19 reizen
Gastvrijheid op
het jabikspaad
:o:
Scheeneweg
Kerken op een terp, 'üleboerden' en reeën
die op een afrastering lijken: het is slechts
een kleine greep uit de bijzonderheden die
Jan de Hoon zag op zijn wandeling over
het 150 kilometer lange Jabikspaad. Van
de route is ook een variant voor fietsers.
u
reizen@wegener.nl
024-3650360
PZC
Zaterdag 9 mei 2009
Op de zeedijk kijk je
uit over de Wadden
zee, aan de horizon
smelten water en
lucht samen. Vogels
vliegen in de lucht, op de dijk lo
pen geschoren schapen met lam
meren. De lente leeft volop.
De eerste stappen zijn gezet op het
Jabikspaad, dat de 'Groate Kerk' in
St. Jacobiparochie als beginpunt
heeft. Een monument van Henk
Rusman tegenover de kerk symbo
liseert het begin van een lange pel
grimage naar Santiago de Compos-
tela in Spanje. Via Zwarte Haan
loop je buitendijks naar
Nieuwe Bildtzijl. Mooi
begin van de wandeling.
Het pad gaat landin
waarts en het landschap
opent zich. ledereen die
je tegenkomt, zegt goe
dendag. Hier is maar
één kwalificatie op zijn
plaats: bijzondere gast
vrijheid. Stiens loop je
uit langs een oude spoor
baan. Het pad leidt door
kleine dorpjes zoals Brit-
sum, Cornjum en Jel-
sum. Landgoederen met
namen als Martenastate
en Dekemastate verwij
zen naar de adel en voor
aanstaande burgerij van
vroeger tijden. De con
touren van de stad
Leeuwarden worden
zichtbaar, maar het ge
voel van het dorpsleven over
heerst.
De route voert langs de lacobijner-
kerk die in 1245 werd gebouwd.
Via Joutum, waarvan de kerk een
karakteristiek zadeldak heeft, ben
je weer terug op het platteland. In
Jirnsum komen de wandel- en
fietsroute van het Jabikspaad bij el
kaar en gaat het verder als één pad.
In Friens staat het kerkje nog hoog
en fier op een terp. De hoge terp
was opgeworpen aan de oostoever
van de vroegere Middelzeeslenk
die tot Jirnsum liep. Het grootste
deel van de terp is afgegraven, zo
als met veel Friese terpen het geval
is. De aarde werd gebruikt als bo
demverbeteraar voor de schrale
grond.
Langs het riviertje de Boorne en
het buurtschap Oude Schouw kom
je in Akkrum. Volgens de overleve
ring sloeg Bonifatius hier aan de
oever zijn tenten op. In het vrien
delijke Akkrum weerspiegelen hui
zen en woonboten in het water.
Mensen zijn aan het werk om hun
boten klaar te maken voor het
St. Jacobiparochii
Dokkum
Jabikspaad
1 jjj^ Jabikspaad
De 'üleboerden' sieren vaak de
gevels van huizen en boerderijen.
WÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊBUm 'i
Bij de Tsjonger in Mildam ligt de onzichtbare taalgrens: het Fries gaat over in het Stellingwerfs.
Kampen
Hasselt8
voorjaar. Een oude melkbus in het
water doet dienst als nest voor wa
tervogels. Je kijkt hier uit over
weidse velden en komt uit in Alde-
boarn. Dit dorp heeft zich de
naam van de rivier toegeëigend.
Op veel huizen en boerderijen in
Friesland vind je een bord met
twee zwanen op de punt van de ge
vel, de zogenaamde 'üleboerden'
(uilénborden). In Friesland moch
ten de boeren zwanen houden in
tegenstelling tot in andere landen.
Zodoende werd de zwaan het sym
bool van de Friese Vrijheid.
In dit landschap loop je tussen wei
landen met veel sloten en kreken.
