n veilig tegelijk
Weekboek van een herder
Trekpaardentocht rond Hulst
Kajakvaren op de Noordzee
Jutten langs de vloedlijn
PZC Dinsdag 12 mei 2009 I 5
Over de houten schoen
De klompen van de firma Traas zijn
van wilg of populier (henrica; géén
robusta, de in Zeeland meest voorko
mende populierensoort, die is te
zwaar)
Alleen rechte bomen met weinig
noesten zijn geschikt.
Klompen worden uit nat hout gesne
den, dat is makkelijker te bewerken
en geeft een mooiere klomp.
Klompenmaten zijn lengtematen;
voor maat 44 is dat 35 centimeter.
Klompen zijn erkend als veiligheids
schoeisel en scoren op sommige
punten zelfs beter dan veiligheids
schoenen met stalen neuzen.
In een uur tijd kunnen vijf paar
klompen worden gemaakt.
Dit jaar kan er voor het eerst een kajakvaartocht op de Noord
zee voor de Walcherse kust worden gemaakt. De organisatie is
in handen van Outdoor Inspiration en het natuurmuseum Ter
ra Maris in Oostkapelle. Voorlopig staan er vier dagen gepland,
waarop een kajak-arrangement wordt aangeboden: een vaar
tocht gecombineerd met een vis-lunch bij Terra Maris. De da
gen zijn: zaterdag 16 mei van 8.30 tot 14.15 uur, zondag 17 mei
van 9.00 tot 14.30 uur, donderdag 21 mei van 11.00 tot 17.00 uur
en vrijdag 22 mei van 11.00 tot 17.00 uur.
Deelnemers moeten minstens 15 jaar zijn. Zowel beginners als
ervaren kajakkers kunnen meedoen. Het maximum is vier deel
nemers per tocht. Er wordt ongeveer 2,5 uur gevaren. Uitrus
ting: waterschoenen (sandalen, gympen), wind- of regenjas,
wetsuit/surfpak (is ook te huur), T-shirt.
De tocht kost 53,- euro, inclusief kajakuitrusting, zwemvest, in
structie, lunch. Een bezoek aan Terra Maris kost 4,- euro.
Aanmelden bij Guido Krijger - Outdoor Inspiration, 066 205
263 80, e-mail info@outdoorinspiration.
vroeger dan, want ook Jaaps voor
ganger Kees Traas werkte al met
machines.
Bij de lintzaag worden de hout
blokken versneden tot stukken
waaruit precies één klcynp gaat.
Die blokken gaan in de kopieerma
chine. „In de machine staat een
mal en die wordt exact gekopi
eerd: één linksom en één rechts
om, zodat je een linker- en een
rechterklomp krijgt." Ook de
boormachine, de volgende stap in
het proces, werkt in spiegelbeeld.
Tot slot gaan de klompen naar de
droogkamer. Een dag of tien lig
gen ze daar uit te wasemen. Daar
na kunnen ze worden afgewerkt:
geschuurd, geschilderd en gelakt.
Toen Jaap een jaar of twintig was,
produceerde de firma Traas ruim
50.000 paar per jaar. Vijfjaar later
ging het zo slecht in de. klompen
dat Kees Traas al het personeel
moest ontslaan. Jaap: „Ik was de
laatste. Met mijn lts-diploma heb
ik werk kunnen vinden bij Zeetex.
Dertien jaar heb ik daar gewerkt.
Maar de klompen bleven trekken."
Kees Traas had geen opvolger.
„Een jaar of vijftien geleden ben ik
gaan vragen of we elkaar niet kon
den helpen. Toen ben ik in het be
drijf gestapt." Hij heeft er geen se
conde spijt van gehad.
Jaap is nu 53, zijn vrouw - die in
de zaak meehelpt - 50. „Als ik fa
milie zou zijn van Traas, was ik de
vierde generatie klompenmaker.
Ik weet nu al dat mijn zoon me
niet wil opvolgen. Na mij is het af
gelopen in Zeeland. Er zal op een
gegeven moment een omslagpunt
komen. Dan moet ik kijken of het
nog rendabel is, of ik ze nog zelf
blijf maken of dat ik de klompen
ga inkopen. Daar wacht je mee tot
het echt niet anders kan."
Ondanks verwoede pogin
gen van Serge Klomp om
het zieke lam uit de
Schaapskudde Zeeuws-Vlaanderen
te redden met een antibioticakuur
en wilgentakken, is het beestje vo
rige week overleden. Het dier was
dusdanig verzwakt dat het niet
meer mee kon met de hoofdkud
de. „Maar ook dat hoort erbij", ver
telt Natasja Vermeulen nuchter.
„Natuurlijk bouw je met sommige
lammeren of schapen een band
op, omdat ze bij de geboorte bij
voorbeeld extra zorg nodig heb
ben gehad. Maar je moet er niet te
lang bij stilstaan, het leven rond
de Schaapskudde Zeeuws-Vlaande
ren gaat door."
