Ontmoeting van kunst,
natuur en technologie
200
Ecologie door de
ogen van de
kunstenaar in
beeld gebracht
PZC Woensdag 22 april 2009 7
In het ontwerp van Jeppe Hein meandert een imaginaire lijn door de pol
der, die op negen plekken in het landschap zichtbaar wordt.
Guillaume Bijl ontwierp een start- en finishlijn met tribune voor de hard
loop- of wielerwedstrijd die hij in de Wilhelminapolder voor zich ziet.
CjWi--t'B®»; -V' ,.«C T,
'*A'r
Driedimensionale driehoek 'Tetrahedon' als uitzichtpunt naar ontwerp van
Meg Webster.
Welke invloed heeft het
landschap op het leven van
mensen? De kunstenaar
daagt uit het land eens
met andere ogen te bezien.
'Land, art in de Zeeuwse
Wilhelminapolder': een
ontmoeting van kunst,
natuur en technologie.
door Ali Pankow
ver land art wordt
in Zeeland tegen
woordig heel an
ders gedacht dan
enkele jaren gele
den. Gebruikten sommige provin
ciebestuurders in 2002 nog termen
als 'flauwekul' en 'vervallen rot
zooi', in de nabije toekomst wordt
onder de noemer Land art Carrou
sel door de gehele provincie Zee
land heen een aantal duurzame
projecten gerealiseerd. Met 'Land,
art in de Zeeuwse Wilhelminapol
der' wordt de aftrap gegeven.
Binnen dit project heeft SKOR
(Stichting Kunst en Openbare
Ruimte) samen met CBK Zeeland
(Centrum voor beeldende kun
sten, vormgeving en architectuur)
een tweesporenplan uitgezet. Het
ene spoor betreft de opdracht
voor een groot kunstwerk met een
duurzaam karakter, het andere
spoor is een expositie van tijdelij
ke installaties, gemaakt door he
dendaagse kunstenaars. Zij heb
ben zich daarvoor laten inspireren
door nieuwe en oude ideeën en
waarden over voedsel en voedsel
productie en de gevolgen hiervan
voor landschap en leefomgeving
binnen deze 200 jaar oude polder.
Vier kunstenaars zijn uitgenodigd
een ontwerp te maken voor het
'duurzame kunstwerk'. Een jury
heeft een van de ontwerpen geko
zen om daadwerkelijk uit te voe
ren. De winnaar wordt zaterdag
bij de opening van de tentoonstel
ling bekendgemaakt. Alle vier de
ontwerpen zijn te zien in kunststa
tion Hongersdijk, ofwel in en om
de imposante landbouwschuur bij
de gelijknamige hofstede aan de
Langweg 10 in Wilhelminadorp.
Michael Beutler (Duitsland) wil
tien beelden plaatsen, verspreid
over de polder. Hij laat er de
glooiing van het landschap op spe
cifieke wijze mee ervaren. Elk
beeld bestaat uit twee grote, witte,
betonnen vormen die gespiegeld
op elkaar zijn gezet. Elk element
heeft een doorsnede van vijf me
ter. „De hoogte van de grond is be
palend voor de vorm. De lijn tus
sen de gespiegelde vormen mar
keert een doorlopende lijn als een
fictieve horizon", licht Kathrin
Ginsberg van het CBK toe.
Guillaume Bijl (België) ziet een
hardloop- of wielerwedstrijd door
de Wilhelminapolder voor zich.
Hij heeft een start en een finish
op enkele kilometers afstand van
elkaar ontworpen. Bij de start op
teert hij voor een klein chalet en
een spandoek over de weg, bij zijn
finishlijn staat een tribune. Start
en finish zouden het decor kun
nen zijn voor een echte wedstrijd
in de toekomst. Bijls tweede voor
stel betreft een realistisch bronzen
beeld van een aardappelboer
staand op een grote berg aardappe
len op de splitsing van twee we
gen in de polder.
Meg Webster (VS) gaat uit van
drie landschappelijke elementen:
een heuvel, een grote kuil en een
organisch gevormde vijver. De heu
vel (Tetrahedon of driedimensio
nale driehoek) is bedoeld als uit
zichtpunt over de velden. Via een
trap kan de heuvel beklommen
JAAR
worden. De kuil heeft een coni
sche vorm en is de tegenhanger
van de Tetrahedon. De organisch
gevormde vijver is gebaseerd op
ecologische principes: het water is
zelfreinigend door de samenstel
ling van planten en bomen rond
om de vijver.
Bij Jeppe Hein (Denemarken)
meandert een imaginaire lijn door
het landschap, zowel boven als on
der de grond. Het betreft een on
eindig lint dat op negen plekken
in de polder zichtbaar zal zijn in
de vorm van banken, poorten of
klimtoestellen met speelse rondin
gen, maar ook scherpe bochten.
De objecten zijn niet alleen func
tioneel, maar hebben ook sculptu
rale kwaliteiten.
Hofstede Hongersdijk als
tijdelijk kunststation voor
nieuwe generatie Land Art
kunstenaars.
Hunger staat er te lezen in
het bietenveld. De letters
zijn op aangeven van kun
stenaar Tue Greenfort (Denemar
ken) uitgespaard bij het inzaaien
door met GPS aangestuurde tracto
ren. Het woord verwijst naar de
naamgeving van Hongersdijk, de
oude hofstede die de komende we
ken plaats biedt aan het kunst
station waar ook tijdelijke land
art-installaties te zien zijn. Tevens
stelt Greenfort er zaken als con
sumptie, handel en recht op voe
ding mee aan de orde. Hij behoort
tot de kunstenaars die hier met
hun werk getuigen van een nieu
we ontwikkeling in land art. De
makers richten zich met hun in
stallaties vooral op de interactie
van de mens met de omgeving.
Nieuwe technologieën en produc
tievormen versus milieu en leefkli
maat gelden als inspiratiebronnen.
Bij Dirk Zoete (België) resulteerde
dat onder meer in cilindervormige
bouwsels/waarin energie zit ge
bundeld, nodig voor de cyclus van
het boerenbestaan. De verbeelding
dus Van produceren, opslaan en ge
bruik van energie (voedsel) voor
mens en dier.
Maartje Korstanje, zelf geboren en
getogen Zeeuwse, liet zich inspire
ren door haar afkomst. Haar zes
meter lange kartonnen sculptuur
lijkt van veraf op een uit de klui
ten gewassen rups. De installatie
verwijst naar de biologisch-dyna-
mische landbouw die de natuurlij
ke vijand van de organismen ge
bruikt voor gewassenbescherming.
Fotograaf Eva-Fiore Kovacovsky
(Zwitserland) speelt in op het ge
bruik van nieuwste technologieën
en moderne machines met haar A
Factory That Grows Plants. Het zijn
kleine maquettes uit alledaagse ma-
terialen.Kultivator staat voor een
Zweeds kunstenaarscollectief On
der meer met The Midas Touch,
een installatie met goudgelakte die
ren en een oogstmachine, levert
deze groep fraaie bijdragen aan de
expositie, evenals met een filmpro
ject met medewerking van bewo
ners in de Wilhelminapolder.
Expositie, t/m 14 juni, Hofstede Hon
gersdijk, Wilhelminadorp, Langweg
10, wo. t/m zon, 13.00-18.00 uur.
Constructie met gespiegelde vor
men van Michael Beutler.
