Gewogen en
bevonden
I wordt toch niet dik." Ma-
I gere mensen krijgen dit,
I vooral op feestjes, vaak te
M horen. „Niet altijd even
prettig","weet gewichts-
consulente Marianne Kramer uit
Geldermalsen. „Dunne mensen
krijgen ook heel vaak wat toege
stopt, terwijl ze dat helemaal niet
willen."
Te dun en niet aankomen,
bestaat nog in de westerse
wereld, waarin de helft van
de mensen te dik is. Van de
volwassenen in Nederland
lijdt zo'n 2 procent aan
ondergewicht. Zij moeten
meer of beter eten om niet
ziek te worden. Maar geen
slagroomkuur of shakes.
door Hélène van Beek
f I ij kunt alles eten, je
Want veel dunnerds willen vaak
wel dikker worden. Alleen lukt het
ze niet. Dit probleem van onderge
wicht is onderbelicht, zegt Kra
mer. „Alle aandacht gaat altijd
naar te dikke mensen uit"
Begrijpelijk. Obesitas, oftewel ziek
makende dikte, is in de westerse
wereld een gigantisch probleem.
Ruim de helft van de Nederlandse
bevolking is te zwaar. Wetenschap
pers, artsen en media springen
daar op in. Terwijl we dus ook een
grote groep te lichte mensen heb
ben. Ongeveer 2 procent van de
volwassen bevolking in ons land is
te dun: 1 procent van de mannen
en 2,5 procent van de vrouwen.
Het gaat om mensen die in princi
pe gezond zijn, maar om allerlei re^
denen zó mager zijn dat hun ge
zondheid in gevaar kan komen.
Ondergewicht kan leiden tot ver
minderde weerstand, moeheid en
lusteloosheid, uitblijven van men
struatie of botontkallcing.
Een Body Mass Index (BMI) die la
ger is dan 18,5 betekent onderge-
Voedingsadviezen
Normaal voedsel eten! Dus
geen slagroomkuur, shakes of
caloriedrankjes.
Regelmatig eetpatroon, met
drie hoofdmaaltijden per dag
en twee, drie tussendoortjes.
Geen maaltijden overslaan.
Na ziekte beginnen met kleine
maaltijden om het maag-darm
kanaal weer op gang te krijgen.
Fris-zure producten bevorde
ren de eetlust.
Beleg boterhammen extra dik
met kaas of vlees en smeer
met roomboter of margarine.
Gebruik regelmatig volle zui
velproducten of vruchtensap
pen tussendoor.
Eet geen magere- of light pro
ducten.
Neem een ruime portie vlees,
vis of vleesvervanger bij de war
me maaltijd.
Noten geven veel energie en
zijn het 'juiste' plantaardige vet
met het oog op hart- en vaat
ziekten.
Neem de tijd om te eten, zo
dat de voeding beter kan wor
den opgenomen.
PZC Woensdag 6 mei 2009 1 7
te licht
Ondergewicht
Ongeveer 2 procent van de gezonde, volwassen bevolking in ons land is
te dun. Zij hebben een Body Mass Index (BMI) die lager is dan 18,5.
In Nederland komt ondervoeding nog veel meer voor bij de bejaarde be
volking. Zo'n 10 procent van de thuiswonende 80-plussers en 50 pro
cent van de 80-plussers in een ziekenhuis of verpleeghuis is ondervoed.
Dat kan leiden tot ernstige complicaties of de dood.
Iemand met ondergewicht heeft een negatieve energiebalans. Er gaat
meer energie uit het lichaam dan erin komt.
