'i
Bespeel je stem als een dierbaar
Thuisdokteren
Belofte voor de toekomst
HUISARTS
Krentenbaard
1 O Zaterdag 18 april 2009 PZC
door Marieke van Schie
k heb last van mijn
ogen. Ze prikken zo,
denkt u dat ik een infec
tie heb?" Leila is een jon
ge vrouw van 20 jaar, ze is de
oudste dochter in een gezin van
6 kinderen. Haar vader is 73, Lei
la's moeder is zijn derde vrouw.
Zij is 44.
Vader heeft 17 kinderen, zijn
oudste kleinkinderen hebben al
weer eigen gezinnen. Hij is een
hardwerkende, gelovige man,
trots op zijn jonge vrouw en blij
met zijn gfote gezin. Ik heb Leila
vooral in haar kinderjaren ge
zien. Moeder spreekt nauwelijks
Nederlands en vader spreekt de
taal zo dat hij zich verstaanbaar
kan maken bij mij en in de win-
Oude gebruiken van
gastvrij eten aanbieden,
ban je niet zomaar uit
kels. Hij is charmant en voorko
mend, dat werkt in zijn voor
deel. Toen de kinderen klein wa
ren, kwam hij altijd met een van
hen op de fiets naar de praktijk.
De inburgeringsplicht bestond
nog niet, dus moeder kwam nau
welijks buiten. Koken, koekjes
bakken en kinderen grootbren
gen, dat waren haar taken. Haar
huis blonk en ze was heel blij
als ik eens langskwam en zei dat
het huis er zo mooi uitzag.
Nu zie ik Leila weer na al die ja
ren. Zelfbewust, goede woord
keus, westers gekleed. Haar ogen
zijn wat rood, ze jeuken. „Ik
denk aan een allergie. Dat kan,
want er zijn veel pollen in de
lucht", zeg ik en stel een anti-al
lergische oogdruppel voor. Dan
vraag ik hoe ver ze is met haar
studie. „Ik ben bijna klaar, wil
gaan werken in het ziekenhuis.
Ik moet nog een paar stages
doen, dan hoop ik dat ze me een
baan aanbieden."
Leila spreekt goed Nederlands
en Marokkaans. „Je bent goud
waard voor de gezondheids
zorg", zeg ik. „Pas ben ik in aan
raking gekomen met Hakima,
een collega van je, die een paar
jaar ouder is. Ze heeft zich zelf
standig gevestigd en begeleidt
Marokkaanse vrouwen die naar
de dokter gaan of bij gemeente
lijke instanties iets moeten rege
len. Ze doet fantastisch werk. Ze
verzorgt voor een aantal patiën
ten hun medicatie, legt uit waar
voor het dient en maakt verdeel-
doosjes als het niet lukt elke dag
de pillen in te nemen. En ze
heeft voor vrouwen die nog niet
sporten een uurtje weten te re
serveren in het zwembad, zodat
ze kunnen leren zwemmen on
der hun eigen condities. Ken je
haar toevallig?"
Er gaat geen lichtje branden bij
Leila. „Misschien als ik haar zie,
mensen in onze gemeenschap
kennen elkaar redelijk goed. Het
zou leuk zijn eens met haar te
praten." Ik geef haar het mobiele
nummer en wens haar veel suc
ces toe.
Hakima gaat me helpen een
groepsspreekuur voor Marok
kaanse vrouwen met diabetes te
organiseren, samen met de prak
tijkondersteuner en de diëtiste.
Zij gaat tolken en de mensen
thuis opzoeken om ze te leren
anders te koken. Dat biedt per
spectief. Eeuwenoude gebruiken
van gastvrij eten op tafel zetten
en de hele dag wat lekkers bij de
thee, ban je niet zomaar uit. Sa
men met iemand uit de eigen
cultuur hoop ik dat we ons doel
bereiken. Een goede instelling,
zodat er minder complicaties
ontstaan. Daar hebben we de Lei
la's en Hakima's voor nodig. Het
is leuk en zinvol hier samen on
ze weg in te zoeken.
In deze rubriek geven twintig huisartsen tips voor
behandeling van veelvoorkomende klachten. Wat
kan de patiënt zelf doen, wanneer is de expertise
van de huisarts nodig? Vandaag: krentenbaard.
