Aardappelfrezen
Er is sprake van echte
trots en verbondenheid
2 Woensdag 22 april 2009 PZC
De maten zijn niet die club
rijken uit Rotterdam die de
hobbyboer willen spelen.
door Ben Jansen
Hans ten Cate, voorzitter
van de Koninklijke Maat
schap van eigenaren in de
Wilhelminapolder en de Oost-Be-
velandpolder, haalt een wijsheid
uit de geneeskunde aan. Wie een
maal de tachtig haalt, heeft goede
kans heel oud te worden. Wat dan
te denken van een tweehonderdja
rige die oorlogen, bezettingen en
een Frans en een Nederlands ko
ningshuis heeft meegemaakt? Ten
Cate formuleert bedachtzaam: „Ik
denk dat de Wilhelminapolder in
elk geval de komende tien, vijftien
jaar blijft bestaan."
Langer, veel langer is waarschijnlij
ker, want de continuïteit zit er
goed in bij het grootste particulie
re landbouwbedrijf van Neder
land. De Wilhelminapolder is van
375 maten, die samen 1680 aande
len bezitten. Het begon met vie
rentwintig Rotterdamse kooplie
den die het schorrengebied ten
noorden van Goes kochten met de
verplichting het te bedijken en in
te polderen. De bedoeling was de
nieuwe polder vervolgens met
winst te verkopen, maar het econo
mische tij zat tegen. Daarom gin
gen ze er zelf maar landbouw op
bedrijven. De matenlijst vormt
voor de helft nog steeds een afspie
geling van twee eeuwen Rotter
damse bestuurders, notabelen en
havenbaronnen. Volgens Ten Cate
piekert 90 procent van de maten
er niet over het belang in de Wil
helminapolder van de hand te
doen.
Zeifis Ten Cate (oud-bestuurder
van de Rabobank) pas sinds 2002
maat van de Wilhelminapolder.
„Waarom? Ik geloof in grond en ik
heb me altijd tot de landbouw aan
getrokken gevoeld. De Wilhelmi
napolder is een van de weinige
mogelijkheden om op een makke
lijke manier eigenaar van een agra
risch bedrijf te zijn. Dat moet je
niet verkeerd opvatten. De maat
schap is niet die club rijken uit Rot
terdam die de hobbyboer willen
spelen. Nee, er is sprake van echte
trots en verbondenheid. Dat is de
gemeenschappelijke noemer. Ver
der is het een zeer gemêleerd gezel
schap. Dat is het aardige: iedereen
brengt zijn kennis en ervaring
mee. De een heeft verstand van
bankieren, een ander van marke
ting."
Onder het voorzitterschap van
Ten Cate is de Wilhelminapolder
ondernemender geworden. Niet
zozeer efficiënter. Wat dat betreft
heeft de Wilhelminapolder met
achttien medewerkers wel het ab
solute minimum bereikt. Ten Ca
te: „We willen meer gaan onderne
men met grond, met ruimte. Van
daag de dag zouden we nooit
meer grond verkopen voor de
woonwijk het Goese Meer en de
ernaast gelegen golfbaan. Die zou
den we zelf ontwikkelen en exploi
teren. Net als de jachthaven aan
het Goese Sas."
Meer geld verdienen met grond be
tekent ook zoeken naar andere ge
bruiksmogelijkheden. De maat
schap heeft drie jaar geleden in
een toekomstvisie de mogelijkhe
den verkend: woningbouw, recrea
tie in de vorm van appartementen
in schuren en - vergelijkbaar met
de buurtschappen Rodewijk en
Blauwewijk - kleine groepjes re
creatiewoningen. Maar ook de ont
wikkeling van een rundveehoude-
rijtak en de aanleg van een wind
of zonne-energiepark. Onlangs is
de Wilhelminapolder'samen met
mosselkweker Schot uit Zierikzee
in de mosselkweek op het land ge
stapt. Dat levert - als de proef
slaagt - per hectare drie keer zo
veel op als de teelt van aardappe
len. „Maar", verzekert Ten Cate,
„de hoofdmoot blijft toch echt de
akkerbouw."
In de wetenschap dat het in
de Wilhelminapolder over
een onderneming met ruim
dertienhonderd hectare
landbouwgrond gaat, praat
je al gauw in de overtreffende
trap. Alleen het materiaal al, waar
mee gewerkt wordt. Een John Dee-
re-tractor van 200 pk met mansho
ge banden. Automatische versnel
lingsbak, airco voor als de zon zich
eens niet verschuilt, een acti
ve-seat om rugklachten te voorko
men, een radio-cdspeler, en een
GPS-systeem. Het stuur kan met
een simpele handgreep worden
weggeklapt, om ruimte te maken
bij het in- en uitstappen. Met een
frees voor en een aardappelplanter
achter schuift er een combinatie
We poten aardappels vandaag. Nou ja, we... Johan
Daniëlse is de chauffeur. Hij brengt zijn John Deere in
positie op het voorend. Het GPS-systeem neemt het
stuur over en brengt het hele circus van frees, tractor en
aardappelplanter tot op de centimeter nauwkeurig in
stelling. Kijk, zonder handen.
door Jan van Damme
van zo'n 200.000 euro over de ak
ker.
