snijden ze de zeekraal op z'n Erremuus
Waar is de tegel
met het portret
van De Ruyter?
De inboedelverzekering van
Polis Direct, uitstekende kwaliteit
voor een betaalbare prijs!
Heuptas met medicijnen verloren
w
PZC Zaterdag 16 mei 2009 23
'Toen de Oosterscheldewerken kwamen werd het getij anders, Je hebt
minder eb en vloed, dus er komt nauwelijks nog water op de schorren'
'Ze snijden niet alleen zeekraal, maar ze rapen ook kokkels en steken
pieren. Of ze vangen garnalen. Als het maar van een schor afkomt'
De liefde voor het schor
bracht ze in Frankrijk, waar
ze samen met de lokale
bevolking zeekraal sneden.
Tegenwoordig staan de
broers Elenbaas niet meer
zo vaak in de natte klei. Ze
hebben het te druk.
door Nadia Berkelder
Het kwam allemaal om
dat Dirk een keer mee
ging met de vader van
zijn verkering. „Die
ging altijd snijden bij de Ratten-
kaai bij Rilland, maar hij had geen
auto. Dus ik reed. Ik liep daar langs
die dijk en ik vond het nogal lang
duren. Toen heb ik gevraagd of hij
nog een mes had. En zo is het be
gonnen." De schoonvader van
Dirk sneed zeekraal als hobby. „Hij
sneed een zakje en deelde het uit
aan bekenden. Ik ben er de boule
vard mee opgegaan, naar de restau
rantjes."
Sinds 1996 hebben de broers Dirk
en Hans Elenbaas uit Nieuw- en
Sint Joosland een echte handel in
zeegroenten. „Het is langzaam uit
gegroeid, het begon met die restau
rants, later kwamen er groenteza
ken bij en toen de groothandel. Nu
doen we zaken in heel Europa."
Wie denkt dat de echte wilde zee
kraal nog uit Zeeland komt, heeft
het mis. In de zomer komt de
groente uit Frankrijk, of is er 'ge
kweekte', van binnendijkse perce
len uit Zeeland. In de winter
wordt de zeekraal ingevlogen, van
uit Israël bijvoorbeeld, of Mexico.
In Israël wordt de zeekraal op land
geweekt in kassen, met aangezout
woestijnwater. In Mexico wordt
water van de Pacific gebruikt. In
Zeeland staat er nog maar heel wei
nig zeekraal op de schorren. „Toen
de Oosterscheldewerken kwamen,
werd het getij anders", zegt Hans.
„Je hebt minder eb en vloed, dus
er komt nauwelijks nog water op
de schorren. )e mag en kan er nau
welijks nog commercieel snijden.
Zelfs met een vergunning mag je
maar 2,5 kilo zeekraal snijden."
„We hebben gezocht naar alterna
tieven, in Bretagne en Normandië
wordt het nog commercieel ge
daan. Daar hebben ze iets gevon
den om vergrassing van de schor
ren tegen te gaan. Speciaal daar
voor gereserveerde percelen wor
den elk jaar afgeplagd. Aan het
eind van het seizoen, als het zaad
in de zeekraal zit, halen ze dertig
hectare gras weg. De zaden van de
zeekraal die er
naast staat, wor- >c A1)nMTc
den op natuurlijke s AV°ndS
wijze verspreid. En Snijden en
zo wisselt dat van
jaar tot jaar. Het
schor wordt jong gehouden zodat
pioniersplanten als zeekraal en
lamsoor een kans krijgen en het
schor niet volledig vergrast."
Pêcheurs auxpieds worden de zee
kraalsnijders genoemd in Frank
rijk, vissers te voet. „Ze snijden
niet alleen zeekraal, dat in Frank
rijk salicorne heet, maar ze rapen
ook kokkels en steken pieren. Of
ze vangen garnalen. Als het maar
van een schor afkomt", zegt Hans.
„Sommige schorren in Frankrijk
zijn bijna drieduizend hectare
groot." Ook Hans en Dirk hebben
in Frankrijk zeekraal gesneden, als
pêcheurs aux pieds, met vergun
ning. „Dat was mooi", zegt Dirk.
,,'s avonds snijden, dan slapen, 's
morgens weer snijden en dan de
zon op zien komen. Schitterend.
En dan weer terug naar huis. Dat
deden we twee keer in de week.
Maar we kregen steeds meer vraag
en langzamerhand zijn we voltijds
handelaar geworden. Nu betrek
ken ze de zeekraal van ongeveer
dertien Franse families, die alle-
snijden, dan slapen, 's morgens weer
dan de zon op zien komen. Schitterend
maal een vergunning hebben."
