Buitenland
Demjanjuk blijft
President Zuma wil 't land
Teleurstelling in
Israël over rede paus
8 I Woensdag 13 mei 2009 pzc
Mortier treft enige
kliniek oorlogszone
COLOMBO - In de oorlogszone in
het noorden van Sri Lanka is giste
ren de enige functionerende kli
niek getroffen door een mortiergra
naat. Hierdoor zijn 49 patiënten
en omstanders gedood en meer
dan vijftig anderen gewond ge
raakt. Dat zegt dr. Varatharajah, de
enige gezondheidsfunctionaris
van de Sri Lankaanse overheid in
het gebied.Minister Koenders van
Ontwikkelingssamenwerking wil
spoedoverleg in de EU over de si
tuatie in Sri Lanka.
Verenigde Staten in
mensenrechtenraad VN
GENEVE - De Verenigde Staten heb
ben zich voor het eerst laten kie
zen in de mensenrechtenraad van
de Verenigde Naties. Onder de vo
rige president George Bush wilde
Washington niets van het interna
tionale orgaan weten onder meer
vanwege anti-Israëlische besluiten.
De nieuwe Amerikaanse president
Barack Obama wil de relatie met
de raad, die in 2006 is opgericht,
verbeteren. De VS kregen 167 van
de 191 geldige stemmen.
Ex-politicus beboet om
'onthoofden' Hitier
BERLIJN - De man die vorig jaar het
wassen beeld van Adolf Hitier ont
hoofdde in Madame Tussauds in
Berlijn, heeft een boete gekregen
van 900 euro. De aanklager had
een boete van 6.300 euro geëist we
gens het toebrengen van schade
aan het beeld en veroorzaken van
lichamelijk letsel bij een suppoost.
De nu werkloze 42-jarige Berlijnse
oud-politicus verklaarde te willen
protesteren tegen de commerciële
belangen van Madame Tussauds.
Verdachte bloedbad
België langer vast
DENDERMONDE - De rechtbank in
het Vlaamse Dendermonde heeft
gisteren de hechtenis van Kim De
Gelder met drie maanden ver
lengd. De man wordt er onder
meer van beschuldigd in januari
twee baby's en een kinderleidster
te hebben doodgestoken in een
crèche in Dendermonde. De ver
dachte was naar de rechtbank ge
komen met een duikbril, om te
voorkomen dat de pers zijn ge
zicht zou zien.
Italië verijdelt aanslag
vliegveld De Gaulle
BARI - De Italiaanse politie heeft
naar nu bekend is gemaakt in no
vember twee vermeende strijders
van terreurnetwerk Al Qaida opge
pakt. De mannen zouden van
plan zijn geweest een terreuraan
slag te plegen op vliegveld Charles
de Gaulle bij Parijs. Dat meldden
Italiaanse media gisteren. De ver
dachten zijn een Franse imam van
Syrische afkomst en een tot de is
lam bekeerde Fransman. Ze zou
den ook doelwitten in Groot-Brit-
tannië op het oog hebben gehad.
Weer aanslag op school
meisjes Afghanistan
muhmud - Voor de derde keer bin
nen drie weken lijkt een Afghaan
se meisjesschool doelwit te zijn ge
weest van een aanval met een on
bekend gas. Vierentachtig leerlin
gen, elf leerkrachten, het school
hoofd en twee schoonmakers van
een school in Muhmud Raqi in de
provincie Kapisa moesten gisteren
in een ziekenhuis worden opgeno
men. Toen de Taliban het in het
land voor het zeggen hadden
mochten meisjes niet naar school.
Verdriet in Sichuan. foto AP
President China staat
stil bij aardbeving
PEKING - In China zijn gisteren de
slachtoffers van de aardbeving in
de provincie Sichuan herdacht.
Door het natuurgeweld een jaar ge
leden kwamen meer dan 80.000
mensen om het leven. Duizenden
mensen worden nog altijd ver
mist. Tienduizenden wonen nog
in tenten en tijdelijke huizen. De
officiële herdenkingsdienst in Yin-
gxiu werd rechtstreeks in heel Chi
na uitgezonden. President Hu Jin-
tao leidde de plechtigheden.
