'Ons succes zal vooral afhangen van ons vermogen om de vraag naar drugs in
Amerika te beperken Cil Kerlekowske, drugsbestrijder
PZC Dinsdag 31 maart 2009 9
werkt niet
Agenten in de grensstad Ciudad Juarez onderzoeken de moord op twee mensen. Vorig jaar waren er bijna 7.000 drugsgerelateerde moorden in Mexico.
foto Luis Hinojos/EPA
Wie vechten er?
Het Golf-kartel richtte vermoedelijk eind jaren '90 een eigen mili
taire tak op: los Zetas, de Z'en. De naam is naar verluidt afkom
stig van het codewoord 'Z' dat de politie over de radio gebruikt
om hoge officieren aan te duiden. Los Zetas werd oorspronkelijk
gevormd door oud-leden van een speciale antidrugseenheid van
het leger. Sommigen van hen waren nog in de VS opgeleid in de
oorlog tegen drugs. Ook zouden militairen en criminelen uit
buurland Guatemala gerecruteerd zijn. De groep heeft verschei
dene agenten van de verschillende politiekorpsen omgekocht.
Nog steeds vinden gedeserteerde militairen van elitetroepen er
een onderdak. Rond 2005 schatte de Mexicaanse politie dat los
Zetas zo'n 2.000 man sterk was.
Als reactie op het geweld van los Zetas heeft het Sinaloa-kartel
ook een militaire vleugel in het leven geroepen. Deze groep
wordt 'los Negros' (de zwarten) genoemd wordt naar de zwarte
uniformen en zwarte suv's die ze gebruikt.
Beide groepen gebruiken state of the art-wapentuig (foto rechts)
en extreem geweld. Martelen, onthoofden of verminken van te
genstanders is vrij normaal. Los Zetas hebben als visitekaartje het
(levend) verbranden van slachtoffers in vaten benzine. Beide
groepen gebruiken de media om de andere partij zwart te ma
ken en zichzelf op te hemelen. Vaak worden bij slachtoffers waar
schuwingen aan het adres van de tegenstander aangetroffen.
Waarom wordt het leger ingezet?
Corruptie is een groot probleem in Mexico. De kartels hebben bijna ongelimi
teerde fondsen en zijn in staat agenten, van hoog tot laag, om te kopen. Gezien
het inkomen van een agent is dat geen verrassing. De corruptie is inmiddels zo
wijdverbreid dat onderzoek naar individuele agenten niet effectief is omdat zijn
collega's het onderzoek kunnen tegenwerken. Momenteel worden hele politie
korpsen op non-actief gesteld en doorgelicht. Hun taken worden dan tijdelijk
overgenomen door het leger. Daarnaast zijn 40.000 militairen ingeschakeld om
dat het geweld de politie boven het hoofd groeit.
Hoewel ogenschijnlijk de meerderheid van de bevolking de maatregel steunt, le
vert de inzet van het leger ook risico's op. Een soldaat is moeilijker ter verant
woording te roepen dan een agent. Ook is er de mogelijkheid dat de kartels de
strijd winnen. De regering verliest dan het laatste bastion dat tussen haar en de
kartels staat. Ook kan het leger, net als de politie, omgekocht worden.
Wat merken we in Nederland?
Vooralsnog niets. Het aantal Nederlandse
toeristen dat naar Mexico op vakantie gaat,
groeit de laatste jaren maar touroperators
vermijden de gebieden die geteisterd wor
den door geweld. Wie op eigen houtje reist
kan natuurlijk wel in de 'oorlogszone' te
rechtkomen. Het ministerie van Buitenland
se Zaken waarschuwt op haar website wel
voor het geweld. Het gaat dan met name
om de deelstaten in het grensgebied met
de VS, Mexico-stad met directe omgeving
en het zuiden daarvan. Daarnaast wordt de
reiziger geattendeerd op de vele controle
posten van het leger.
Het ministerie waarschuwt ook voor het om
wisselen van bagagelabels op luchthavens
van Mexico-stad en Cancun. Deze labels
werden aan koffers met drugs bevestigd.
Het van binnen en buiten merken van de
koffer met naam en adres en het fotografe
ren van de koffer met label zodra die inge
checkt is, zou een probaat middel tegen de
ze praktijken zijn.
