'Het zag eruit
als een soort
kamikaze-actie'
'Prachtige dag is geëindigd
Beatrix wendt haar hoofd
KRAS.NL
waarom zou je méér betalen
Scherp
geprijsd'.
Y
w^0mraa®arck Tu
Aankomstdata: ma., wo., vr. van 8/5 t/m 30/10
Ga er even helemaal tussenuit en boek
een heerlijke vakantie naar Noordwijk!
U verblijft al 4 dagen in een luxe bungalow op
Bungaiowparck Tulp en Zee vanaf slechts
42 p.p.! Dit gloednieuwe bungalowpark ligt
vlakbij het centrum van Noordwijk, temidden
van bollenvelden, strand en duinen! Uw
bungalow is o.a. voorzien van een woonkamer,
keuken, 3 slaapkamers, apart toilet, bad
kamer, terras en gratis parkeergelegenheid.
Het kilometerslange zandstrand is de
trekpleister van het levendige Noordwijk. Direct
achter de boulevard vindt u het levendige
centrum met volop winkelmogelijkheden,
gezellige restaurants en cafés. Neem ook
zeker een kijkje in de Keukenhof, t/m 21/5!
Prijzen zijn per persoon, o.b.v. 6 personen.
Exclusief verplichte toeslagen.
Res.kosten 17, 50 per boeking (verplicht).
Zie www.kras.nl/50077
BOEK ONLINE of bel 0900 - 9697 i5 cPm O ft
4 Vrijdag 1 mei 2009 PZC
Forensisch psycholoog
Corine de Ruiter:
dader lijkt een 'jager'.
door Ans Bouwmans
DEN HAAG - Een 38-jarige man rijdt
in op een haag mensen. Met wel
licht de koninklijke familie als
doelwit.
„Ik denk dat de kans op een irratio
neel motief vrij groot is", zegt fo
rensisch psycholoog Corine de
Ruiter (48). De hoogleraar aan de
Universiteit van Maastricht ver
diept zich in het gedrag en de psy
che van daders. „Het klinkt alsof
hij niets te verliezen had. Alsof hij
dit 'moest' doen. Uit wat voor mo
tief dan ook."
Waarom denkt u dat hij een irrati
oneel motief had?
„De manier waarop het is uitge
voerd. Als je echt een aanslag wil
plegen, is dit amateuristisch."
De dader heeft volgens justitie be
wust gehandeld.
„Dat zegt nog niet zoveel. Het kan
toch zijn dat hij erg in de war was.
Wat je feitelijk kunt vaststellen, is
dat hij een bijzondere dag uitkoos
en dicht bij de koninklijke familie
wist te komen. Het doelwit was
een publieke figuur, of op zijn
minst de mensen eromheen."
War zegt dat over hem?
„Je hebt bij mensen die het op pu
blieke figuren gemunt hebben
twee types, de jankers howlers
en de jagers ('hunters'). Jankers
zijn mensen die vaak bedreigingen
uiten, en bijvoorbeeld mailtjes of
brieven schrijven. Ze zijn vrij per
sistent, maar ook vrij ongevaarlijk.
Jagers geven geen signalen af maar
verschijnen op een dag in de
buurt van zo'n figuur. Deze man
lijkt een jager. Iemand die een
plan bedenkt in zijn hoofd, en op
een dag gewoon iets doet. Het is re
latief moeilijk daar veiligheidsmaat
regelen tegen te nemen."
Welke motieven kunnen spelen?
„Het idee dat die publieke figuur
je kan redden. Of het kan een
wraakmotief zijn, zo van 'jullie
hebben het goed, en ik heb het
slecht'. Dat kun je alleen in een
verhoor achterhalen. En dan is het
nog maar de vraag of iemand de
waarheid vertelt. Het kan ook een
psychotisch motief zijn. Dat hij be
wust gehandeld heeft, betekent
niet dat hij niet gestoord kan zijn."
Hij was iets eerder al door de ma-
rechaussee tegengehouden.
„Dat duidt erop dat hij doelgericht
bezig was. Hij kan het maanden
vooruit bedacht hebben, of op de
dag zelf Hij nam het risico be
wust. Zijn motief stond voorop.
Het zag eruit als een soort kamika
ze-actie."
Volgens justitie heeft hij geen voor
geschiedenis van psychische proble
men.
„Dat zegt mij niet zoveel. Iemand
met een psychische stoornis hoeft
geen hulp te zoeken. In dat geval is
er zelfs een potentieel hoger risico
op gewelddadig gedrag. Iemand
kan paranoïde waandenkbeelden
hebben, maar verder toch goed
functioneren. Die mensen zijn
vaak stil en teruggetrokken. Dat ze
psychotisch zijn is alleen na onder
zoek en door deskundigen te ach
terhalen."
Kan hij dit hebben gedaan omdat
dan alle ogen op hem gericht zijn?
„Dat kan. We noemen dat groot
heidswaan. Een daad stellen die de
historie van Nederland in zal gaan.
Dat is dan een teken dat hij in een
hele ernstige psychose verkeerde.