Symptomen die kunnen duiden op ondergewicht: vermoeidheid, luste
loosheid, verminderde eetlust, depressiviteit, kouwelijk zijn, afname van
vetweefsel onder de huid (holle wangen en ingevallen ogen), dunne en
droge en bleke huid, droog haar.
www.voedingscentrum.nl
Ook voor meten van de
Body Mass Index (BMI)
www.gewichtsconsulenten.nl
Beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland.
www.humanconcern.nl
Voor mensen met eetprobleem of eetstoornis.
wicht. Voor kinderen en pubers
en voor ouderen boven de 70 gel
den andere waarden. De BMI is
een internationaal erkende maat
om de verhouding tussen gewicht
en lengte uit te drukken. Maar de
BMI vaststellen, is niet voldoende.
Gewichtsconsulente Kramer. „Wij
maken een analyse van het eet- en
beweegpatroon. Dat zijn de pijlers
waarop wij adviezen geven. Wij
analyseren ook het lichaam. Het
type mens is eveneens belangrijk.
Vaak zijn lange mensen met een
grote, snelle verbranding te dun."
Fanatieke sporters zijn dikwijls
ook te mager. Kramer: „Soms zijn
ze schrikbarend dun. Het bepalen
van de vetmassa is daarom tevens
belangrijk. Een man moet 10 pro
cent of meer vet hebben, een
vrouw 20 procent. Heeft een
vrouw minder dan 20 procent vet,
maar menstrueert zij nog wel, dan
is er niet direct een probleem."*.
Alle atletische sporters hebben
weinig vet. „Wielrennen is een an
dere beruchte sport waar het gaat
om gewicht", licht Kramer toe.
„Wielrenners kunnen soms de be
nodigde energie met normaal
voedsel niet binnenkrijgen. Dan
gaan we werken met supplemen
ten zoals shakes, om toch aan vol
doende caloriën te komen."
Maar in principe moeten gezonde,
te dunne mensen, sporters of niet,
aankomen met gewoon eten.
Geen slagroomkuur dus en geen
andere dikmakende maaltijdver
vangers, benadrukt Kramer. „De
basisvoeding moet goed zijn. Som
mige mensen krijgen gewoon niet
heel veel boterhammen tegelijker
tijd weg. Dan moeten ze vaker tus
sendoor en extra gezonde vetten
eten. Zoals bijvoorbeeld noten."
Kramer is aangesloten bij de Be
roepsvereniging Gewichtsconsy-
lenten Nederland (BGN) en zelfs
voorzitter van deze club. Gewichts
consulenten begeleiden of advise
ren in principe gezonde mensen
die te dik, dan wel te dun zijn. Kra
mer: „Zowel psychisch als lichame
lijk gezond. Mensen die te dik of
te dun zijn door een medische oor
zaak, worden behandeld door een
diëtist. Dus patiënten met kanker
of een schildklierafwijking wor
den niet door ons geholpen. Ook
eetstoornissen als anorexia of bou-
limia, behandelen wij niet."
Huisartsen verwijzen mensen
die te dik zijn vaak naar een
diëtist. Maar te dunne men
sen zonder medisch pro
bleem sturen ze meestal niet
door, omdat ze daar geen re
den toe zien. „Terwijl het
ze niet alleen lukt dikker te
worden en ze dus wel hulp
nodig hebben", stelt Kra
mer. „Mensen die te weinig
wegen, kunnen zonder ver
wijzing bij een gewichtscon
sulente terecht. Alleen weten
ze dat meestal niet."
De BGN, die vier jaar bestaat,
maakte inmiddels al met dertien
zorgverzekeraars afspraken over de
vergoeding van behandelingen bij
een gewichtsconsulent. Maar wie
wie moet behandelen, is niet altijd
meteen duidelijk. Want de grens
tussen te mager vanwege puur fy
sieke- of psychische redenen, is
'vaag'. En dan wordt het lastig. Kra
mer: „Soms willen mensen echt
niet dikker worden. Bijvoorbeeld
omdat ze het niet mooi vinden. Of
ze zitten toch tegen anorexia of
boulimia aan. Deze mensen verwij
zen wij dan toch weer door."
Reageren? gezondheid@wegener.nl