Waarom zou ik spruitjes
lekker moeten vinden?
De Maand Van De Vrijheid
5 t/m 29 mei 2009
Inmiddels zijn er zoveel schrij
vers van buitenlandse komaf die
in het Nederlands publiceren,
dat we het bijna zouden verge
ten. Maar Hans Sahar kan nog
steeds met recht zeggen, dat hij
een wegbereider is geweest.
Toen in 1995 zijn roman Hoezo
bloedmooi verscheen, werd hij
onthaald als de eerste allochtone
Nederlandse schrijver en meteen
ook als een 'schelm', die van de
gebaande literaire paden durfde
af te wijken.
door Jan van Damme
Dat Sahar met zijn hoofdpersoon
Abi - een 19-jarige Marokkaanse
jongen in Den Haag - allerlei
nog steeds actuele integratievraagstuk
ken aansneed, maakte hem ook buiten
bibliotheek en boekwinkel spraakma
kend. Begin dit jaar ging in Den Haag
de op zijn debuut gebaseerde muzikale
performance Abi, de Ciske de Rat van de
Schilderswijk in première.
Vorig jaar verscheen zijn vierde roman:
De Gebroeders Boetkaboet, een Berbers
familiedrama in de Hofstad.
Aanvankelijk was het de bedoeling, dat
er meteen ook een film met dezelfde
titel zou worden uitgebracht. Het plot
selinge overlijden van regisseur Gerrard
Verhage, april 2008, heeft dat bioscoop-
avontuur uiterst onzeker gemaakt.
Sahar heeft nog hoop. Maar citeert ook
een producent, die heeft gezegd dat met
Verhage het scenario van de film begra
ven is.
In opdracht van de Maand van de
Vrijheid schreef hij de speciale uitgave
Wat nou vrijheid, losse bladzijden uit het
dagboek van Hans Sahar. Het is een
boekje met verhalen van de straat, alle
maal gesitueerd in de Schilderswijk van
Den Haag. Multiculti zogezegd, Turken,
Marokkanen, Surinamers, Somaliërs,
Polen: de bewoners komen uit alle
windstreken. Sahar ziet ze en spreekt
met ze.
In het inleidende verhaal van zijn boek
vertelt hij hoe hij te werk gaat:
„Toevallig hoor ik bij de mensen die
wél een dagboek schrijven Dat
betekent niet dat ik elke dag aan een
tafeltje zit te pennen, of hele dagen ach
ter de computer zit, maar ik ga de straat
op, de wijk in, ik kijk, ik luister. Ik volg
de mensen en hun verhalen. Iedereen
heeft iets te vertellen, zeker hier waar ik
woon. Schrijven is voor mij dan ook
niet: iets uit mijn duim zuigen, iets fan
taseren. Schrijven is voor mij: mensen
die me inspireren. En in zo'n multicul
turele wijk als hier, liggen de verhalen
op straat."
Die aanpak resulteert in een boek met
korte observaties en gesprekken. Steeds
gaat het over 'samen leven'. Een oude
Hagenaar, baas Frans, zegt het zo: „Kijk
jongen, er wonen hier haast geen
Nederlanders meer. Dat proces is niet
Schrijvers die in het kader van de
Maand van de Vrijheid naar
Zeeland kwamen:
2004: Veronica Toumanova
2005: Frank Martinus Arion
2006: Kader Abdolah
2007: Abdelkader Benali
2008: Rodaan Al Galidi
meer te stoppen. De wijk verkleurt.
Nou en?"
Hans Sahar is opgegroeid in de
Schilderswijk, in een straat met
vijftig verschillende nationa
liteiten. Sinds kort woont hij net buiten
de wijk. Volgens hem gaat hetsamen
levenin Nederland nog steeds niet
goed. „De regering heeft het over inte
gratie, maar ze bedoelen assimilatie.
Nederlanders willen dat de mensen, die
van elders komen, precies zo worden
als zij. Dat vind ik een verkeerde bena
dering. De taal, dat is belangrijk, je
moet wel goed Nederlands leren. Maar
verder? Waarom zou ik spruitjes lekker
moeten vinden? De buitenlanders wil
len helemaal niet assimileren. Waarom
zouden ze? Kijk naar New York, daar
heb je een China Town, een Afrikaanse
wijk, een Aziatische wijk. Het is een
prachtige stad. Waarom zouden we in
Nederland ook niet op die manier kun
nen leven? Een grote culturele variëteit,
daar wordt een wijk rijker van. Ik heb
India bij wijze van spreken gewoon
naast mijn deur, dus ik hoef nooit meer
verre reizen te maken. Dat is ook een
voordeel."
De opmars van een politicus als Geert
Wilders baart hem zorgen. „Die man
wil de gelijkheid afschaffen, hij wil
apartheid invoeren. Ik vind hem een
soort Hitler in vermomming. Laat de
Nederlanders wakker worden. Als er
hier straks een nazi aan de macht is, zal
dat internationale consequenties heb
ben. Arabische, maar ook Europese lan
den, zullen niks meer met Nederland te
maken willen hebben."
Hans Sahar is vrijdag 16 mei in
Middelburg: vanaf 16 uur signeert hij in
de Drukkerij, om 19.30 uur geeft hij een
lezing in de Zeeuwse Bibliotheek. Vrijdag
29 mei is hij te gast tijdens de Nacht van
de Vrijheid in Goes, vanaf 19.00 uur.
Pief