Met de aanhouding van John
Demjanjuk hoopt de Duitse
justitie nog één keer een
nazimisdadiger achter de
tralies te krijgen. Voor
kampoverlevenden en
nabestaanden gaat het om
gerechtigheid.
door onze correspondent
Achilie Prick
Na vele jaren onderzoek
en juridisch getouwtrek
zit de van nazimisda
den verdachte John
Demjanjuk (89) sinds gisteren in
een Duitse cel. Maar of het tot een
proces komt is onzeker. Artsen
moeten eerst vaststellen of de naar
eigen zeggen zwaar zieke man kan
worden verhoord en vervolgens te
rechtstaan.
Demjanjuk wordt verdacht van
hulp bij de moord op 29.000 ge
vangenen in het concentratiekamp
Sobibor in 1943. In de zes maan
den dat hij daar als kampbewaar
der actief zou zijn geweest, dreef
hij volgens justitie duizenden man
nen, vrouwen en kinderen gewe
tenloos de gaskamer in. De namen
van veel slachtoffers zijn bekend.
Het gaat vooral om joden die af
komstig waren uit het Nederland
se tussenkamp Westerbork.
„We hebben hem het 21 pagina's
tellende arrestatiebevel voorgele
zen en de komende tijd wordt hij
medisch onderzocht", zei hoofdof
ficier van justitie A. Winkler giste
ren in München. „Als dat goed af
loopt, kunpen we binnen enkele
weken een formele aanklacht te
gen hem indienen. Als er een pro
ces komt, duurt dat sowieso tot in
de loop van volgend jaar." De advo
caat van Demjanjuk tekende giste
ren gelijk beroep aan tegen het ar
restatiebevel.
Hoewel de naam Demjanjuk al
dertig jaar verbonden is met nazi
misdaden, was hij geen aanvoer
der of hoge functionaris, maar een
van de vele relatief kleine schakel-
tjes in de moordmachine van de
nazi's. Hij werd in 1920 in Oekraï
ne geboren als Iwan Nikolaje-
witsch Demjanjuk en viel als sol
daat van het Rode Leger in 1942 in
handen van de Duitsers. Hij zou
zijn ingegaan op het aanbod lid te
worden van de SS. De Duitsers
hadden hulp nodig bij de Aktion
Reinhardt, de moord op joden in
het bezette Polen. Op 27 maart
1943 zou Demjanjuk als kampbe
waarder zijn begonnen in vernieti
gingskamp Sobibor.
In 1952 wist Demjanjuk als 'oor
logsslachtoffer' naar de VS te ont
komen waar hij sindsdien met zijn
gezin een rustig leventje leidde als
automonteur van Ford. Dertig jaar
geleden doken de eerste aanwijzin
gen op over Demjanjuks rol in de
Holocaust en in 1988 werd hij in Is
raël als Twan de Verschrikkelijke'
de beul van kamp Treblinka ter
dood veroordeeld. In 1993 werd hij
vrijgesproken omdat sprake was
van persoonsverwisseling.
Na jarenlang onderzoek deed de
Duitse justitie afgelopen maart op
nieuw aangifte tegen Demjanjuk.
Nu voor zijn rol in Sobibor. Een
SS-legitimatiebewijs en nieuwe ge
tuigenverklaringen zijn de kern
van het bewijs. Na twee maanden
touwtrekken zette de VS Demjan
juk, die dat vanwege gezondheids
reden wilde tegenhouden, maan
dagavond op het vliegtuig.
Zijn arrestatie op het vliegveld van
München gisteren heeft vooral
een grote symbolische waarde.
Duitsland blokkeerde de vervol
ging van oud-nazi's in de jaren '50
en '60. Om nazimisdaden te kun
nen blijven vervolgen werd pas in
1979 geregeld dat moord in Duits
land niet kan verjaren. De vervol
ging kwam in de jaren '80 pas
goed op gang. Desondanks wer
den er van de 106.000 verdachten
slechts 6.495 veroordeeld.
„Het maakt mij niet uit of hij in
de cel komt of niet, het gaat er om
dat dit proces plaatsvindt", zei de
82-jarige Thomas Blatt. De overle
vende van Sobibor was eergisteren
toevallig ook vanuit Amerika naar
München gevlogen. Om te getui
gen tegen Demjanjuk. „Ik wil de
waarheid", zei Blatt.
Demjanjuk zit voorlopig vast in de
Stadelheim-gevangenis in Mün
chen, dezelfde plek waar Hitler in
1920 even vastzat voor opruiing.
