Nieuwe raadkaart
Een eeuw openbare school
Buitengebied
Lamskroketjes en lamspaté bij paasdiner
Weekboek van'
een herder
r
Op de nieuwe raadkaart uit de collectie van Hans Lindenbergh worden
drie functies in de samenleving tegelijk in beeld gebracht. Kerk, wijkge-
bouw en school. De gebruikelijke vraag: om welk (noordelijk gelegen)
dorp gaat het? Informatie over de situatie toen en nu is van harte wel
kom.
Oplossingen kunnen tot en met uiterlijk donderdag 16 april worden ge
stuurd aan: Redactie PZC Buitengebied, postbus 91, 4330 AB Middel
burg, fax 0118-434019, e-mail redactie@pzc.nl. Onder de inzenders van
een goede oplossing worden drie waardebonnen verdeeld.
20 Zaterdag 11 april 2009 PZC
aan de Biezelingsestraat, in de zo
genaamde Meulhoek. Later gebeur
de dat in een aan een zekere heer
P. Staal toebehorende woning bij
de kerk."
Omdat deze huisvesting later ook
niet toereikend bleek, bouwde
men in 1827 aan de noordzijde van
het kerkhof een echt schoolge
bouw. Dit werd in dat jaar inge
wijd door de schoolopziener domi
nee Johannes ab Utrecht Dressel-
huis, aldus Stevense. De opziener
was tussen 1819 en 1853 predikant
in Wolphaartsdijk en ook gemeen
te-archivaris van Goes. In Wolp-
haartsijk kreeg Dresselhuis voor
de kerk een gedenkteken. Als
schoolopziener zette hij zich in
voor verbetering van het (open
baar) onderwijs en dat had onder
meer in Kapelle dus succes.
De school bij het kerkhof bleef
niet heel lang in gebruik, stelt Ste
vense. „Tengevolge van de bevol
kingstoename achtte men het
noodzakelijk om weer een nieuwe
school te stichten en wel ongeveer
op dezelfde plaats van de oude. Na
dat de aanbesteding had plaatsge
vonden - voor 16.968 gulden -
werd deze drieklassige school op
17 november 1877 in gebruik geno
men. De school was berekend op
250 leerlingen. Voor de financie
ring ging de gemeente een geldle
ning aan bij het Amsterdamse Ge-
meente-crediet. Deze school staat
afgebeeld op de raadkaart."
Als saillant detail noemt Stevense
dat bovenmeester A. Visser in 1901
met pensioen ging. Hij diende het
onderwijs 59 jaar en kreeg een
pensioen van 684 gulden per jaar
mee. In 1912 werd de school met
twee lokalen uitgebreid en in 1921
vond een grote, ingrijpende ver
bouwing plaats door aannemer J.
J. Dronkers. De gemeente leende
er 30.000 gulden voor. In de Twee
de Wereldoorlog vorderden de
Duitse bezetters de school en
werd les gegeven in de hervormde
kerk. Het schoolgebouw werd in
1974 de christelijke Juliana van Stol-
bergschool. In 1976 kreeg de open
bare school een nieuw gebouw in
Moolhoek. Tot die tijd gaf men les
in de christelijke kleuterschool.
De waardebonnen gaan naar: W.
Sinke, Yerseke, A. van Oorschot,
Sluis en P. de Rooij, Vertheuil.
door Rinus Antonisse
Het alleenstaande, streng
ogende gebouw op de
raadkaart van vorige week
was kennelijk een heel las
tig opgave. Er kwamen maar wei
nig goede oplossingen binnen. Het
gaat om de Gemeenteschool in Ka
pelle, omstreeks 1915, meldt Peter
de Rooij, die vanuit het verre
Vertheuil in Frankrijk tot de trou
we en vaste inzenders gerekend
kan worden. Ook Ad van Oor
schot uit Sluis en G. P. van de
Voorde uit Middelburg weten de
raadkaart correct thuis te brengen.
•W. Sinke-Smallegange uit Yerseke
denkt dat het de christelijke school
in Kapelle is. Dat is, zoals hieron
der blijkt, niet helemaal onjuist.