Begin april rijden er in de west
hoek van de polder twee, Johan
Daniëlse kan naar zijn collega Fre
de Jonge zwaaien als hij dat wil.
„Zulten we een bakje doen?",
klinkt het halverwege de middag
over de radiospeakers.
De frees loopt dicht, als je even
niet oplet. Dat heb je met dat
weer, zegt Daniëlse, miezer maakt
de bovenlaag van de grond net
een beetje plakkerig. Lucht grijs,
aarde grijs. Een paar verdwaalde
meeuwen zitten op de vers opge
worpen aardappelreken. Ze had
den zich iets anders voorgesteld
van de landelijke bedrijvigheid.
Meer zoals in het najaar, als de
Gebr. Weststrate E3.V
Landbouwmachines - Intern transport
d haar
111 .hileuro!
g00-jarigl^_-
Krabbendijke
Goes
Koudekwte
T 0113-'502610
T 0113-23 0112
TQ118-611213
www.gebrweststrate.nf
F 0113-50 61 46
F 0113-21 5707
F 0118 6341 13
lnfo@gebrweststfaté,Vil
activiteiten
De jubileumactiviteiten van de Koninklij
ke Maatschap Wilhelminapolder lopen
door tot in september. Het bezoek van
koningin Beatrix markeert zaterdag 25
april het begin van het jubileumjaar.
Een overzicht van de tot nu toe geplande
festiviteiten:
zaterdag 25 april
Bezoek koningin Beatrix (vanaf 15.30
uur) op de hoofdlocatie van de Wilhelmi
napolder, Meestoofweg 6 Wilhelmina-
dorp.
Presentatie van het eerste exemplaar van
het jubileumboek '200 jaar Wilhelmina
polder' (16.15 uur). Om 16.30 uur volgt
op de hofstede Hongersdijk, net ten wes
ten van de weg Goes-Zierikzee (N256),
de onthulling van het voor het jubileum
jaar opgezette Land Art-project; de kun
stenaars Guillaume Bijl, Michael Beutler,
Meg Webster en Jeppe Hein maakten op
uitnodiging ontwerpen, geënt op de cul
turele, historische en landschappelijke
kenmerken van de polder. Uit hun inzen
dingen wordt een ontwerp gekozen, dat
zal worden gerealiseerd. In de schuur van
de boerderij wordt tegelijkertijd een
Kunststation in gebruik genomen. Van
17.30 tot 20.00 uur is het Kunststation
open voor het publiek.
zondag 26 april tot zondag 14 juni
Tentoonstelling 'de mens in relatie tot
het landschap' in Kunststation Hongers
dijk. Er wordt werk geëxposeerd van
Maartje Korstanje, Kultivator, Dirk Zoete,
Eva Fiore Kovakovsky en Tue Greenfort.
Zij hebben werk gemaakt, waarin de di
verse aspecten van het landschap aan
bod komen.
Geopend: woensdag t/m zondag van
13.00 tot 18.00 uur.
zaterdag 23 mei
Fanfare- en harmoniefestival en presenta
tie oude tractoren.
Optredens van muziekkorpsen uit de re
gio. 's Avonds is er een taptoe, verzorgd
door de showkorpsen Metro uit Scheven-
ingen, de March Showband Rheden uit
Rheden, de Jeugd-Rijnmondband uit
Schiedam en het Juliana Drum and Bugle
Corps uit Middelburg.
De hele dag door zijn er demonstraties te
zien met oude tractoren. Het tijdschema:
11.00-13.00 uur en 14.00-16.00 uur
rondritten tractoren; 14.00 uur fanfare-
en harmoniefestival; 19.00 uur voorpro
gramma taptoe; 20.00-22.00 uur taptoe.
zondag 21 juni
Jubileumkerkdienst Wilhelminadorp.
Net als Wilhelminadorp zelf draagt ook
de kerk van het dorp het stempel van de
maatschap. I.G.J. van den Bosch was van
1836 tot 1864 directeur van de Wilhelmi
napolder. Hij liet de kerk bouwen. In de
jubileumkerkdienst wordt aandacht be
steed aan de geschiedenis van de maat
schap en de betekenis van het landbouw
bedrijf voor de omgeving. Muziek: het en
semble Kaaisteker, het kerkorgel. Na af
loop koffie en thee. Aanvang 14.30 uur.
zaterdag 4 juli
Benefietoptreden van het Zeeuws Or
kest. Het concert vindt plaats in de half
open schuur op het terrein aan de Mee
stoofweg in Wilhelminadorp, waar een
groot podium wordt opgesteld. Er is
plaats voor 800 a 900 bezoekers. Het op-
Hans ten Cate, voorzitter van de Koninklijke Maatschap
van eigenaren in de Wilhelminapolder en de Oost-Beve-
landpolder. foto Willem Mieras
