wonen,o
3
ar
fD
Hotfill als groen
Vroege bloeiers
O
T
s
s
Servetring
Het lijkt allemaal niet groen
genoeg te kunnen. Of het
nu gaat om een auto met
'milieuvriendelijke' bijtelling,
groene stroom of het ener-
gielabel voor een huis.
'Groen' lijkt hét verkoopargu
ment van de toekomst, ook
in huis. Bosch blaast daarom
het oude hotfill-principe
nieuw leven in.
door Cor-Peter Pasma
Het is in de tuin net als in de mode: waar je het ene jaar niet
mee gezien wilt worden, is het andere jaar ineens hip. De dahlia
is zo'n modeverschijnsel. Vonden veel mensen ze jarenlang stijf
en boers, nu worden de knollen weer door trendy tuiniers
toegepast. Niet alleen in perkjes om ervan te knippen, maar ook
losjes in een gemengde border,
door Frederike Krommendijk
PZC
Zaterdag 11 april 2009
O
A
Adonis vernalis.
foto Romke van de Kaa
In het vroege voorjaar
bloeien al aardig wat
bollen: krokussen en
scilla's, sneeuwroem en
narcissen. Alleen lukt het
maken van plantencombi-
naties niet zo goed, zo
vroeg in het jaar. Vaste
planten zitten nog onder
de grond en aan bomen
en struiken is nog geen
blad te bekennen. Het ge
volg is dat mensen de nei
ging hebben die bollen
dan maar met elkaar te
combineren: gele narcis
sen naast blauwe druifjes, naast paarse krokussen. Wel leuk
hoor, zo'n combinatie die doet denken aan de vlag van een
land dat je vagelijk bekend is, maar je zou wensen dat je
toch iets creatiever kon zijn.
Laten we eens kijken of er echt geen vaste planten zijn die al
zo vroeg bloeien. Natuurlijk, we hebben de kerstrozen. Die
beginnen in december en bloeien door tot mei. Klein hoef
blad is ook een vroege bloeier, maar je zou wel gek
zijn die plant in je tuin te zetten. Hij woekert im
mers nog erger dan zevenblad.
Het leverbloempje, Hepatica nobilis, is wél een leuke
tuinplant. Dit is een plantje dat kleine pollen vormt
en in maart bloeit met blauwe, witte of roze bloem
pjes. Het lijkt op een mini-anemoon. Leverbloem
pjes zijn niet makkelijk in cultuur. Ze houden van
een plek onder bladverliezende bomen. Maar vaak
wil het om onverklaarbare redenen niet aarden en
dan heeft het geen zin het te blijven proberen.
Leverbloempjes zijn eigenlijk ook te fragiel om er
combinaties mee te maken. Een vaste plant waar
mee dat wel kan, is Primula vulgaris, onze wilde
stengelloze sleutelbloem. Het zwavelgeel van de
bloemen kleurt mooi bij bleekblauwe sneeuwroem
of donkerder blauwe scilla's. Primula vulgaris is een
beschermde plant. ]e moet hem niet in het wild uit
graven, maar hij wordt ook gekweekt en is in potjes
te koop. De mooiste vaste plant van maart is de Adonis. Ado
nissen zijn langzaam groeiende vaste planten waarvan het
loof nog fijner ingesneden is dan dat van krulpeterselie en
waarvan de groenig gele bloemen sprekend op ranonkels lij
ken.
Dit is een stevige vaste plant van 30 centimeter hoog waar
mee je leuke combinaties zou kunnen maken: adonissen met
bleekgele nascissen en knalblauwe druifjes. Deze drie
bloeiend onder een Cornus mas, een Gele kornoelje, een
struik die ook in maart met groengele bloemen bloeit, lijkt
me wel wat. Er is één probleem: de adonis is moeilijk te vin
den. De plant groeit langzaam en is niet in een vloek en een
zucht te kweken. De best verkrijgbare is Adonis vernalis, die
met bronskleurig loof uit de grond komt. Ook de buiten
kant van de bloemblaadjes heeft een bronzen weerschijn.
De terugkeer
Met een paasontbijt luiden men
sen de paasdagen in. Op veel ta
fels verschijnen plakken eier-
brood met stukjes sukade, een
paasstol, suikerbrood en, voor
het échte paasgevoel, een ge
kookt eitje. Ook onmisbaar bij
zo'n smaakvol ontbijt zijn vrolij
ke paasservetten. Als je die ser
vetten presenteert in deze servet
ring Hazel van het Duitse merk
Koziol, is het feest compleet.
De vaatwasserbestendige servet
ring kost 4,30 euro en is in ver
schillende kleuren te koop bij
woon- en keukenspeciaalzaken.
Wie vandaag nog zijn slag slaat,
mag morgen al complimenten in
ontvangst nemen aan de ontbijt
tafel. Lukt dat niet meer, niet ge
treurd: de servetring met de olij
ke (paas)haas erop, kan ook pri
ma wachten tot oktober, wan
neer het wildseizoen aanbreekt.
www.koziol.de
Hotfill-wasmachines en
-vaatwassers bestaan al
enkele jaren en maken
gebruik van warm, in
plaats van koud water.
Het idee erachter is simpel. Het ver
warmen van het water voor het
draaien van een wasprogramma
kost verreweg de meeste energie
van de hele wasbeurt. De machine
met warm water vullen, lijkt dus
logisch als je energie wilt besparen.
In het apparaat zelf gaat immers al
tussen de 10 en 25 procent energie
verloren.
Het verwarmen van water met gas,
zoals dat in de cv-ketel gebeurt, is
vele malen efficiënter. Wanneer
dat warme water direct in de ma
chine wordt gebracht, levert dat
dus een flinke besparing op.
Miele was in de jaren negentig de
eerste die een hotfill-wasmachine
op de markt bracht. Het probleem
van die apparaten is echter dat ze
in de aanschaf behoorlijk duurder
zijn dan normale machines. Boven
dien moet een aparte warmwater
leiding vanuit de cv worden aange
legd om van de besparing te kun
nen genieten. Investeringen die op
termijn wel worden terugverdiend.
Als alternatief kwamen in de jaren
die volgden allerlei voorschakel
apparaten op de markt. Deze rege
len de temperatuur van het water
en doseren de juiste toevoer. Kos
ten: tussen de 150. en 250 euro (pro
fessionele installatie is gewenst).
Toch hebben hotfill-machines het
foto CPD
foto's PR