De Elenbazen snijden zeekraal op
de 'erremuse' manier: Een groot
mes in je rechterhand, een Teren
handschoen in je linker, zeekraal
ertussen en slaan. „De beste me
thode", vindt Dirk. „Dan krijg je
de minste snijwondjes." In Frank
rijk zwiepen ze de zeekraal eraf,
net als op Zuid-Beveland. „Maar
dan beschadig je de steeltjes meer,
en gaan ze eerder rotten."
Elenbaas levert ook andere zee
groenten, maar zeekraal vormt
tweederde van de omzet. Lamso
ren levert nog een derde op en een
heel klein beetje van de omzet
komt van groenten als zeeboon
tjes, dulse en zeesla, allemaal soor
ten zeewier. Het is veel werk, de
zeekraalhandel. Het is uitzoeken,
wassen en nog een keer uitzoeken.
Hans en Dirk storen zich aan han
delaren die de zeekraal compleet
met onkruid en stokken aanbie
den, dat geeft de groente een slech
te naam. Ze hebben ook gewor
steld met leveranciers uit Afrika en
Azië, maar heb
ben nu betrouwba
re partners gevon
den.
„De beste zeekraal
is de Europese",
zegt Hans. „Maar dan wel de Fran
se. De Zeeuwse is ook lekker, maar
alleen de buitendijkse." En die is
er dus bijna niet meer. „Of dat ooit
nog terugkomt? Er wordt veel na
tuur ingepikt en er komt weinig
voor in de plaats. Bovendien
wordt de groei van zeekraal ook
niet gefaciliteerd door de overheid,
zoals in Frankrijk. Ik denk dat de
overheid hier het ook moeilijk
vindt. Ontpolderen? Ik heb zelf
ook land. Van mij mogen ze het
onder water zetten, maar dan niet
met prikkeldraad eromheen, zodat
er alleen maar vogels in kunnen."
GEMEENTE
GEMEENTEHUIS GESLOTEN
Het gemeentehuis is gesloten op Hemelvaartsdag,
donderdag 21 mei en aansluitend op vrijdag 22 mei.
Geboorteaangifte moet altijd binnen 3 werkdagen na de geboortedag gebeuren.
Daarbij tellen de weekeinden en de bovengenoemde data niet mee.
WIJZIGINGEN LEGEN DUOBAKKEN EN OPHALEN GROF
TUINAFVAL IN VERBAND MET HEMELVAARTSDAG
Normaal gesproken wordt het grof tuinafval op donderdag opgehaald.
'In verband met Hemelvaartsdag is hier een uitzondering op gemaakt.
Er wordt niet op donderdag 21 mei maar op woensdag 20 mei grof tuinafval
opgehaald in Gapinge, Grijpskerke, Oostkapelle, Serooskerke, Veere en
Vrouwenpolder. Meldt u minimaal één werkdag van tevoren telefonisch
(0118) 555 447 of via cpb@veere.nl aan.
In plaats van donderdag 21 mei worden de duobakken in Zoutelande en
Westkapelle, inclusief het buitengebied, op vrijdag 22 mei geleegd.
In Aagtekerke, Domburg en Meliskerke, inclusief het buitengebied, worden
de duobakken niet op vrijdag 22 mei maar op zaterdag 23 mei geleegd.
Hou er rekening mee dat de duobakken vroeger of later dan normaal geleegd
kunnen worden. De afvalinzamelaar begint om 7.30 uur.
www.veere.nl
VLISSINGEN - De grote Britannia-
dag, morgen in de barzaal van ho
tel Arion aan de boulevard van
Vlissingen, is helemaal compleet.
Op één mysterie na: waar is het ta
bleau met daarop het portret van
Michiel de Ruyter gebleven?
En is het überhaupt wel vervaar
digd? Doeke Roos van de Stichting
Stadsherstel, die mede aan de oor
sprong van de Britannia-middag
staat, heeft ontdekt dat tijdens de
opening van het hotel, op 3 april
'955. werd gezegd dat mozaïekma
ker Louis van Roode die opdracht
had gekregen.
Wat het resultaat was, is één van
de vraagstukken die tussen 13.00
en 17.00 uur ter sprake komen.
0900-0234 0.05 p.mwww.polisdirect.nl POl'Sdirect
MIDDELBURG - In Middelburg of
Nieuw- en Sint Joosland is donder
dagavond een heuptasje met medi
cijnen verloren. Het gaat om een
flesje nitroglycerine en een injec
tiespuit voor allergie. Inname kan
schadelijk zijn, vooral voor kinde
ren. Wie de medicijnen vindt, kan
deze afgeven op het politiebureau
ofbij een apotheek.
Het vervoer van de zeekraal van de schorren in Frankrijk gaat per fiets.
foto Hans Elenbaas