Duitsland is nog lang geen eenheid
PZC Vrijdag 1 mei 2009 1 5
Berlijn heeft nog steeds
geen monument dat
hereniging herdenkt.
door Achille Prick
In 1989 viel de Muur en in 1990
werden West- en Oost-Duits-
land herenigd. Een centraal
monument ter herinnering aan
die vreedzame revolutie is er nog
steeds niet. Symbolisch voor de
blijvende verdeeldheid.
In 1997 werd besloten om in Ber
lijn een monument neer te zetten
ter herinnering aan de Duitse her
eniging in 1990. Maar het moest
ook herinneren aan de val van de
Muur (1989) en de Maartrevolutie
van 1848. Bovendien moest het op
de plek komen waar ooit een
beeld van Keizer Wilhelm I de
Pruisische macht verbeeldde, pre
cies waar de latere DDR zijn para
des hield. Hoeveel geschiedenis
kan een kunstenaar verdragen? De
jury keurde deze week alle 532 in
gezonden ontwerpen af
Om alle politieke smaken, Duitse
gevoeligheden en esthetische voor
waarden in één creatie te stoppen,
blijkt in Duitsland keer op keer
een onmogelijke opgave. Tevens is
hiermee het zoveelste bewijs gele
verd dat Duitsland nog lang geen
eenheid is.
Het duidelijkst loopt de scheidslijn
in Berlijn. Slechts zes procent van
de bevolking is de laatste twintig
jaar aan de 'andere kant' gaan wo
nen. Eén op de twee personen
zegt nóóit van Oost naar West, of
andersom, te zullen verhuizen. Na
twee glazen wijn melden de mees
te Berlijners dat ze de oude grens
nooit zullen overschrijden. Andere
mentaliteit, is een vaak genoemde
reden. In Oost en West hebben ze
hun eigen idolen, eigen dialect, ei
gen bier, eigen geschiedenisbeeld
en eigen opvattingen over sociale
kenisvolle gebouwen achteloos te
gen de vlakte gegaan. Zoals het Pal
ast der Republik. Dat was welis
waar zetel van het DDR-parle-
ment, maar ook een feestlocatie
waar honderdduizenden ex-DDR-
burgers goede herinneringen aan
hebben.
Het onderling gesteggel lijkt steeds
scherper te worden. In het Oosten
vindt 41 procent dat de DDR geen
onrechtstaat was, slechts twaalf
procent noemt democratie een
goed systeem. Op televisie verde
digt winkelend publiek in Oost-
Berlijn ongegeneerd het schietbe
vel aai) de Muur: 'Ze wisten toch
dat je de grens niet over mocht'.
De partij Die Linke, als opvolger
van de dictatoriale SED uit de
DDR, groeit nog steeds. Een gealar
meerde bondspresident -Horst
Kohier riep het Westen op meer
oog te hebben voor de individuele
prestaties in de oude DDR.
Het geworstel met het monument
voor de eenheid is dan ook geen
verrassing. Het doet denken aan
de elfjarige lijdensweg rondom de
bouw van het Holocaustmonu
ment. Helmut Kohl hield het win
nende ontwerp hoogstpersoonlijk
tegen. De 2711 betonblokken nabij
de Brandenburger Tor werden in
2005 uiteindelijk onthuld, maar
het was een pijnlijke geschiedenis
in de omgang met de herinnering
aan de lodenvervolging.
Van een dergelijke schaamte is
rond het eenheidsmonument
niets te bespeuren. Het (West-)
Berlijnse dagblad Der Tagesspiegel
is zelfs opgelucht dat de jury haar
taak heeft neergelegd en noemde
de opdracht een mission impossible.
De (Oost-)Berlijnse krant Berliner
Zeitung meent dat het monument
in Leipzig moet komen. 'Daar ging
het volk als eerste de straat op'.
Maar als er geen monument komt,
is het ook niet erg.
omgang. Wat in Oost hulpvaardig
is, wordt in West als bemoeizucht
ervaren.
Ook in het stemlokaal wordt het
verschil telkens weer bevestigd.
Per referendum besloot de Duitse
hoofdstad afgelopen zondag dat
godsdienst geen verplicht keuze
vak wordt. De uitslag liep exact
langs de voormalige Berlijnse
Muur. In West stemde een ruime
meerderheid vóór en in Oost een
ruime meerderheid tegen.
„De DDR was een atheïstische
staat en heeft alles gedaan om reli
gie uit te bannen", zei de christelij
ke politica Vera Lengsfeld (CDU).
Van de jaarlijks ongeveer 500.000
communies en confirmaties in
De meeste Berlijners melden
dat ze de oude grens nooit
zullen overschrijden
Duitsland, vinden er 25.000 in het
Oosten plaats. Tegelijkertijd onder
gaan in het voormalige Oost-Duits-
land elk jaar nog 37.000 jongeren
de zogenaamde 'Jugendweihe'.
Een oude ceremonie naar volwas
senheid die de DDR in ere herstel
de als socialistisch alternatief voor
„kerkelijke toetreding.