DE KLACHTEN: - Rode vlekjes met in het midden blaasjes en gele pus. - De
vlekjes kunnen samenvloeien en zich uitbreiden. - Als de blaasjes kapotgaan,
ontstaat er een gelige korst. - Krentenbaard zit meestal rond neus of mond,
maar kan over het gehele lichaam voorkomen. - Het komt vooral voor bij kinde
ren onder de 7 jaar.
NAAR DE DOKTER: - Nee, krentenbaard gaat meestal vanzelf over. - Ja, als de
plekken zich uitbreiden over grotere delen van het lichaam. - Ja, als het kind
zich ziek voelt, koorts heeft of jonger is dan zes maanden.
WAT KUNT U ZELF DOEN: - Houd de aangedane huid droog. Speeksel, snot
en vocht vertragen het herstel. - Eventueel zinkolie gebruiken. Het helpt tegen
jeuk en laat de blaasjes indrogen. Zinkolie is zonder recept verkrijgbaar bij de
apotheek. - Probeer verspreiding van de bacterie te beperken door de plekken
niet aan te raken, regelmatig handen te wassen, nagels kort te houden en deur
knoppen en speelgoed schoon te houden. - Medisch gezien hoeft een kind niet
thuis te blijven van peuterspeelzaal of school. Wel is het verstandig met de
schoolleiding te overleggen.
Thuisdokteren, spoorboekje voor alledaagse klachten. Paul van Dijk e.a. Uitg. Adr. Heynen.
9,95 euro.
Doula Teddy Roorda helpt moeder Rosalinde Klein en baby Eline na de bevalling.
foto Jeroen Jumelet/GPD
Er werken in Nederland
meer mensen met hun stem
dan met hun handen. Toch
staan mensën weinig stil bij
dit bijzondere instrument.
Morgen, op de Werelddag
van de Stem, geven
logopedisten voorlichting
over verantwoord
stemgebruik.
door Moniek Hiisken
Ieder mens gebruikt zijn stem.
Maar voor sommigen is het
een instrument dat ook be
roepsmatig onmisbaar is. De
leraar die voor de klas staat,
de hondentrainer die viervoeters
'blijf, 'af en 'volg' leert op gehoor
zaamheidstraining, de vertegen
woordiger die zijn waren aanprijst
met verkooppraatjes.
Logopedist en communicatietrai
ner Désirée Bastin van Bastin 8c
Partners uit Raamsdonksveer
heeft ze allemaal wel eens in haar
praktijk gehad. Vaak komen ze bin
nen met problemen als heesheid
of een stem die wegvalt, krakerig
is of geen volume meer heeft.
„Bijna altijd is er wat aan te doen
en zijn mensen met goede aanwij
zingen en oefeningen te helpen.
Wie een boodschap over wil
brengen, wil ook dat deze aan
komt. Heeft iemand een onaange
name stem, dan zal dat minder
goed lukken. Voor de eigenaar van
de stem is het ook niet fijn: die
raakt vermoeid en merkt aan het
einde van de dag dat zijn stem
slechter is geworden."
Dat iemand problemen ervaart
met zijn stem, kan veel oorzaken
hebben: functioneel en/of orga
nisch. Bij verdenking van een
stemprobleem met een organische
oorzaak, verwijst een logopediste
iemand altijd door naar een
K.N.O.-arts. Is dit niet zo, dan
zoekt ze uit wat er dan wel aan de
hand is. Dat gebeurt door stemon-
derzoek, observaties en door ie
mand uitvoerig vragen te stellen
over zijn stemgebruik en het ont
staan van zijn stemprobleem. Hoe
roept iemand bijvoorbeeld door
het huis als er telefoon voor zijn of
haar partner is?
„Verkeerd stemgebruik kan een he
leboel oorzaken hebben", vertelt
Bastin. „Het kan zijn dat iemand
veel te luid spreekt of veel te lang
doorpraat zonder pauze. Wat ik
ook vaak tegenkom, zijn mensen
die te hoog ademen. Voor een goe
de stem is een ademhaling vanuit
de buik nodig. Kijk maar eens
naar een baby, dan zul je zien dat
zijn buikje mooi op en neer gaat.
Door het hoge levensritme in on
ze westerse maatschappij ademen