Er is ook goed nieuws. Zo hebben
vrijwel alle pubs een baasje gevon
den. Zeven weken geleden beviel
moeder Tatza (8 jaar) van zes
pubs, die momenteel onderdak
vinden bij Natasja in Zuidzande.
Natasja heeft een dagtaak aan het
verzorgen van de pubs. Haar dag
begint met het uitlaten en voeren
van haar drie volwassen honden.
Daarna zijn de pubs aan de beurt,
die gedurende de nacht in de ben-
che slapen. Poepen en plassen
doen de pubs in de daarvoor spe
ciaal bedoelde benche, die 's och
tend direct wordt schoongemaakt.
„En als de pubs eten hebben ge
had en weer gaan slapen, heb ik
eindelijk tijd om mezelf te verzor
gen", vertelt Natasja, die op een
dag zo'n zes keer met de dweil
moet uitrukken om poep en plas
van het parket te verwijderen.
„Uiteindelijk is het de bedoeling
dat de pubs zindelijk worden en
hun behoefte op een daarvoor be
stemde plek gaan doen. Maar dan
zit jê wel al in de elfde of twaalfde
week." Als de eerste pubs weg
gaan over twee weken, hoopt Na
tasja dat de beesten inmiddels zo
ver zijn dat ze hun behoefte zo
lang mogelijk kunnen ophouden.
„Dat leer ik ze aan door zoveel mo
gelijk met ze te oefenen. Om 12
uur, voordat ik in bed kruip, laat ik
ze nog een keer plassen. Dat doe
ik drie keer per nacht. Het streven
is uiteindelijk dat ze het een hele
nacht kunnen ophouden. Maar
een ongelukje blijf je altijd hou
den."
Momenteel hebben de pubs nog
niet het volle besef waar ze moe
ten poepen en plassen. En dus
staat de emmer met sop en dweil
voortdurend in de aanslag om er
aan te pas te komen. Toch leert Na-'
tasja de pubs al spelenderwijs aller
lei trucjes aan. „Vooral de lichtkleu
rige pub, die over twee weken
naar Jan Klomp gaat, is erg leergie
rig. Het blijven zitten en staan
leert ze snel aan." Natasja houdt
zelf ook een pub, een zwarte reu
die ze de basistechnieken gaat le
ren. „De reu moet volledig sociali
seren, aan mensen gewend raken
en weten om te gaan met drukke
situaties. Daarvoor neem ik hem
mee naar de rommelmarkt of de
supermarkt. Uiteindelijk moet hij
zelf zijn grenzen kennen, weten
wat er wel en niet mag." Naast Na
tasja en Jan neemt ook Serge een
pub over. De andere pubs gaan
naar een koppel in Aardenburg,
een baasje in Duitsland en een col
lega op de Noord-Veluwe die ook
een schaapskudde heeft.
Maar voordat de pubs weggaan
krijgen ze eerst nog een tweede in
enting met een levend vaccin. Na
tasja: „Daarvan kunnen de hon
den best even ziek zijn. Dan heb ik
ze liever nog bij mij zodat ik ze de
beste zorg kan bieden."
foto's Ronald den Dekker
Donderdag 21 en vrijdag 22 mei worden er in het Land van
Hulst authentieke trekpaardentochten gehouden. De hoeve
Konstance in Vogelwaarde (Groot Cambrondijk 13) is steeds
het vertrekpunt. Er wordt gereden met trekpaarden en Haflin-
gers, die originele boerenkarren trekken. De deelnemers trek
ken ouderwetse boerenkleren
aan. Donderdag 21 mei leidt de
tocht eerst naar Brouwerij De
Halve Maen in Hulst (aankomst
circa 10 uur). Vandaar gaat het
verder naar Zandberg en
Graauw. Rond 15 uur is de aan
komst gepland bij Zicht der
Schelde in Paal. Vrijdag 22 mei
rijden de karren via de polders
rond het Groot Eiland naar Vo
gelwaarde, waar een luch gereed
staat. Via de Margaretsedijk en
de Pauluspolder komt Hoeve
Konstance weer in zicht.
Info en inschrijven: Stan Verbist 06
423 443 90 of Adri Dees 06 531764
15-
Van zaterdag 16 mei tot en met vrijdag 22 mei staat Walcheren
in teken van de achtste editie van de Week van de Zee. Dui
nen, strand en zee staan hierbij centraal. Dit jaar wordt de aan
dacht gevestigd op duurza
me vis. Op zaterdag 16
mei wordt vanuit Terra
Maris in Oostkapelle 'Jut
ten langs strandpalen en
vloedlijnen' gehouden.
Vooraf is er een inleiding
bij het zoutwateraqua
rium. Verder is er een klei
ne expositie opgezet over
duurzame visserij.
Aanvang 13.30 uur; aan
melden vooraf en telefo
nisch via Terra Maris, 0118
582620. Deelname gratis.
