kunt er nauwelijks nog
commercieel snijden. Zelfs met
een vergunning mag je maar 2,5 ki
lo zeekraal snijden."
„We hebben gezocht naar alterna-
nogal wat uit. Ze zouden voor een
peutergroep wel een bijdrage krij
gen via de belasting."
Afgezien van dit financiële verhaal
vindt Van Beek dat 'er wel weer
eens mag worden geïnvesteerd in
Driewegen'. Schooldirecteur Lies-
beth van Waas laat zich daar niet
over uit. Zij geeft wel aan groot
voorstander te zijn van huisves
ting van de speelzaal bij de school.
De ruimte kan dan ook worden ge
bruikt voor voor- en naschoolse
opvang. „Voor een kleine school is
het erg belangrijk die voorzienin
gen aan te kunnen bieden."
Een woordvoerder van de gemeen
te Borsele laat in een reactie weten
dat 'de haalbaarheid van de plaat
sing van een unit bij 't Opstapje
momenteel wordt onderzocht'.
door Harmen van der Werf
DRIEWEGEN - Voor de toekomst
van Driewegen, één van de klein
ste kernen van Borsele, is het van
'levensbelang' dat er nieuwe huis
vesting komt voor de peuterspeel
zaal, vindt de dorpsraad Driewe
gen, en wel naast basisschool 't Op
stapje. De gemeente Borsele is ge
vraagd een 'unit' te plaatsen bij de
basisschool.
„We maken ons erg ongerust over
de speelzaal", verklaart bestuurslid
Adrie van Beek van de dorpsraad,
„omdat die in een gymzaaltje zit.
En dat zaaltje voldoet niet aan de
Wet Kinderopvang. Onze peuter
speelzaal kan daarom geen peuter-
groep worden, zoals de meeste an
dere speelzalen in Borsele vanaf 1
september. Voor ouders maakt dat