Hij riskeerde alles, het leven van
onschuldigen en dat van zichzelf
om een daad te stellen op deze bij
zondere dag.
Koningin Beatrix is geschokt. De bus met het koninklijke gezelschap rijdt na de aanslag naar Paleis Het
foto Cert Hagens Loo. foto Robert Vos/ANP
Bus koninklijke familie
rijdt onder bewaking
snel verder na drama.
door Hans Jacobs
APELDOORN - IJselijk geschreeuw.
Her en der liggen lichamen roer
loos op het asfalt. Een schoen ligt
los op de weg. Van alle kanten ko
men hulpverleners, agenten en vei
ligheidsagenten aanhollen.
De open bus met de koninklijke fa
milie rijdt vrijwel meteen door, on
der zware bewaking. De prinsen
en prinsessen staan op en slaan
ontzet de handen voor het ge
zicht. Ze krijgen opdracht weer te
gaan zitten. Koningin Beatrix zit
links in de bus, aan de kant waar
de auto komt aansnellen. Ze
wendt meteen haar gezicht af en
kijkt niet meer om.
Meteen komen ook bij het publiek
de emoties los. Fotografen besef
fen dat ze geluk hebben gehad. Ze
staken net de Zwolseweg over
toen vanuit het niets de al gebut
ste en verkreukelde zwarte Suzuki
door het publiek kwam aanrijden.
Mensen vlogen door de lucht. Een
agent op een fiets kan nog net weg
springen voordat de auto met een
klap tegen De Naald, het monu
ment voor zowel koning Willem
III als koningin Wilhelmina, tot
stilstand komt.
Op het voorterrein van Het Loo
heerst onbegrip over het voorbijrij
den van de bus. „Niemand die op
kijkt, niemand die zwaait, alleen
maar bedrukte gezichten", zegt
een vrouw. Pas minuten later
hoort ze via het grote televisie
scherm dat verderop staat opge
steld, wat er slechts tientallen me
ters verderop is gebeurd. „Dat dit
in Nederland gebeurt", zegt haar
dochter ontsteld. Sirenes kondigen
de komst van ambulances aan. Bo
ven Het Loo cirkelt een helikopter.
Op het paleis, waar koningin Bea
trix een tentoonstelling zou ope
nen over het leven van haar moe
der koningin Juliana, wordt dan al
koortsachtig overlegd over het ver
volg van de dag. Al snel valt het be
sluit dat, gezien de doden en ge
wonden en de impact van de ge
beurtenis, alle festiviteiten worden
afgelast.
'Niemand die opkijkt,
niemand die zwaait, alleen
maar bedrukte gezichten'
„Het feest moet langzaam uitdo
ven", zegt Simon Boon van het
plaatselijke organisatiecomité be
drukt. Muziek zachter, kermisge-
luid uit, zodat de tienduizenden
mensen Apeldoorn groepsgewijs
en ordelijk zullen verlaten.
Het strijken van de koninklijke
standaard op Paleis Het Loo duidt
op het vertrek van de koninklijke
familie naar het nabijgelegen kas
teel Het Oude Loo. De familie is
'zeer, zeer aangeslagen'.
Beteuterd kijken muziekkorpsen
en deelnemers aan het geplande
défilé voor de koninklijke familie-
vanachter dranghekken naar het
akelig lege paleis. Daar wappert de
nationale driekleur inmiddels half
stok.
denk ook allen in het land, leven
van harte mee met de slachtoffers,
met hun familie en vrienden en
met allen die door dit ongeluk
diep geraakt zijn."
Premier [an Peter Balkenende
heeft in Paleis Het Loo gesproken
met de koninklijke familie. Konin
gin Beatrix en haar familie zijn
zeer ontdaan, zei Balkenende te
gen de NOS. „Het is in- en intriest.
We zijn nu één in het verdriet."
De premier noemde het ook voor
de koninklijke familie 'afschuwe
lijk'. De leden van het koninklijk
huis hebben het incident van na
bij meegemaakt. „Een prachtige
dag slaat ineens om in iets afschu
welijks." Het Openbaar Ministerie
gaat ervan uit dat het incident een
bewuste actie betreft. Daarover zei
Koningin Beatrix
betuigt medeleven
met de slachtoffers.
APELDOORN - Koningin Beatrix
toonde zich gistermiddag tijdens
een speciale televisie-uitzending
geschokt over de gebeurtenissen
in Apeldoorn. „Wat begonnen is
als een prachtige dag is geëindigd
in een vreselijk drama, wat ons
allen heel diep heeft geschokt", zei
de vorstin. „Mensen die er dichtbij
hebben gestaan, die het hebben
zien gebeuren op televisie, allen
die het meebeleefd hebben, zullen
met verbijstering en ongeloof geke
ken hebben. Wij zijn sprakeloos
dat zoiets vreselijks heeft kunnen
gebeuren. Mijn familie, ik, maar-ik
Een zichtbaar geëmotioneerde ko
ningin Beatrix tijdens baar televisie
toespraak. foto ANP
