Zin en
onzin
over
MRSA
^balans
Ziekenhuisbacteriën
De MRSA-bacterie steekt regelmatig de kop op in
Nederland. Op dat moment hangt er vaak paniek
omheen. Terecht? Onterecht? Misschien wel beide.
MRSA onder de loep.
^aaBHMBBBBS@enHnnBn
«wdftaiMMMiawteBBasfflaMaMra^^
Woensdag 8 april 2009
MRSA is een probleem van de ziekenhuizen: waar
Het (tijdelijk) kwijt zijn van onze natuurlijke barrière
komt vooral voor in een ziekenhuis. Immers, bij een
opname is er vaak sprake van verminderde weer
stand: een operatiejdus wond), drain, sonde, kathe
ter of antibiotica. Bovendien kan een bacterie gemak
kelijk verspreid worden in een ruimte waar veel men
sen bij elkaar zijn. Dit alles bij elkaar vind je terug in
een ziekenhuis. MRSA is dus een echt ziekenhuispro
bleem.
MRSA is te allen tijde gevaarlijk: niet waar
De eerste twee letters staan voor Multi Resistente.
Dat betekent: ongevoeligheid voor een groot aantal
antibiotica. De laatste twee letters staan voor Staphy
lococcus Aureus. Dit is een bacterie die ruim dertig
procent van de mens bij zich in de neus draagt. Nie
mand maakt zich daar druk om, we merken het niet
eens.
Heeft iemand de combinatie van de vier letters, dus
MRSA, dan is er nog steeds geen reden tot paniek. Je
verontreinigde voedselwaren en dat gebeurt de hele
dag door. De meeste bacteriën voelen zich lekker in
een vochtige, warme ruimte. Dan gaan ze zich ver
meerderen. Pas als ze daar komen waar ze niet thuis
horen en zich daar gaan vermeerderen, kan er een in
fectie ontstaan. Door goed met hygiëne om te gaan,
kan de infectie worden voorkomen. Grondig handen
wassen, douchen na het sporten en schone handdoe
ken gebruiken zijn voorbeelden van goede hygiëne.
Je bent de bacteriën dan zo weer kwijt.
Is er sprake van infectie, cfan is de MRSA-bacterie
gevaarlijk: niet helemaal waar
Als de bacterie een gebied heeft gevonden waar het
normaal gesproken niet voor komt, dan kén het ge
vaarlijk worden. Zo'n gebied kan zijn: in een wond, de
blaas, het bloed of in de luchtwegen. De bacterie kan
daar bij zodra iemand zijn natuurlijke barrière kwijt is.
Hiermee wordt bedoeld dat de natuur zo in elkaar zit
dat wij alleen goed functioneren zolang we intact zijn.
Zodra we te maken krijgen met een open wond,
'De angst voor de bacterie gaat zo ver
dat een drager soms in een totaal sociaal isolement terechtkomt!'
kunt, zonder datje het weet, drager zijn van deze bac
terie. Onder normale, gezonde omstandigheden
word je niet ziek en maak je andere gezonde mensen
ook niet ziek. Helaas komt het nogal eens voor dat
men een drager van de MRSA-bacterie mijdt. Hij of zij
wordt bijvoorbeeld niet meer op feestjes uitgenodigd
en de angst voor de bacterie gaat zo ver dat een dra
ger soms in een totaal sociaal isolement terechtkomt!
Zodra je besmet bent, word je ziek: niet waar
Besmetting houdt in: je neemt bacteriën over van bij
voorbeeld een persoon (handen), een voorwerp of via
maagsonde, katheter, drain of beademingsappara
tuur, zijn we niet meer intact. Nog een belangrijke on
natuurlijke factor is antibiotica. Deze medicijnen val
len niet alleen slechte bacteriën aan, maar ook enkele
goede. Het lichaam is daardoor tijdelijk uit z'n doen.
Komt de MRSA-bacterie in een kwetsbaar gebied
waar zij zich vermeerdert, dan treden er infectiever
schijnselen op zoals roodheid, zwelling, pus of op
hoesten van slijm.
Je kunt zelf niets doen aan het voorkomen van de
MRSA-bacterie: niet waar
Uiteraard is het van groot belang dat medewerkers in
een ziekenhuis zeer hygiënisch te werk gaan. Maar de
patiënten kunnen zelf ook veel doen ter voorkoming.
Door bijvoorbeeld op een juiste manier te hoesten
(hand voor de mond), zoveel mogelijk van een wond
af te blijven, goed de handen te wassen. Als iedereen
zorgvuldig met hygiëne omgaat, zal dat het risico op
infecties zeker verminderen.
MRSA komt altijd uit het buitenland:
niet helemaal waar
Er is wel een grote kans dat MRSA uit het buitenland
meegenomen wordt naar Nederland. Dit gaat meest
al gepaard met een ziekenhuisopname in het buiten
land. De oorzaak dat MRSA veelal uit buitenlandse zie
kenhuizen meegenomen wordt, is omdat bijna alle lan
den heel snel antibiotica verstrekken. Hierdoor overle-
ven de sterkste bacteriën, die steeds ongevoeliger
worden voor antibiotica, zoals MRSA. Nederland
loopt voorop als het gaat om haar strenge antibiotica-
beleid (weinig antibiotica uitschrijven) gevolgd door
de Scandinavische landen. Helaas zijn er in alle ande
re landen nog geen strenge richtlijnen, met alle gevol
gen van dien. Inmiddels is ook bekend dat bij var
kens- en kalverenhouders de MRSA-bacterie voor
komt. Dit heeft waarschijnlijk ook te maken met het
veelvuldig gebruik van antibiotica. Ook in Nederland!
In alle Nederlandse ziekenhuizen
geldt hetzelfde MRSA-beleid: waar
Alle ziekenhuizen in dit land voeren een door de In
spectie verplicht infectiepreventiebeleid, afgeleid van
richtlijnen van de Werkgroep Infectie Preventie,
(WIP). Er is strikte controle op. Ziekenhuizen zijn op
z'n zachtst gezegd niet blij met een eventuele infec
tie. Er wordt dus alles aan gedaan om dat te voorko
men.
Met dank aan Machteld Ducrot,
afdeling Infectie Preventie Ziekenhuis Walcheren
Meer weten: www.wip.nl
door Joyce Muilenburg