Mocht Demjanjuk geen proces krij
gen of worden vrijgesproken, dan
zal de Duitsland tot zijn dood in
zijn levensonderhoud moeten
voorzien. Demjanjuk is stateloos
en niemand wil hem hebben.
Boven: John Demjanjuk arriveert in
een ambulance bij de Stadelheim-ge
vangenis in München.
foto Uwe Lein/AP
Onder: Een pasfoto van Demjanjuk
op een militair document.
TEL AVIV - Veel Israëli's zijn teleur
gesteld over de toespraak die paus
Benedictus XVI maandag heeft ge
houden in Yad Vashem, het her
denkingscentrum voor de joodse
slachtoffers van de "Rveede Wereld
oorlog in Jeruzalem.
Zij betreuren dat de kerkvorst niet
is ingegaan op de rol van de kerk
in de oorlog. Rabbijn Yisrael Lau
uit Tel Aviv, een overlevende van
de oorlog en voorzitter van het
Yad Vashem-bestuur, zei voor de
radio dat Benedictus 'een histo
risch moment heeft gemist'. Hij be
treurde dat de paus niet het aantal
van zes miljoen vermoorde joden
heeft genoemd en niet het woord
vermoord gebruikte, zoals zijn
voorganger, paus Johannes Paulus
II wel deed.
De paus bezocht gisteren de Koe
pel van de Rots in het oude deel
van Jeruzalem. Hij is het eerste
hoofd van de Rooms-Katholieke
Kerk dat het voor moslims heilige
gebouw betrad. Ook bracht hij een
bezoek aan de Klaagmuur en een
zaal waarvan wordt verondersteld
dat het de plaats is waar Jezus
Christus kort voor hij stierf het
Laatste Avondmaal hield.
Een woordvoerder van het Vati-
caan zei gisteren tegen journalis
ten dat Benedictus nooit lid van
de Hitlerjugend was. De paus zei
eerder juist dat hij tegen zijn zin
lid van de beweging is geweest.
Geen Zimbabwaanse
toestanden in Z-Afrika
bij herverdelen grond.
Schichtig stappen de struisvo
gels naar de omheining. De
langbenige dieren, die in
staat zijn grote afstanden af te leg
gen, hebben slechts beperkte bewe
gingsruimte op de boerderij die
sinds kort het. eigendom is van
een vrouwencoöperatie.
De nieuwe eigenaren van 'Ostrich
Oasis' zijn elders: ze volgen een
cursus van een week voor het fok
ken van struisvogels. De bewaker
van de boerderij moet de dieren
zolang verzorgen.
Ostrich Oasis was twee jaar gele
den door de overheid gekocht van
een blanke boer en geschonken
aan een groep zwarte boeren in
het kader van de landhervorming
in Zuid-Afrika. Maar twee maan
den geleden werd hen de boerde
rij afgenomen omdat ze de dieren
hadden verwaarloosd. Van de 77
struisvogels waren er twintig ge
storven. De vrouwencoöperatie
die alleen ervaring heeft in maïs-,
teelt en het houden van kippen,
mag het nu proberen.
Ostrich Oasis ligt in Dinokeng,
een zanderige vlakte zo'n vijftig ki
lometer ten noorden van
Zuid-Afrika's hoofdstad Pretoria.
Het is een van de weinige boerde
rijen in de wijde omgeving die ei
gendom is van zwarte Zuid-Afrika
nen. Zeker tachtig procent van de
agrarische grond in het land is nog
in blanke handen. Dat is het ge
volg van een regeringsbesluit uit
1913 dat 87 procent van het land ex
clusief voor blanken bestemde. Di
rect na het einde van de apartheid
in 1994 kondigde de eerste demo
cratische regering aan die scheve
verhouding snel recht te trekken.
Maar daar is weinig van terechtge
komen.
Jacob Zuma, de nieuwe president
van Zuid-Afrika, maakte zich tij
dens de verkiezingscampagne po
pulair bij arme Zuid-Afrikanen
door versnelde landhervorming te
beloven. Een moeilijke opgave,
want hij wil niemand dwingen te
verkopen en de grondprijzen in
Zuid-Afrika blijven stijgen. Zuma
bezweert geen Zimbabwaanse toe
standen te willen. In het buurland