Boeren werken op het land, vogels
fluiten, een zwaan kijkt op en een
koppel eenden vliegt met veel la
waai weg. Alsof ze gestoord wor
den in hun paringsritueel. Bij het
riviertje de Tjonger in Mildam pas
seer je een taalgrens. Het Fries gaat
over in het Stellingwerfs. Wolvega
(streek van de wolven) is de hoofd
plaats van de gemeente Weststel
lingwerf, met een griffioen als wa
pensymbool. Dit fabelachtige dier
vind je terug in de wegwijzers
voor het Jabikspaad in deze ge
meente.
Even buiten Wolvega ga je voor
het laatst onder de A32 door. Deze
verkeersader passeer je een aantal
keren op het Jabikspaad. Het pad
loopt verder langs het meertje Het
Wijde en rivier de Linde. Je hoort
hier alleen het geluid van watervo
gels en het ruisen van de wind.
Met het voetveer steek je de Linde
over en kom je in Overijssel. Je
volgt het Mallegat tot Oldemarkt,
waar Friese kooplui vroeger boter
en biggen verhandelden.
Via het Langepad kom je bij het ka
naal Steenwijk-Ossenzijl, waar Na
tionaal Park Weerribben-Wieden
begint. Dit typische landschap is
ontstaan door de turfwinning. Het
park is nu een paradijs voor water
vogels. Het Jabikspaad loopt er
doorheen. Op zaterdag is het druk
op het water met roeiers en boten.
Boeren zijn bezig met het oogsten
van riet, dat in heel Nederland bij
rietdekkers gewild is. Bij het plaats
je Nederland, dit dorp lag in de zes-
Zwolle
Het Jabikspaad (150 kilometer)
gaat van St. Jacobiparochie naar
Hasselt en is zeer geschikt voor
dagtochten of enkele dagen. Tot
aan Jirnsum zijn er twee routes.
Voor fietsers is er een aparte
routebeschrijving. Op www.
jabikspaad.nl is informatie over
dit pad te vinden en is de gids
voor deze wandel- en fietsroute
te bestellen. De route is gemar
keerd met een gele wolk op een
blauwe ach
tergrond.
I Friesland en
noord- Over
ijssel zijn
open en
vlak. Zon,
wind en re
gen hebben
vrij spel, er
is weinig be
schutting.
De route gaat veelal over verhar
de wegen.
Stichting Wandelplatform-LAW
ontwikkelt en beheert een net
werk van langeafstandwandelpa-
den en geeft gidsen uit.
www.wandelnet.nl
Stichting Vrienden op de Fiets
wil het recreatief fietsen en wan
delen bevorderen en zorgt er
voor dat fietsers en wandelaars
die meerdaagse tochten willen
maken, overal onderdak kunnen
vinden bij mensen thuis.
www.vriendenopdefiets.nl
Met het openbaar vervoer kun
je prima van Leeuwarden in Sint
Jacobiparochie komen en van
Hasselt in Zwolle.
www.92920v.nl
Voor informatie om te overnach
ten in Friesland en Overijssel:
www.bedenbrochje.nl,www.be-
leeffriesland.nl, www.kopvan-
overijssel.nl, www.boerenbed.nl
Hasselt, eind- of beginpunt van het Jabikspaad.
tiende eeuw lager dan het omrin
gende hoogveen, volg je een onver
hard pad langs het water van de
Roomsloot. De kerk in Blokzijl
wordt al zichtbaar en met een
bocht loop je dit Hanzestadje bin
nen. In de zestiende eeuw was dit
een belangrijke doorvoerhaven van
turf naar Holland.
In de vroege ochtend lijken reeën
op een afrastering, maar als ze be
wegen, worden hun contouren
zichtbaar. Het is stil, geluid van vo
gels overheerst en in de dorpen
klinkt gezang uit de kerken. Vanaf
Barsbeek gaat het pad over de dijk
en volgt het Zwarte Water, dat je
bij Genemuiden met de pont over
steekt. De dijk volgt de grillige
loop van dit riviertje, de kerktoren
in Hasselt lonkt in de verte. Eind
bestemming van het Jabikspaad, in
een vriendelijk stukje Nederland.
Reageren?
redactie.reizen@wegener.nl
