w
19 reizen
Verlangen naarlêrkade
De koekjesfabriek van Verkade stond jarenlang symbool voor de vooruitgang in
Nederland. De erfenis van het Zaanse bedrijf is nu ondergebracht in een eigen museum.
Rien Floris ging op zoek naar de meisjes van Verkade en de Verkadeplaatjes.
<^•4*^ reizen@wegener.nl
|j|Ï| 024-3650360
PZC
Zaterdag 11 april 2009
Foto's van de meisjes hangen aan de Jeugdige bezoekers in het Verkade Museum kijken hun ogen uit. foto's Bart Homburg
wanden in het museum.
Nog meer Verkademeisjes.
Verkade is
V beschuit,
M koekjes, chocolade
(vroeger ook bonbons)
en waxinelichtjes. Maar Ver
kade is ook plaatjes sparen voor de
albums. Hen marketingformule
waar supermarkten nu nog hun
voetbalplaatjes van afkijken. Verka
de is natuurlijk ook de meisjes van
Verkade. Met een baas die perso
neel aan zijn bedrijf wist te binden
met voorzieningen als de eerste
crèche, fanfare en verenigingen.
Tot voor kort lag de Verkadecollec-
tie opgeslagen in een gebouw van
De Zaanlandse Zakkenhandel. Ge
koesterd door Verkademinnaars en
machinehobbyisten. Met het nieu
we paviljoen, onderdeel van het
Zaans Museum, wordt de schat
van Verkade voor iedereen toegan
kelijk.
Het viel niet mee een plek te vin
den voor de uitgebreide bedrijfscol-
lectie. Het is een van de grootste,
zo niet dé grootste van ons land.
Het werd uiteindelijk een geheel ei
gen Verkadepaviljoen.
Het Zaans Museum en de Zaanse
Schans vertellen het verhaal van
de opkomst van industrie. „Toen ik
hier kwam als directeur, las ik in
een rapport dat iemand zich af
vroeg wat dat grijze gebouw rechts
van het parkeerterrein van de Zaan
se Schans nou toch was. Een par
keergarage? Terwijl dit het hart is
van de Zaanse Schans", vertelt Fo-
kelien Renckens-Stenneberg. „Hier
laten we de historie zien van de
Zaanstreek van de zeventiende
eeuw tot nu. Van molens op wind
kracht tot fabrieken op stoom. En
na die stoom krijg je begin twintig-
ste-eeuwse fabrieken als Verkade.
Hier vertellen we geschiedenis."
De Verkade-expositie start op de
etage 'boven de fabriek' met het
oude bureau en de stoel van Ericus
Gerhardus Verkade, die op 2 mei
1886 de stoom-, brood- en be
schuitfabriek De Ruyter opende.
Vernoemd naar de oude Zaanse
meelmolen De Ruyter. Ontbijt
koek, beschuit en langetjes, die
toen werden gemaakt, eten we nog
steeds. Zonder Ericus hadden we
nooit de meisjes van Verkade ge
zien. Hier staan hun lockers, al
noemde ze die toen gewoon kle
dingkasten. Een uitgebreide fotocol
lectie van de meisjes hangt aan de
wanden langs de trap die naar de
Foto's vertellen het verhaal van de
opkomst van de Zaanse industrie.
fabriekshal voert. Met die fotocol
lectie kun je je helemaal verliezen
in het Verkadeverhaal.
Een museum als fabriek, een fa
briek als museum. De machines
staan te stampen. Twee vele ton
nen wegende kolossen werden
door het open dak van het toen in
aanbouw zijnde paviljoen op hun
plek gehesen. Met hulp van Tom
Syriër, 22 jaar lang hoofd techni
sche dienst van Verkade, werden
de machines weer aan de praat ge
kregen. Jammer dat er geen echte
koekjes en chocolaatjes uitrollen.
Maar de geur van koekjes en choco
lade, daar wil Syriër nog wat aan
doen.
De tegelvloer is een fabrieksvloer
uit begin vorige eeuw, net als bij
Verkade. En het plafond heeft van
die schuine lichtvensters. Mooi
licht, maar je kunt niet naar buiten
kijken. Werken moet je hier. Wer
ken op de chocolaterielijn of de
koekjeslijn. Je proeft de sfeer.
De Verkadecollectie is een emotio
nele collectie. DaaromJcrijgen be
zoekers de ruimte hun eigen verha
len over Verkade op te tekenen. Er
zijn interactieve displays waarbij je
de foto's van de meisjes van Verka
de kunt raadplegen, maar ook za
ken kunt toevoegen, leder mu
seumobject is in de database ge
tinkt aan foto's uit de collectie van
xo.ooo Verkadekiekjes» Bij de waxi
nelichtjes komt Verkademeisje Ma
rieke om de hoek kijken. In een
filmpje van drie minuten vertelt ze
alles over de lichtjes en komfoor
tjes.
Elders in de fabriekshal kun je ook
echt aan het werk met spelletjes
als koekjes inpakken, de chocolade
quiz van boon tot reep, bonbons
inpakken, je eigen Verkadewikkel
maken of memory spelen met Ver
kadeplaatjes. En in het proeflabora-
torium kunnen koekjes en chocola
de worden geproefd. Via de trap
gaan we de fabriekshal uit. Langs
honderd jaar highlights van Verka
de. De merkbeleving met oude
spotjes van Verkade en volop werk
van huisvormgever Cees Dekker.
Op de etage boven de fabriek vin
den we de ruilwinkel die Verkade
ooit had voor de populaire Verka
deplaatjes. En natuurlijk een zaal
vol met de originele aquarellen van
de Verkade-albums. Dat is een wis
selende tentoonstelling waarbij de
vitrines worden gevuld met steeds
weer een nieuw Verkade-album.
De Zaanse Schans en het Zaans
Museum zijn gevestigd aan de
Schaasend 7 in Zaandam,
telefoon 075-6162862, e-mail
info@zaanseschans-museum.nl
Zie ook www.zaansmuseum.nl
en www.verkadepaviljoen.nl
t>o Reageren?
v"*"' redactie.reizen@wegener.nl
3/4 DAGEN GENIETEN IN DE ACHTERHOEK
Landgoederen arrangement
•Welkomst kopje koffie/thee
•2 overnachtingen met ontbijtbuffet 99,- per petSOOil
•2de avond 3-gangen dinerbuffet
Bij besteding van diner op de 3de dag, de 3de nacht gratis!
Western hotel Landgoed Ehzerwold
Ehzerollee 14 - 7218 BS Almen - 0575-431143 - recepfie@ehzerwold.nl - www.ehzerwold.nl
Een karakteristiek beeld van de Zaanse Schans.
Prijs op basis vort een 2-persoonskamer en excl. Boekingskosten en Milieu- Verblijfstoeslog
Zaandam