Het gebouw is destijds wel neerge
zet als openbare Gemeenteschool,
heeft Kees Stevense uit Middel
burg weten te achterhalen.
Hij schrijft dat het openbaar onder
wijs in de fruitteelt-gemeente een
lange geschiedenis achter de rug
heeft. „Al vóór 1800 was er op Ka
pelle sprake van schoolonderricht,
dat gegeven werd in een gebouw
door René Hoonhorst
Een korte, monsterende blik is genoeg
voor Annemie De Graef De keurmees
ter van de Voedsel en Waren Autoriteit
(VWA) is gediplomeerd dierenarts en heeft
niet lang nodig om te zien dat de tien rarame-
tjes van de Schaapskudde Zeeuws-Vlaande-
ren in uitstekende conditie zijn.
Ze mag er dan net acht maanden uit zijn ge
weest vanwege zwangerschaps- en ouder
schapsverlof, haar kennis is de tweede dag al
weer geheel opgefrist. Annemie de Graef is
die dinsdagmorgen om kwart over zes uit het
Vlaamse Maldegem vertrokken om op tijd in
Koewacht te zijn. Ze stapte klokslag zeven
binnen bij slager Jochem Huiskes, die op zijn
vaste slachtdag vier koeien, twee varkens en
26 lammeren wil slachten.
De tien rammetjes van de Zeeuws-Vlaamse
kudde zijn veel ieler dan de zestien andere
lammetjes: stevige schaapjes met een hoop
Texels bloed. Over de kwaliteit van het vlees
zegt dat weinig, weet De Graef „Er zal wat
meer vet aan de bevleesdere dieren zitten."
Alle 32 dieren die naar Huiskes zijn gebracht,
zijn vrij van mankementen en zien er gezond
uit. Dus vult Annemie snel de papieren in,
waarna de slager zijn werk kan doen. Huiskes
is blij dat De Graef niet veel tijd nodig heeft
om een oordeel te vellen. Omdat hij snel aan
het werk kan - nog voor De Graef weg is, is
de eerste koe haar kop kwijt en heeft ze haar
jas uit - én omdat hij meer moet betalen als
de Voedsel en Waren Autoriteit langer werk
heeft. „Natuurlijk moet een keurmeester
goed zijn of haar werk doen. Maar er zitten
ook muggenzifters tussen, die een koe aan al
le kanten willen bekijken, terwijl ze al lang
hebben gezien dat het beest in orde is."
De Graef lacht en stelt dat het bij slagers niet
anders is:'„Ge hebt slagers en ge hebt sla
gers." Jochem Huiskes is er een met liefde
voor en verstand van het vak, weet ze. Boven
dien is zij niet de enige die controleert. De
keurmeester van de VWA keurt het vee voor
het geslacht is. Maar voor het vlees van de
dieren de slagerij in keurige pakketjes verlaat,
controleert een medewerker van de Kwali
teitskeuring Dieren Sector (KDS) het slacht-
vlees nog een keer. De Graef: „Door een snee
tje in het hart van een koe of varken te ma
ken, kunnen de KDS-keurmeesters vaak al
zien of ze met goed en gezond vlees te ma
ken hebben. Het hart van een lammetje is te
klein voor een goed oordeel, dus kijkt de con
troleur dan vaak eerst naar het orgaanvlees."
Zoals gewoonlijk is het vlees van de kudde
lammetjes piekfijn in orde. Natasja Vermeu
len levert net voor het paasweekeind de eer
ste lammeren van de lichting 2009 af.
Veel restaurants wachten nog even, maar vijf
gerenommeerdere Zeeuws-Vlaamse eetgele-
genheden willen met Pasen al lam serveren.
De koks durven te experimenteren, heeft Na
tasja begrepen. Topkok Edwin Vinke hoopt
in zijn Breskense brasserie Spetters lamskro
ketjes aan te bieden en Frank d'Hooghe van
restaurant 't Hemelrijk in Hulst serveert een
fijne lamspaté.