Referenda dienen ook om wraak
te nemen. Bijvoorbeeld bij het be
sluit om luchthaven Tempelhof te
sluiten. Via het oude vliegveld
werd het ingesloten West-Berlijn
(Russische blokkade) in '48 en '49
in leven gehouden met voeding en
goederen uit het Westen. Oost
stemde massaal vóór sluiting. Bij
hen is immers ook een serie bete
In 1989 viel de Berlijnse Muur en een jaar later werden West- en Oost-Duitsland met elkaar herenigd. Van eenheid
is echter vooral in de Duitse hoofdstad Berlijn nog lang geen sprake. foto Paul Stolk/ANP
LEZERS SCHRIJVEN
Brieven richten aan:
Lezersredacteur PZC
Postbus 91
4330 AB Middelburg
0118-434005
lezersredacteur@pzc.nl
(brieven maximaal 150 woorden)
Moskee
Er wordt heel voorzichtig rond de
hete brij gedanst. Past een minaret
in het Middelburgse stadsbeeld?
Kerken zijn nooit een probleem,
zolang de pastoor niet te vroeg
zijn klokken luidt.
Gaat er vanaf de minaret gebeden
worden, elektronisch versterkt?
Dat is voor een niet-gelovige geen
pretje. En wat gebeurt er met de
twee billboards aan de overkant
van de weg? Mogen daar geen pos
ters van Sloggi en Sapph meer han
gen? Hoe is dat trouwens geregeld
nabij andere kerken? En is het gere
geld? Het Leger des Heils heeft
nog niet geklaagd, maar Majoor
Bosshardt zou dat ook nooit ge
daan hebben. Afwachten, maar ik
zie het zwart in. In Amsterdam
peutert een islamiet met zijn na
gels zulke posters eraf Dat gaat
nog een hele klus worden.
Paul Heuff
Sardijngeullaan 4, Dishoek
C riep
Elk jaar sterven in Nederland
meer dan vijfhonderd mensen di
rect of indirect aan griep. Geen
haan die daar naar kraait. Nu zijn
wereldwijd ongeveer dertig men
sen gestorven aan de 'Mexicaanse
griep' en zijn de besmettingen we
reldwijd gezien tot nu toe margi
naal te noemen. Toch schiet ieder
een in de stress. De oorzaak is
waarschijnlijk geld. Eén Tami-
flu-kuurtje kost 30 euro. Dat
wordt niet vergoed door de zorg
verzekering. Men is niet thuis als
volksgezondheid geld kost. Zelf be
talen dus.
Even rekenen: In Europa wonen
400 miljoen mensen. Als de helft
van ons een kuurtje zou aanschaf
fen is daar een bedrag van 6 mil
jard euro mee gemoeid. En dan
heb ik het alleen nog maar over
Europa! Dat levert geld op en daar
gaat het om. Farmaceuten en hun
lobby zijn van hetzelfde kaliber als
banken en verzekeraars: onbe
trouwbaar en inhalig. Politici lo
pen aan de leiband van deze instel
lingen óf om financieel gewin óf
omdat zij bang zijn fouten te ma
ken en kritiek achteraf te krijgen
of beide. Maar het klootjesvolk is
in ieder geval wéér de sigaar.
B.J. Meijs
Kinderstraat 1, Zierikzee
Polderwegen Braakman
Als oud-Zeeuws-Vlaming, die nu
aan de Belgische kust woon, is het
telkens voor mij een waar genoe
gen, om weer eens door het
mooie Zeeuwse landschap te rij
den. Ik hou van de rust, de stilte
en de mooie vergezichten, die je
hier nog kunt vinden. Waar kan ik
daar best van genieten; wel door
het rijden op rustige polderwegen
en dijken, die hier zo ruim voor
handen zijn. Waarom komen ook
zo veel Duitsers naar Zeeuws-
Vlaanderen, denkt u? Maar wat
nu? Men overweegt om bepaalde
polderwegen te gaan afsluiten? Als
bepaalde wegen dan al wat onvei
lig zouden zijn of als sluipweg
zouden worden gebruikt, dat men
dan andere passende maatregelen
treft zoals snelheidsremmende
drempels of iets dergelijks (politie
controle). Ontsier toch het land
schap niet door afgesloten wegen.
Ik hoop dat deze dwaze plannen
niet doorgaan, en ik verder van
mijn toeristische uitstapjes in
Zeeuws-Vlaanderen zal kunnen
blijven genieten.
N. De Smet
Veerbootstraat 17, Zeebrugge(B)
De bouwplaats van de moskee.
Prijzen gebaseerd op 2-$ pers, bezetting. Excl. reserveringskosten. Drukfouten voorbehouden.
Kreta - Chersonissos
Egypte - Sharm el Sheikh
Portugal - Algarve
)ekman totaalinrichtervoor uw kantoor!
'Bezit' u deze
topstoel nog niet?!
Hoekman: dé kantoorinrichter van hoek tot hoek postadres T 0113 - 57 29 07
Postbus 36 F 0113-57 38 73
4400 AA Yerseke M 06 - 53 15 47 11
HOEKMAIUÊÖ? showroom in1o®piethoekman nl
Marconistraat 13 www.piethoekman.nl
GOES - YERSEKE 4461 HH Goes
De onweerstaanbare bureaustoel
met de meeste -
Haworth 89
Proefplaatsing is
altijd mogelijk...
of kom naar onze
showroom!
